Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Mustafa Sünbül, kanda görülen enfeksiyon hastalıkları hakkında bilgilendirmelerde bulundu.
DEĞİŞİK MİKROPLAR KANA KARIŞABİLİR
Kanın sağlıklı insanlarda mikropsuz olduğunu söyleyen Prof. Dr. Mustafa Sünbül, “Kana mikrop karışmasına tıp lisanında sepsis denir. Pek çok değişik tıp mikrop çeşitli yollarla kana karışabilir ve hastalığa neden olur. Enfeksiyon hastalıkları pratiğinin en acil tedavi gerektiren hastalıklarından biridir. Vaktinde ve aktif tedavi yapılamazsa organlarda hasar yaparak mevtle sonlanır.
Sepsis dediğimiz bu hastalıkla tüm dünyada sıkça karşılaşılmaktadır. Birçok ülkede hastalığın oranı bilinmemektedir. Yapılan araştırmalara nazaran ABD’de yılda bir milyona yakın kişi bu hastalığa yakalanmaktadır. Hastalık hastane dışında çeşitli nedenlerle oluşabileceği üzere hastanede yatan bireylerde de gelişebilmektedir. Bilhassa ağır bakım hastalarında kanda enfeksiyon oluşma riski çok daha yüksektir” diye konuştu.
İDRAR YOLLARININ İLTİHAPLANMASI SEPSİSE NEDEN OLABİLİR
Kana mikrobun nasıl karıştığından bahseden Prof. Dr. Mustafa Sünbül, şu bilgileri paylaştı:
“Kana mikrop, kısa müddetli ve ölçü olarak az sayıda yahut uzun vadeli daha fazla ölçüde karışabilir. Diş fırçalama yahut çiklet çiğneme üzere kolay süreçler sırasında bile kana süreksiz mühlet ve az sayıda mikrop karışabilir lakin bağışıklık sistemi bu mikropları yok eder ve hastalık oluşmaz. Fakat uzun vadeli ve fazla ölçüde mikrop kana karışırsa, kanda enfeksiyon gelişir.
İdrar yolları iltihabı, kalp kapaklarında yahut kalp duvarında gelişen iltihap, kemik iltihabı, bağırsak iltihabı, cilt iltihabı, iç organlarda olan apseler başta olmak üzere birçok organ yahut sistemimizde gelişen iltihap sepsis gelişimine neden olabilir. Ayrıyeten şeker hastaları, kanser tedavisi verilen şahıslar, organ nakli yapılanlar ve yaşlılarda bağışıklık sistemi baskılanmış olduğundan yahut yenidoğan periyodundaki bebeklerde ise bağışıklık sistemleri şimdi gelişmediğinden bu cins hastalıklara karşı eğilim fazladır.”
CİDDİ VE HAYATİ BİR SORUN
Prof. Dr. Sünbül şöyle devam etti:
“Günümüzde tıbbi teknolojideki gelişmeler sıhhat hizmetlerinde kaliteyi artırırken öteki yandan teşhis ve tedavi emelli hastaya uygulanan bir grup süreçler kanda enfeksiyon riski oluşturmaktadır. Uzun müddetli idrar sondası kullanımı, diyaliz katateri, kanser tedavisi yapmak için konulan kalıcı kataterler bunlara örnektir. Kanda enfeksiyon oluşması çok önemli ve hayati bir meseledir. Erken teşhis ve tesirli antibiyotik tedavisi hayat kurtarıcıdır. Bu tedavinin kesinlikle hastanede ve damar yolu ile yapılması gerekir. Tedavide gecikme olan yahut bağışıklığı baskılanmış hastalarda maalesef mevt oranı yüksektir.”
VÜCUTTA İLTİHAP OLDUĞUNDA YÜKSEK ATEŞ OLUŞABİLİR
Kanda enfeksiyon saptanması hakkında açıklamalarda bulunan Prof. Dr. Sünbül, “Vücutta iltihap olduğunda başta ateş yüksekliği, halsizlik, iştahsızlık, baş ağrısı, bulantı, kusma üzere pek çok klinik bulgunun yanında kanda birtakım bedeller yükselir. Kana mikrop karıştığından şüphelenilirse hasta derhal hastaneye yatırılır ve incelenir. Klinik kuşku ile birlikte detaylı fizik muayene ve laboratuvar tetkikleri ile teşhis konur. Hastadan alınan kanın kültürü yapılır ve kan kültüründe mikrop üretildiğinde teşhis mutlaktır. Bu süreç birkaç gün alabilir, kanda enfeksiyon düşünülen hastalarda derhal tedavi başlanır” halinde konuştu.
“TEK BAŞINA CRP YÜKSEKLİĞİ ENFEKSİYON TANISI İÇİN KÂFİ DEĞİL”
Kanda mikrop olduğunda pek çok laboratuvar kıymetlerinin de artabileceğini işaret eden Prof. Dr. Sünbül, açıklamasını şöyle tamamladı:
“Tanıda yardımcı olan kıymetlerden birisi de C reaktif protein (CRP) olup kanda mikrop olduğunda artabildiği üzere diğer birçok iltihap seyrinde de yükselir. Lakin rastgele klinik bir bulgu olmadan tek başına CRP yüksekliğinde hastalara ‘kanınızda mikrop var’ diye tabir edilmektedir. Bu yorum hastalarda paniğe ve telaşa neden olmaktadır.
Tek başına kanda CRP pahasının yüksek olması kanda enfeksiyon tanısı için kâfi değildir. Hatta bazen yakın vakitte geçirilen pek çok enfeksiyondan sonra CRP yüksek bulunabilir. Bir başka neden ise mikropsuz iltihap diye tanımlanabilecek romatizmal hastalıklar (otoimmun hastalıklar) seyrinde de bu bedelin yüksek olmasıdır. Bunun ayrımı için ayrıntılı bir muayene ve laboratuvar testlerinin gerçek yorumlanması değerlidir.”