Nöroloji Uzmanı Doç. Dr. Hatice Köse Özlece, inmenin erkeklerde görülme oranının bayanlara nazaran yaklaşık yüzde 25 oranında daha yüksek olduğunu belirterek, “İnme, beyin damarlarının tıkanması yahut kanaması sonucunda ortaya çıkan, çok sık gördüğümüz nörolojik bir hastalıktır. Sıklıkla beyin damarları tıkandığı için halk ortasında felç diye de geçer. Nadiren de beyin damarlarında kanama nedeniyle de inmeler gelişebilmektedir. İnme toplumda da çok sık görülen bir hastalık ve risk faktörlerini âlâ bilmek nitekim çok önemli” dedi.
– İnmenin yalnızca gelişmiş ülkelerde değil, tüm dünyada koroner arter hastalığı ve kanserden sonra 3. sıklıkta görülen mevt nedeni olduğunu söyleyen Dr. Özlece, bilhassa yaşla bir arada inme riskinin arttığını kelamlarına ekleyerek, “Erkek bayan cinsiyetine baktığımızda erkeklerde görülme ihtimali biraz daha yüksek. Fakat menopozdan sonra bayanlarda da çabucak hemen riskimiz eşitleniyor. Tansiyon, şeker, kolesterol hastaları, sigara kullananlar, obez olup vücut kitle endeksi yüksek olan bireyler inme açısından riskli şahıslardır” sözlerini kullandı.
“DİYABET VE KALP HASTALARI RİSK ALTINDA”
Dr. Özlece inme oluşturacak risk faktörleri hakkında detaylı bilgi vererek şunları söyledi:
“Yaş inme görülme açısından kıymetli bir faktör olarak kabul ediliyor. Yaşlılarda inme görülme oranı binde 4 kadardır. İnme geçirenlerin yüzde 70’i 65 yaşın üzerindedir. 55 yaşından sonra risk her 10 yıl için 2 kat artıyor. Erkeklerde bayanlara nazaran risk oranı 1.25 kat daha fazlalaşıyor. Yüksek tansiyon da inme açısından kıymetli bir risk faktörü.
– Yüksek tansiyon sorunu olan hastalarda, olağan popülasyona nazaran inme riski 4 kat artıyor. Tekrar kalp hastalıkları ve bilhassa ritm bozuklukları olan hastalarda da risk 3-5 kat yükseliyor. Sigara içilmesi ve diyabet hastaları da kıymetli bir risk kümesini oluşturuyor. Bu hastalarda inme riski 2-5 kat artıyor.”
İnmenin çok ani gelişen bir durum olduğuna işaret eden Doç. Dr. Özlece, “Bu hastalığa çok süratli geliştiği için inme ismi verilmiş. Birden teğe apansız konuşma bozukluğu gelişebilir yahut bedenin bir tarafında güçsüzlük ya da uyuşma üzere semptomlar karşımıza çıkabilir. En sık semptom kolda yahut bacakta ani gelişen güçsüzlüktür. Bazen yalnızca uyuşma, karıncalanma halinde olabilir, bazen yalnızca konuşmada bir bozukluk yahut şuur değişikliği halinde karşımıza çıkabilir” diye konuştu.
“İLK 3-4 SAAT ÇOK ÖNEMLİ”
Bilhassa damar tıkanıklığının yol açtığı inme olaylarında birinci 3-4 saatte hastanın sıhhat kurumuna başvurması gerektiğini belirten Doç. Dr. Özlece, inme için çok tesirli tedavi teknikleri olduğunu belirterek, “Bu 3-4 saat içinde hastada hiçbir hasar kalmadan toparlayabileceğimiz tedavilerimiz var. Lakin vakit geçtikten sonra hastalar bize başvurursa yapabileceğimiz faal tedaviler hudutlu. O yüzden o birinci saatlerde hastanın ivedilikle hastaneye getirilmesi gerekiyor” sözlerine yer verdi.
“TEDAVİ HALİ İNMENİN ÇEŞİDİNE BAĞLI”
İnmede hastanın süratle hastane getirilmesinin çok değerli olduğunu vurgulayan Doç. Dr. Özlece, vaktinde hastanede tedavi alınan hastalarda hasar bırakma oranının çok düştüğünü söyleyerek kelamlarına şöyle devam etti:
“İnme tedavisi bilhassa inmenin cinsine nazaran değişiyor. Şayet damar tıkanıklığına bağlı bir inmeyse burada damar açıcı tedaviler kullanıyoruz. Bazen duruma nazaran, girişimsel radyoloji dediğimiz branştan da dayanak aldığımız, stentler koyduğumuz, damar açıcı girişimsel süreçler yaptığımız da oluyor. Lakin çoğunlukla ilaç tedavileri formunda damarları açmaya yönelik tedaviler yapılıyor.”
“İNMEYİ ÖNLEYEBİLİRİZ”
İnmenin hem ülkemizde hem de dünyada mevt ve sakatlıkların nedenleri ortasında çok başlarda yer aldığına değinen Doç. Dr. Özlece, “Hasebiyle şüphelendiğimiz rastgele bir durumda uyuşukluklar, güçsüzlükler, konuşma bozuklukları hele ki kişi ileri yaştaysa hiç vakit kaybetmeden tabibe başvurulması gerekir. Bununla birlikte inme önlenebilir bir hastalık. Münasebetiyle risk faktörlerini bertaraf edebilirsek inmeyi önleyebiliriz” dedi.
Doç. Dr. Özlece, inmeyi önlemek için dikkat edilmesi gerekenleri ise, “Bilhassa tansiyon yüksekliği olan hastaların tansiyon ilaçlarını sistemli kullanmaları, tuz tüketimini sonlandırmaları çok kıymetli. Diyabet hastalarının ilaçlarını çok nizamlı kullanmaları ve takiplerini sistemli yapmaları, kolesterol yüksekliğinden uzak durmak için beslenmenin düzenlenmesi, sigaranın bırakılması ve faal, hareketli bir ömür sürdürülmesi inmeyi önlemeye aktif olan faktörlerdir” biçiminde sıraladı.