Duygu GÖKSU
Ege İhracatçı Birlikleri’nin (EİB) DÜNYA gazetesi işbirliğinde düzenlediği Ege İhracat Buluşmaları’nın dördüncü toplantısı Uşak Organize Sanayi Bölgesi mesken sahipliğinde gerçekleşti. Etraf, geri dönüşüm ve sürdürülebilirlik siyasetlerinde Türkiye’nin öncü vilayetlerden biri olan Uşak, 2021 yılında ihracatını yüzde 54’lük artışla 240 milyon dolardan 368 milyon dolara taşıdı. Toplantıda, Uşak’ın iklim değişikliğinin tesirlerini azaltmak, karbon salınımını düşürmek için döngüsel iktisada yaptığı yatırımlarla öne çıktığı belirtilirken, ilin Türkiye’nin dokumacılık geri dönüşüm dalının yüzde 72’sini tek başına gerçekleştirdiği vurgulandı. Toplantıda Uşak’ın geri dönüşümün başşehri olduğu vurgulanırken, tüm Türkiye’ye örnek olabileceği kaydedildi.
AĞAOĞLU: UŞAK OSB TÜRKİYE’DE FAAL 258 OSB ORTASINDA 12’NCİ SIRADA
Uşak’ta dokumacılık, seramik ve besin dallarının lokomotif dallar olarak öne çıktığını tabir eden Uşak Organize Sanayi Bölgesi İdare Heyeti Lideri Halil Ağaoğlu, “644 hektar alan üzerinde şurası olan bölgemiz faaliyetteki 303 firmasıyla 15 bin bireye istihdam sağlıyor. Organize Sanayi Bölgeleri Üst Kuruluşu (OSBÜK) bilgilerine nazaran, Uşak Organize Sanayi Bölgesi Türkiye’de etkin 258 OSB ortasında firma sayısı bakımından 12. sırada, çalışan sayısı bakımından 33. sırada yer alıyor. Bölgemize gelen ağır yatırım taleplerini karşılamak maksadıyla çalışmalarına sürat verdiğimiz 614 hektar büyüklüğe sahip 3. Genişleme Alanımızı vilayetimize ve ülkemize kazandırdık” açıklamalarında bulundu.
Katma bedeli yüksek, sürdürülebilir, ileri teknoloji eserlerin Uşak OSB’den çıktığını vurgulayan Ağaoğlu, “Türkiye’den ve bölgeden katma pahası yüksek, ileri teknoloji içeren eserler çıkmasına taban hazırlayacak Uşak OSB Teknopark binası projesini hayata geçirdik. Bu projemizle Üniversite–Sanayi işbirliğini arttırdık. ARGE kuruluşlarına birçok avantajı sağlayan teknopark binamızda 11 atölye ve 28 ofis bulunmaktadır. Endüstride yeşil dönüşümü desteklemek ve ekonomik avantaj elde etmek için YEŞİL OSB olma yolunda çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Bunun için 14 bin metre karelik alana kurduğumuz etraf dostu Solar Çamur Kurutma Tesisi sayesinde, Atıksu Arıtma Tesisimizden çıkan aylık 800 ton çamurun 350 tonunu güneş gücü ile kurutuyoruz. Tıpkı kapasiteye sahip ikinci Kurutma Tesisimiz için çalışmalarımıza başladık” sözlerini kullandı.
Türk dokumacılık geri dönüşüm bölümünün yüzde 72’sini Uşak’ın tek başına karşıladığının altını çizen Ağaoğlu, “Ülke iktisadına önemli katkı sağlayan bölgemizde imalatlar sonucunda oluşan dokuma teleflerini yok etmek ve Atıksu Arıtma Tesisinden çıkan çamurları güce dönüştürmek emeliyle 4 bin 500 metre kare alan üzerine katı atık yakma tesisini kurduk. Bu atıklar Yakma tesisimizde, etraf mevzuatına uygun olarak yakılarak çıkan buhar güce dönüştürülüyor. Tesisimizde aylık 600 bin Kilowatt saat güç elde edilecek. Geri Dönüşüm bölümünün kalbi Uşak’ta atmaktadır. Ayrıyeten Uşak’ta Dokumacılık, deri, plastik, alüminyum ve kauçuk geri kazanımı yapılmaktadır. Bu sayede günlük 2.716 ton, yıllık ise 978 bin ton hammadde geri dönüştürülerek etraf kirliliği yaratacak atıklar iktisada kazandırılıyor” diye konuştu.
