ZBEÜ Hastanesi Nöroloji Anabilim Dalı’nda vazifeli Prof. Dr. Hüseyin Tuğrul Atasoy su almaya giderken su almaya gittiğini unutmak, elindeki cep telefonunu aramak üzere kısa vadeli unutkanlıklara öznel bellek bozukluğu ismi verildiğini söyledi.
Atasoy, öznel bellek bozukluklarına fizikî yahut ruhsal yorgunluğun yol açtığını belirtti. Öznel bellek şikayetlerinin toplumun yüzde 11 ila 56’sı ortasında görüldüğünü tabir eden Atasoy, “Oranlar birbirinin neredeyse 5 katı, bu şu manaya geliyor. Çalıştığınız yere, pozisyona, bireylerin yaşına periyoda nazaran bunu değişken bulabiliyorsunuz. Sabit bir hastalık belirtisi üzere değil.
Daha dar alandaki çalışmalarda, kısa vadeli unutkanlıklar nöroloji yahut psikiyatriye gelir. Dahiliye polikliniği önünde yapılan bir çalışmada teste tabi tutulanların yüzde 39’u öznel bellek şikayetleri belirtiyor. Bu toplumda hayli sık rastlanan bir şey. Bu hastalarda ‘acaba altında bir şey mi var’ denerek nörolog ya da psikiyatrist tarafından üst basamağa sevk edilenlerin yüzde 30’unda da hiçbir şey çıkmıyor. Bu gördüğümüzde o kadar da korkulacak bir şey değil” dedi.
“ALZHEİMER ÜZERE HASTALIKLARIN BİRİNCİ BULGUSU OLABİLİYOR”
Şikayetler kalıcı olur, kişinin günlük hayatını olumsuz etkilerse alttaki nörolojik yahut psikiyatrik problemlere bakılması gerektiğini tabir eden Atasoy, “Demans, Alzheimer üzere hastalıkların birinci bulgusu bunlar olabiliyor ancak öznel bellek bozukluğu yaşayanların bize yeniden en çok sorduğu sorulardan birisi, ‘hocam ben Alzheimer mi oldum? Bugünlerde sık unutuyorum, sonra aklıma geliyor.’ Bu Alzheimer hastalığıyla uyumlu bir şey değil. Zira Alzheimer hastalarında hiç kayıt yok.
Hiç kayıt olmadığı için kişi ‘şunu unuttum, sonra hatırladım’ demez. Bu durum kalıcı oluyor ve kişinin toplumsal hayatını etkilemeye başlıyor, maddi ya da manevi küçük de olsa kayıplara yol açıyorsa o vakit kesinlikle çok ciddiye alınıp altta ne var ona bakılmalı. Lakin bunu yaparken de kişinin hormonları, vitaminleri, tansiyonu, şekeri ne durumda evvel onlara bakıyoruz. Bunlarla ilgili sorun yoksa, hastada rastgele bir demans ya da kronik nörolojik hastalık var mı, onların ayırt edici teşhisine gidiyoruz” diye konuştu.
“BUNAMA YAHUT ALZHEİMER TANISI 2 GÜNDE KONULMUYOR”
Öznel bellek bozukluklarının çok yaygın olduğunu söyleyen Atasoy, “Benim mesela kedilerim var. Kedi mamasını elime alıp etrafta dolanıyorum bazen. Biliyorum ki iş yerinde çok yorulduğum vakit ya da telefon elinde telefonu aramak üzere bunların en büyük sebebi ruhsal ve bedensel yorgunluk. Bunlar çok ağırlaşıyor ve kişinin günlük hayatını, hünerlerini etkilemeye başlıyor, toplumsal münasebetlerini etkiliyorsa o vakit alttaki nedenlere bakmak lazım. Bunama yahut Alzheimer yahut pick hastalığının teşhisleri o denli 1-2 günde konulabilen şeyler değil, 2 yıllık nöro-psikolojik test takibiyle mümkün” tabirlerini kullandı.
STRES VE YORGUNLUK UNUTKANLIĞA NEDEN OLABİLİYOR
Stres ve yorgunluk ile vitamin yahut hormon bozuklularının kısa periyodik unutkanlıklara sebep olabileceğini söyleyen Atasoy, şöyle konuşu:
“Günlük hayatta şayet o periyot iş gerilimi, ruhsal gerilim ya da fizikî yorgunluğun çok ağır olduğu bir periyotta çabucak hatırlayabildiğiniz, kısa müddetli anlık unutkanlıklar çabucak insanı telaşa sürükleyecek ya da önemli sıkıntılar çıkacak durumlar değil. Daha sakin olabilirsiniz fakat bunlar ağırlaşıyor sizin günlük hayatınızdaki toplumsal ilgilerinizi aksatmaya, zedelemeye başlıyorsa maddi manevi kayba yol açıyorsa o vakit kesinlikle bir tabibe başvurmakta yarar var.“
