TBMM KİT Komisyonu’ndaki Türkiye Şeker Fabrikaları (Türkşeker) ile Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü (ÇAYKUR) hesaplarıyla ilgili yapılan görüşmeler değişik tartışma ve itiraflara sahne oldu.
Bu kapsamda en enteresan açıklama Sayıştay temsilcisinin Türkşeker’in içinde bulunduğu ve giderek büyüyen borç sarmalının kırılabilmesi ve mali durumunun düzeltilebilmesi için alınması gereken tedbirlerle ilgili teşebbüste bulunulmasını önermesiyle ortaya çıktı.
İMALATÇI PANİKLEDİ
Türkşeker Genel Müdür Yardımcısı Şahin Arat’ın buna karşılığı ise şöyle oldu: “İşletme faaliyet zararımızın sıfırlanabilmesi için şeker satış fiyatlarının piyasa satış şartları takip edilerek şeker maliyetlerinin üzerinde belirlenerek satılması gerekmektedir. Melas ve yaş pancar posası fiyatları da piyasa şartlarına nazaran belirlenmelidir.”
Tarım ve Orman Bakan Yardımcısı İbrahim Yumaklı ise sıfır gümrük vergisiyle 400 bin ton şeker ithal edilmesi kararına açıklık getirmek istediğini belirterek şunlara dikkat çekti: “Şekerin yüzde 80’i imalat endüstrisinde kullanılıyor. Eylül 2021-Mart 2022 ortası evvelki yılın tıpkı periyoduna nazaran piyasadan yüzde 45 daha fazla şeker çekildi. Bunun sebebini araştırdık. Bilhassa pandemi ve Rusya-Ukrayna savaşı sebebiyle panikleyen imalatçıların şekeri bir anda çektiğini gördük. Bu da yaklaşık 563 bin ton. Yani arızi bir durum. Bunun üzerine görüşmeler yaptık ve zımnen onların da durumu teyit etmesiyle birlikte gereksinimi olanlara ithalat müsaadesi verdik.”
Türkşeker Genel Müdürü Muhiddin Şahin, milletvekillerinin sorularını yanıtlarken kurumun özelleştirmeden çıktığına işaret ederek şu vurguyu yapması da ayrıyeten öne çıktı: “Kanser tedavisinden çıkmış bir hasta üzereyiz, sizin desteğinizle tekrar dimdik ayağa kalkacağız.” Türkşeker 2019’u 968.5 milyon lira, 2020’yi 969.7 milyon lira zararıyla kapattı.
AŞIRI ALIM ETKİSİ
ÇAYKUR ise 2019’u 635.1 milyon TL, 2020’yi 547.2 milyon TL ziyanla kapattı. ÇAYKUR Genel Müdürü Yusuf Ziya Alim, üreticileri mağdur etmemek, özel dala ezdirmemek için geçen yıl çok derecede çay aldıklarını belirterek “Karşılığında da çay parasını peşinen vermek için ister istemez kredi alıyorsunuz. Bizim de faaliyette ziyanımız yok esasen, sonuç olarak yapmış olduğumuz ziyan kredi faizinden yaş çay kaynaklı zararlardır” dedi.