TİMURHAN: UŞAK İHRACATINA TOPLAM 32 MİLYON DOLAR DAYANAK SAĞLANDI
İhracata sağladıkları takviyenin 2021 yılında toplamda 46,1 milyar dolara ulaştığını belirten Türk Eximbank Ege Bölge Müdürü Gülom Timurhan, “2022 yılı birinci 5 ayda 9 milyar dolar nakdi kredi 11 milyar dolar alacak sigortası olmak üzere ihracata yaklaşık 20 milyar dolar dayanak sağlandı. Uşak, 2021 yılında evvelki yıla nazaran yüzde 54’lük artışla 368 milyon dolar ihracat gerçekleştirerek Ege Bölgesi’nde en çok ihracat artışı gerçekleştiren ilimiz oldu. Bankamız 2021 yılında Uşak ihracatına 48 milyon dolar nakdi kredi, 55 milyon dolar alacak sigortası olmak üzere yaklaşık 103 milyon dolar dayanak sağladı. 2022 yılı Mayıs ayı sonu prestijiyle ise 9 milyon dolar kredi 23 milyon dolar alacak sigortası olmak üzere Uşak ihracatına toplam 32 milyon dolar takviye sağlandı” tabirlerini kullandı.
KANDEMİR: UŞAK DOKUMACILIK GERİ DÖNÜŞÜMÜN YÜZDE 72’SİNİ KARŞILIYOR
Geri dönüşüm kesiminin Uşak’ta ağır bir biçimde yer almasının AB Yeşil Mutabakat’a adaptasyonu kolaylaştırdığını belirten Uşak Ticaret ve Sanayi Odası İdare Şurası Lideri Selim Kandemir, “Ege Bölgesinde geri dönüşüm, dokuma, seramik, deri ve besin başta olmak üzere birçok alanda faaliyet gösteren bir kentiz.
Son yıllarda üniversitenin büyümesi, yatırımların artması, genç ve dinamik nüfusuyla daima yükselen bir grafik çizmekteyiz. Uşak’ta; Yıllık yaklaşık 10 milyon 400 bin battaniye üretimi ile Türkiye battaniye dalının %80’ni, 708 bin ton dokumacılık geri dönüşümü ile dokumacılık geri dönüşümü dalının yüzde 72’sini, 72 bin ton küçük baş hayvan derisinin işlenmesi ile dalın yüzde 60’ını, 55 milyon metrekare duvar ve yer seramiği üretimi ile kesimin %15’ini karşılıyoruz” açıklamalarında bulundu.
Dolaylı ihracat ile birlikte Uşak ihracatının 800 milyon dolar civarında olduğunu belirten Kandemir, “İlimizden direk olarak 2021 yılında 368 milyon dolarlık ihracat yaptık. Bu sene birinci 5 ayda, 161 milyon dolarla geçen yıldan yüzde 25 daha fazla performans gösterdik. Bir aksilik olmazsa bu performansı sene sonuna kadar sürdürmek istiyoruz. Uşak; ihracatının büyük kısmını, dokumacılık ve hammaddeleri, su eserleri, halı, hazır giysi ve konfeksiyon, deri, seramik ve besin üzere aşikâr başlı kesimlerden yapıyor. Bu eserlerin en az ihracat sayımız kadarını da İstanbul üzere merkezlerden yapıyoruz. Ancak ihracatlar vilayetimizin hanesine yazılmıyor tabi. Dolaylı ihracatı da kattığımızda Uşak ihracatının 750-800 milyon dolar civarında olduğunu görüyoruz” dedi.
Türk hazır giysi firmaların Rusya’da 800, Ukrayna’da ise 200 mağazası olduğunu, hazır giysi kesiminin bu ülkelerde kullandığı ipliklerin değerli bir kısmının Uşak’ta üretildiğini söyleyen Kandemir, “Rusya’ya ya hazır giysi bölümünden yaptığımız ülke ihracatı son 3 ayda %35’lik düşüş gösterdi. Buda vilayetimizin dolaylı ihracatını kıymetli seviyede etkilemiş durumda. Tüm aksiliklere karşın bu zorlukları da el birliği ile aşacağımıza inanıyoruz” halinde konuştu.
ESKİNAZİ: KALAN 80 KENTİMİZ UŞAK ÜZERE OLMALI!
Son yıllarda döngüsel iktisada yaptığı yatırımlarla Uşak’ın başka vilayetler ortasında öne çıktığını vurgulayan Ege İhracatçı Birlikleri Koordinatör Lideri Jak Eskinazi, Uşak Organize Sanayi Bölgesi’nin Geri dönüşüm ile ilgili kıymetli bir kümelenme örneği olduğunu söyledi. Eskinazi, “Ege İhracatçı Birlikleri olarak son 4 yıldır sürdürülebilirlik, sıfır atık, inovasyon, Ar-Ge, tasarım, dijitalleşme ve mesleksel eğitim en çok değer verdiğimiz başlıklar. Türkiye’nin birinci sıfır atık evrakına sahip ihracatçı birliğiyiz. Dünya’nın en kıymetli sürdürülebilirlik inisiyatifi Küresel Compact’a üye olan birinci ihracatçı birliği olduk. EİB bünyesinde Sürdürülebilirlik ve Projeler Departmanını oluşturduk, Ticaret Bakanlığımızın takviyesi ile sürdürdüğümüz tüm Milletlerarası Rekabetin Geliştirilmesi (URGE) Projelerimizi Sürdürülebilirlik temalı kurguluyoruz. Uşak Organize Sanayi Bölgesi’ndeki firmalarımız bir URGE Projesinde bir ortaya gelmek istedikleri takdirde kendilerine her türlü takviyesi vermeye hazırız” diye konuştu.
