Vehbi Koç Vakfı’nın her yıl verdiği bilim mükafatlarına bu yıl bir de “İnsanlığa Üstün Hizmet Ödülü” eklendi ve bu birinci mükafatın sahipleri, Covid’e karşı aşı bulan Türk asıllı bilim insanları Prof. Dr. Hasret Türeci ve Prof. Dr. Uğur Şahin oldu.
Koç Üniversitesi’nde evvelki gün yapılan merasimde mükafatı, Koç Holding İdare Konseyi Lideri Ömer Koç sundu. Koç Holding A.Ş. Erdem Lideri ve İdare Şurası üyesi Rahmi Koç ise iki bilim insanına Koç Üniversitesi Fahri Doktora unvanlarını verdi. Mütevazi ve doğal halleriyle dikkat çeken bilim dünyasının ünlü çifti, “İnsanlığa Üstün Hizmet Ödülü”nün 200 bin dolarlık maddi kısmı için “İhtiyaç sahibi bilim insanlarıyla ortak kullanılmak üzere Koç Vakfı’yla birlikte organize etme” kararı aldı. Bilim insanı çift, özel hayatları üzerine sorulan soruya “Yaptığımız şeyi hayat ve iş diye ayırmıyoruz, hayat ve iş, iç içe” karşılığını verdi.
Tören öncesi yapılan basın toplantısıyla açıklanan mükafata, Biontech şirketinin uyguladığı özel güvenlik tedbirleri damga vurdu. Çok az sayıda davetli gazetecinin sorularını yanıtlayan ikili, Vehbi Koç Vakfı Genel Müdürü Cihan Özsönmez eşlik etti. Her yıl eğitim, sıhhat ve kültür alanlarında verilen ödüllere bu yıl “İnsanlığa Üstün Hizmet Ödülü” olarak eklenen yeni mükafatın “ortaya çıkardığı global tesir ve direkt ve çabucak yarar sağlaması açısından” Türeci ve Şahin çiftine verildiğini açıklayan Özsönmez, mükafatın münasebetini ise “İnsanlığa hizmet bir seyahat, biz bu seyahate takviye vermek istiyoruz. İnsanlığa hizmetin bilim, akıl ve yüreğe gereksinim var” diye özetledi. Mükafata teşekkür ederken Türeci, “Aslında biz kanser konusunda çalışan iki hekimiz. Fakat pandemi sürecinde alanda, ön cephede çalışan tabipler, hemşirelerle büyük gurur duyduk. İmmün sistemini güçlendirecek bir aşı çalışmasına yöneldik, bunun için seferber olduk. Artık bu çeşit çalışmalar yapmak için daha çok maddi imkânımız var. Koç Vakfı üzere bir partnerimiz var. Pandemi bitmedi. Türkiye’de bir takım oluşturup önümüzdeki yıl Biontech markası altında burada da etkin olmayı, çalışmalarımızı yapmayı planlıyoruz” dedi.
İŞ VE HAYAT İÇ İÇE GİDİYOR
Basın toplantısında iki bilim beşerinin da sorulara verdikleri karşılıklarda dikkati çeken iki öge vardı: Çalışmak ve tevazu. Birbirlerine ve gruplarına karşı hürmet, müsamaha. “Karada, havada, denizde çalışıyorum” diyen Şahin, bu kelamını açıklıyor: “Pandemiye karşı ışık süratiyle hareket etmek zorundayız. Buraya gelirken uçakta çalıştım. Kısa bir tekne gezisi yaptık, denizde çalıştım, merasimi beklerken de çalıştım.”
Türeci ise daima çalışma kısmına şöyle bir açıklık getiriyor: “Yaptığımız şeyi iş ve hayat diye ayırmıyoruz. Mesela kahvaltıda Omikron’dan bahsediyoruz. İkisi birlikte gidiyor, iç içe.” Ve nasıl bir beraberlikleri var? Âlâ giden bir evliliğin altın kuralını söylüyor: “Sorumluluklarımızı çok âlâ organize ediyoruz. İkimiz de hayat ortağı olarak çok yeterli anlaşıyoruz. Bazen bir ortada, bazen yalnız fiziki hareket ediyoruz. Bir artı bir ikiden fazla eder!”
SALGINDA SONBAHARA DİKKAT
Bir soru üzerine ise, “Aşıya inanmayanlar ve virüsün komplo olduğu teorileri”ni ciddiye almadıklarını anlıyoruz. “Bu herkesin karşılaştığı bir durum. Gerçekleri sorguluyor ve inanmıyorlar. Türkiye’de bir grup oluşturup önümüzdeki yıl Biontech markası altında çalışmalarımızı yapacağız” diyor Uğur Şahin.
TÖRENDEN NOTLAR:
- Koç Ailesi’nin yakın dostları ve bilim insanlarının katıldığı merasimde Türeci ve Şahin, sadelikleriyle dikkat çekti. Türeci, düz siyah bir elbise ve siyah babet, Şahin ise kot pantolon ve ceket giymişti. İkili herkesle fotoğraf çektirdi. Varlıklarını fazla muhakkak etmeyen ancak her karede gözüken iki kişi ise yakın korumalarıydı. Bir saat evvel 200 bin dolar’ı bağışlayan Şahin, açık büfeden yemek almak için elinde tabağı, kuyrukta bekledi!
- Semahat Arsel’in özel davetiyle Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürü Murat Karahan da küçük bir resital verdi. İtalyan aryalarıyla başlayan resitalin sonunda Münir Nurettin Selçuk’tan “Bir Tatlı Huzur Almaya Geldik Kalamış’tan” modülüne davetliler de eşlik etti.
- Koç Vakfı’nın hazırlattığı, ikilinin laboratuvarı, hayatı ve çalışma arkadaşlarının yer aldığı belgesel sinema ise çok beğenildi.
- Şahin, “Yoğunluk bitince Türkiye’de üç ay kalıp memleketimizi gezmek istiyoruz” dedi. İkili Türkçe anlıyor lakin konuşmakta zorluk çekiyor. İngilizceleri ise akıcı. Şahin’in tek bildiği ise Sezen Aksu, onun müziklerini çok sevdiğini söyleyince Koç Vakfı, bu buluşmayı organize etmek için kollarını sıvadı.
KANSER AŞISI
İkilinin kanser konusunda uzman olduğunu hatırlamakta fayda var. mRNA teknolojisini kullanarak pankreas kanserine karşı aşı geliştirme konusunda çalışıyorlar. Evvel kanser hastalarını tedavi ederken sonra “Niye kanser olmalarını önlemeyelim, tek tek hasta iyileştirmektense tüm insanlığın hasta olmasını önlemek için çalışalım” fikriyle kapanmışlar laboratuvarlarına. Artık insan bedeninin immün sistemini harekete geçirerek kendini savunacak sistemler yaratmasını sağlayacak aşılar üzerinde çalışma nedenleri bu. “mRNA teknolojisi ile sıtmadan tutun da HIV dahil pek çok hastalığı önleyebiliriz” diyorlar. Bu aşıyla immün sistem uyarılmış oluyor ve kendini koruyor, bağışıklık direncinin artması, kanser olmasını önlüyor. “İnsanın kendi bağışıklık sistemini taklit ederek yabancılara karşı derhal reaksiyon verip, savunmaya geçecek bir sistemi yapacak teknoloji var elimizde! mRNA teknolojisi ile üretilmiş bu aşı, kanser hücrelerine karşı reaksiyon veriyor ve tümörleri gideriyor!” açıklaması umut verici. Karada, havada çalışmalarında fayda var!