Geçtiğimiz yıl aralık ayında AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Türkiye tarihinde görülmemiş bir artışla taban fiyata yüzde 52 oranında artırım yapıldığı muştusunu vermişti. Lakin 2022’nin birinci dört ayında enflasyon sayılarının yüzde 70’e ulaşmasıyla yapılan artırımlar eridi. Hatta Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası 2022 yıl sonu enflasyon kestirimini 19,6 puanlık güncellemeyle yüzde 23,2’ten yüzde 42,8’e yükseltti.
Enflasyon sayıları karşısında tüm çalışanlarda maaşlara yeni bir orta artırım yapılması beklentisi oluştu. BloombergHT’de yer alan haberde Toplumsal Güvenlik Kurumu’na bildirilen prime temel çıkar meblağlarının (yaklaşık brüt ücret) sektörel olarak değerlendirildiğinde pandemi periyodunu de kapsayan son 3 yılda enflasyon karşısında nasıl bir görünüm sergilediği ele alındı.
SIHHAT BÖLÜMÜ ÖNE ÇIKTI
Tahsin Akça’nın haberine nazaran, 500 binin üzerinde çalışanı olan istihdam ağır 10 kesimle son yıllarda e-ticaret ve dijitalleşmenin tesiriyle istihdamda atağa geçen kurye ve posta kesimlerinde fiyat artışlarının 3 yıllık karşılaştırması yapıldığında bu periyodun enflasyonunun üzerinde gerçek artış görünen tek bölümün sıhhat dalı olduğu görünüyor. Tabip, hemşire, sıhhat teknisyeni ve sıhhat memurlarını kapsayan SGK’ya kayıtlı 851 bin çalışan, 2019’dan yıl başında alınan artırımı da yansıtan Şubat 2022’ye kadar karşılaştırıldığında yaklaşık yüzde 130 artırım almış. 2019’da sıhhat bölümünün ortalama prime temel karı 3 bin 942 TL iken Şubat 2022 itibariyle çıkar 9 bin 102 TL’ye çıktı. Lakin birebir devirde Merkez Bankası kayıtlarında tüketici enflasyonu yüzde 100,6 gerçekleşmiş. Yani gerçek artış yüzde 30 düzeyinde görünüyor.
SGK KAYITLARINDA YOK
Sıhhat bölümü dışında 3 yılda yüzde 100,6’lık tüketici enflasyonunu geçebilen kesim ise SGK kayıtlarına nazaran görünmüyor. Örneğin tıpkı devirde 1,4 milyon çalışanla en çok istihdamın gerçekleştiği perakende ticarette ortalama yarar meblağı birebir devirde 3 bin 330 TL’den 6 bin 228 TL’ye yükselmiş. Lakin yüzde 87’lik fiyat artışı üç yıllık tüketici enflasyonunun yüzde 13 altında kaldı.
İstihdamı 500 binin üzerindeki dallarda 3 yılda en düşük artış ise 505 bin çalışanı bulunan besin imalat dalında SGK’ya bildirilmiş. Bu kesimde 3 bin 693 TL’den 6 bin 552 TL’ye çıkan ortalama karlar yüzde 77’lik artışa karşılık geliyor. Yani 3 yıllık enflasyonun yüzde 23 gerisinde. Öbür bölümlerde de 3 yıllık fiyat artışları yüzde 79 ile 95 ortasında değişiyor.