Passiflora, çarkıfelekgiller (Passifloraceae) familyasından 550’den fazla tipten oluşan asma ya da sarmaşık tipte bitki cinsidir. Değirmen çarkını andıran çiçeklerinden ötürü Türkçe’de “çarkıfelek” (feleğin çarkı) ismini almıştır. Farsçada ise saate benzerliğinden ötürü “saat” ismiyle anılır. Birtakım cinsleri yenebilir meyveleri için tropikal bölgelerde ziraati yapılırken, kimileri da çiçeklerinden ötürü bahçe ve kameriye örtü bitkisi olarak kullanılır. Passiflora ne işe fayda? Passiflora ne vakit içilmeli?
PASİFLORA NASIL TÜKETİLMELİ?
Meyvelerinin rastgele bir ziyanlı tesiri bulunmamakla birlikte, yenebilen meyvelere sahip bütün Passiflora tipleri için günde 2 taneden fazla meyve yenmesi tavsiye edilmemektedir. Çünkü çok aşırı tüketimi uyku, halsizlik üzere problemlere neden olabilmektedir. Bununla birlikte meyvelerinin büsbütün olgunlaştıktan sonra yenilip toplanması tavsiye edilir; çünkü bitkinin yapraklarında bulunan siyanid glukosid hususu meyvelerinde de bulunmaktadır. Fakat bu oran yapraklarındakinden düşüktür ve olgunlaşmış yahut kısmından düşmüş meyvelerde en düşük ve zararsız seviyededir.
Bitkinin yaprakları gerilim ve tasayı azaltıcı olduğu düşünülen çay üretiminde kullanılsa da, yapraklarında bulunan siyanid glukosit hususunun toksik ve ziyanlı tesiri sebebiyle az tüketilmesi gerekmektedir. Ayrıyeten gebe olanlarda,bebek emzirenlerde, 6 aydan küçük çocuklarda bu mevzuda çok fazla bir araştırma yapılmadığı için, tesirleri bilinmediği için, yapraklarının hiç kullanılmaması meyvelerinin ise bu kümeler için mümkün olduğunca az tüketilmesi tavsiye edilir. Bunun dışında bilhassa yapraklarının alkollü içecekler ve reçeteli sedatiflerle (sinirleri yatıştıran ilaçlarla) birlikte doktora müracaattan kullanılması tavsiye edilmez. Çünkü bitkinin bu ilaçlarla etkileşime geçip tesirini arttırıcı özelliği bulunmaktadır. Ayrıyeten bitkinin valeria ve kava bitkileri ile birlikte yapraklarının kullanılması halinde bu bitkilerin tesirini arttıracağı ve buna nazaran kullanılması gereği unutulmamalıdır.
PASİFLORA NE İŞE FAYDA ?
Passiflora (çarkıfelek) bitkisi, rahatlatıcı tesiri ile uykusuzluk, gerilim, adet görme ve menapoz periyodunda ruhsal ıstırap ve gerginlik üzere sıkıntılar yaşayan şahıslar tarafından kullanılmaktadır. Pasiflora, Avrupa İlaç Kurumu (AİK) tarafından, “geleneksel bitkisel tıbbi ürün” olarak kabul edilmektedir. AİK bitkinin kullanım maksadını şu sözlerle vermektedir: “Stresin hafif belirtilerine ve uyku tertibini sağlamaya yardımcı olma.”
PASSİFLORA NASIL KULLANIR?
Passiflora kapsül, sıvı ve ekstre formlarında bulunmaktadır. Kullanılmadan evvel kesinlikle doktora danışılması gereklidir. Ayrıyeten kurutulmuş çiçek ve yağ olarak da bulunabilir. Ayrıyeten sıvı formlarının şeker ve alkol içerebildiğine dikkat edilmelidir.