Madrid’deki tepenin birinci gününde önderler, NATO’nun yeni Stratejik Konsept evrakını kabul etti. Evrakta Rusya’nın Ukrayna’da başlattığı savaşın, NATO’nun güvenlik ortamını önemli biçimde değiştirdiği ve bu çerçevede, konseptte “NATO’nun temel emelinin 360 derecelik bir yaklaşıma dayalı kolektif savunmayı sağlamak olduğunun teyit edildiği” belirtildi.
Yeni Stratejik Konsept’i emekli Tuğgeneral Nejat Eslen, Cumhuriyet’e kıymetlendirdi. Rusya’nın Ukrayna’da kullandığı askeri gücün, “ABD’nin Avrupalıları Moskova’nın önemli bir tehdit oluşturduğuna” ikna etmesini kolaylaştırdığını kaydeden Eslen, “Yeni stratejik konsept ile NATO, Kuzey Atlantik’in güvenliğini sağlamaktan sorumlu bir örgüt olmanın ötesinde ABD’nin devam ettirmekte kararlı olduğu dünya tertibi için Çin ve Rusya’ya karşı güç uğraşının global jeopolitik aktörüne dönüşmektedir. Bu nedenle de Rusya, ‘İttifakın güvenliğine yönelmiş en kıymetli ve en direkt tehdit’ olarak tanımlandı” dedi. Strateji evrakında birinci kere yer verilen Çin’in ihtirasları ve zorlayıcı siyasetlerinin “İttifakın güvenliği, çıkarları ve bedelleri karşısındaki sorun” olarak tanımlamasına ait Eslen, “Belgeye nazaran Çin ile Rusya ortasında gelişen paydaşlık ve bu iki ülkenin güçlenen karşılıklı atılımları, kurallara dayalı dünya nizamına ziyan vermektedir” diye konuştu. Dokümanın giriş kısmında ittifakın “Kurallara dayalı dünya sisteminin tahkimatını oluşturmaya” devam edeceğinin tabir edilmesinin kıymetli olduğuna dikkat çeken Eslen, şunları kaydetti: “Belgenin 44. hususunda ise ittifakın, ‘Kurallara dayalı dünya sistemini desteklemek için ittifakın bedellerini ve çıkarlarını paylaşan ortaklarla bağların güçlendirileceği’ tabir edilmiştir. Kanımca, ABD’nin II. Dünya Savaşı’ndan sonra kurduğu kurallara dayalı liberal sistemi sürdürebilmek, yeni stratejik konseptin ruhunu ve NATO’nun deklare edilen misyonunu oluşturmaktadır. Bundan sonra dünyanın, kurallara dayalı milletlerarası nizamı kabul edenler ile bu nizama karşı çıkanlar ve bu tertibi değiştirmek isteyenler formunda kutuplaşmasını beklemek gerekir. Birinci kutbu ABD’nin liderliğindeki Atlantik kümesi, ters gurubu ise Çin ve Rusya’nın liderliğindeki Avrasya-Asya-Pasifik ittifakı belirleyecektir.”
ABD’nin II. Dünya Savaşı’ndan sonra kurduğu dünya nizamının eskidiğini söyleyen Eslen, “Savaştan bu yana çok şey değişti. Kurallara dayalı milletlerarası nizamı NATO ile korumak mümkün mü? Yoksa, ABD bu tertibi sürdürebilmek için son deva olarak askeri güç mü kullanacak?” dedi.