Uşak’ın ihracatına en çok katkı sağlayan bölümün 82 milyon dolarla dokuma olduğunun altını çizen Eskinazi, “Uşak’tan 78 milyon dolarlık halı ihraç edilirken, hayvansal mamuller kesimimiz 73 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirdi. Birinci üç dalımızdan sonra en çok ihracat yapan dallarımız 48 milyon dolarlık ihracatla hazırgiyim, 25 milyon dolarla seramik, 23 milyon dolarla deri ve 22 milyon dolarla meyve zerzevat dallarımız oldu. Uşak, 2022 yılının Ocak – Mayıs devrinde ihracatını yüzde 25’lik artışla 129 milyon dolardan, 162 milyon dolara taşıdı. Dokumacılık, Hayvansal Mamuller, Halı, Konfeksiyon, Deri, Seramik, Meyve Zerzevat ihracatı öne çıkan sektörler” dedi. İklim değişikliğinin tesirlerini azaltmak, karbon salınımını düşürmek için döngüsel iktisada yoğunlaşılması gerektiğini ve Uşak’ın bu noktada örnek bir kent olduğuna işaret eden Eskinazi, “Birliğimiz üyelerinin ağır olduğu Uşak vilayetindeki dokumacılık geri dönüşüm kesimi, döngüsel iktisat bakımından yüksek bir potansiyele sahip. Uşak rejenere iplik üretimi yapan birçok üreticiye sahip ve yüzde 72 oranındaki katkısıyla Türkiye’nin dokumada geri dönüşüm merkezidir. Dokuma atıklarının yanı sıra Türkiye’de pet atıklarının da yüzde 35’i Uşak’ta işleniyor. Türkiye, Paris İklim Muahedesine attığında 560 milyon ton olan seragazı salınımını 2053 yılına kadar sıfırlamayı taahhüt etti. Bu maksada ulaşmak için seragazı salımımızı yüzde 80 düşürecek adımları atmalıyız. Bunun da yolu döngüsel iktisattan geçiyor. Türkiye, sera gazı salımını düşürmek için Uşak dışındaki 80 kentinin de Uşak standartlarına gelmesi için çabalamak durumunda” değerlendirmelerinde bulundu.
ÖZTAN: ÇORAP İHRACATININ YARISI UŞAK İPLİĞİNDEN YAPILMA
TOBB Atık ve Geri Dönüşüm Sanayi Meclisi Lider Vekili ve Öztan İplik İdare Şurası Lideri Arif Öztan, Uşak’ın ihracatıyla ilgili olarak 365 milyon doların küçük bir sayı olduğunu vurgulayarak, “Bunun kıymetli bir etkeni Rusya,Ukrayna ve Arap ülkelerine ihracat yapıyor olmamız. Bu ülkelerde yüksek vergiler var. Ayrıyeten biz orta malcıyız. Çorap ipliğinin yüzde 50’si geri dönüşümden elde edilir. 1,5 milyar dolarlık çorap ihracatının yarısı Uşak ipliğinden yapılma. Kesin maldan geriye gelirsek, Gaziantep’in halı ihracatı dünyada birinci. Buradan örnek verirsek, halının sırtındaki iplik geri dönüşümdür. Jütün maliyeti artınca bizim ipliğimiz alternatif oldu” diye konuştu. Öztan, dokumacılık ve hazırgiyim olarak kesim ikiye bölündüğü için ihracat sayılarının gerçekte olduğundan daha az göründüğünü kelamlarına ekledi.
SEZER: HAZIR GİYSİDE KULLANILAN İPLİĞİN YÜZDE 40’INI UŞAK DÖNÜŞTÜRÜYOR
Uşak Ticaret Borsası Lideri Uşak Ticaret Borsası İdare Konseyi Lideri Mustafa Sezer, Uşak’ta şu an yıllık bazda geri dönüşümden elde edilen sayının, ekili pamuk toprağının yüzde 30-35’ine tekabül ettiğini, yapılan su tasarrufunun Ankara’nın bir yıllık su tüketimini karşıladığını söyledi. Yalnızca dokumada değil hayvancılıkta da bir geri dönüşüm yaşandığını kaydeden Sezer, “Biz tavuk ayağını çöpe atıyorduk. Bir firmamız Çin’e ihraç etmeye başladı. Bu alanda Türkiye’de tek. Ayrıyeten dericilik dalı de hayvancılığın geri dönüşümüdür. Uşak bunu da yapıyor” dedi. Uşak’ta ihracatını başka vilayetler üzerinden yapan firmalar olduğunu belirterek, “Uşak sonuncu eser üreticisi bir vilayet değil, hammadde üretiyoruz. Beyaz yakalıların Uşak’a gelmesi için ilin gelişmesi gerekiyor. Bugün hazır giysi dalı için kullanılan ipliğin yaklaşık yüzde 40’ı Uşak ipliği. Türkiye’de, 1 milyon 600 bin ton pamuk tüketimi var. Lakin, 700 bin tonunu üretiyor, büyük bir ksımını ise ithal ediyoruz” dedi.