Münasebetlerde çaresizlik, öfke, suçluluk, daima açıklama yapma gereği hissetmek üzere hislere dikkat çeken Uzman Klinik Psikolog Dr. Aslı Başabak Bhais, “Bu hisleri sık yaşıyorsanız bu bağın toksik olduğunu söyleyebiliriz.” diyor. Toksik şahısların özür dileme eğiliminde olmadığını vurgulayan Bhais, toksik bireylerin olumsuz hislerini karşısındakine atarak onları da aşağı çektiğinin ve bu şahıslarda ekseriyetle kişilik bozukluğu sorunu olduğunun altını çiziyor.
Uzman Klinik Psikolog Dr. Aslı Başabak Bhais, toksik bireylerin ve toksik bağlantıların özelliklerine dair açıklamalarda bulundu.
Hepimizin hayatında vakit zaman toksik beşerler, toksik alakalar olabilir diyerek kelamlarına başlayan Uzman Klinik Psikolog Dr. Aslı Başabak Bhais, “Bu kişi akrabalardan, aileden biri, arkadaş, sevgili yahut eş olabilir. Kısa vadeli hayatımıza girebilir ya da uzun müddetli hayatımızda kalabilir. Biz bu şahısları süreç içinde bize hissettirdikleri ya da bağlantının biçimiyle tanıyoruz.” tabirlerini kullandı.
TOKSİK KİŞİ NE DEMEK?
‘Toksik’ kavramının ‘zehirli’ demek olduğunu hatırlatan Bhais, “Yani bizi zehirleyen, bizi aşağı çeken. Biz toplumsal münasebetlerimizi neden kurarız? Daha uygun daha memnun, daha başarılı olabilmek, bize yürek vermesi, takviye olması için. Lakin bu şahıslar tam zıddını yapar. Biz bu bireyleri nasıl tanıyoruz? Öncelikle bizim münasebetlerimizde hissettiğimiz hislerden bunu çıkartıyoruz. Şayet birtakım beşerlerle bağınızda çaresizlik, öfke, suçluluk üzere, daima açıklama yapma gereği hissetmek üzere birtakım hisleri sık yaşadığınızı düşünüyorsanız, bu bağlantının aslında toksik bir alaka olduğunu söyleyebiliriz. Karşı tarafın bizi bir formda manipüle ettiğini, değiştirmeye, denetim etmeye, muhakkak istikametlere çekmeye çalıştığını düşünebiliriz. Yaşadığımız bu hislerden anlayabiliriz.” diyerek toksik bağlantıyı açıkladı.
HAKLI OLSANIZ BİLE SUÇLULUK HİSSİ YAŞAMANIZA NEDEN OLURLAR
ÖZÜR DİLEMEMEK GEREKSİNİMLERİNE UYGUN GELİYOR
“Özür dileyememenin birçok sebebi olabilir.” diyen Bhais bu şahıslarda sebebin özgüvenle bağlı bir sorun olduğuna dikkat çekti. Bhais, “Kendisine bir yıkım üzere gelebilir. Bu şahıslar için özür dilemek, ‘ben yanlışım, ben kusurluyum, bana olan hürmet kaybolacak, bu yüzden asla geri adım atmamalıyım, sonuna kadar gitmeliyim’ demek. Olağan ki bunların da çocukluk öğrenmeleri ve aile yaşantılarından geldiğini biliyoruz. Bu bireyler durduk yere bu türlü olmuyorlar. Ancak bir formda onların gereksinimlerine özür dilememek uygun geliyor. Lakin karşıdaki insanın gereksinimine güzel gelmiyor.” açıklamasında bulundu.
OLUMSUZ HİSLERİ SİZE DE GEÇER
Bu bireylerin, bağlantılarda daha fazla sorun yaşayan, ziyan görebileceğini, yalnız olduğunu, kimseye güvenmemesi gerektiğini düşünen bireyler olabileceğini kaydeden Uzman Klinik Psikolog Dr. Aslı Başabak Bhais, “Bu bireylerin de hayata bakışıyla baş etme yolları aslında bu ilgi usulü. Yaşadıklarının sonucunda şahıslar bu türlü bir metot geliştiriyor. Özür dilememek, karşı tarafa kimi hisler hissetmek üzere. Zira vaktinde kendisi de bunu hissetmiş. Olumsuz his aynası diyorum ben buna. Kişi hissettiği hisleri aslında karşı tarafa aktarıyor.” dedi.
Bu bireylerde çok önemli bir memnuniyetsizlik beklendiğini söyleyerek kelamlarına devam eden Bhais, “Sürekli mutlu olmama durumu vardır. Tenkit vardır, daima bir şeylere sinirlenirler, kızarlar, rahatsız olurlar, alınganlık gösterirler. Bir kafeye gidersiniz garsonla tartışırlar, sinemaya gideceksinizdir sinemanın yeri ile ilgili şikayet ederler. Siz de bir müddet sonra o hisleri satın alırsınız, bir mühlet sonra sizde onun yanındayken bu hisleri sık hissettiğinizi daha eleştirel, daha alıngan olduğunuzu fark edersiniz. Aslında sizi de o hislerle aşağıya çekmeye çalışırlar.” formunda konuştu.
TOKSİK ŞAHISLAR İÇİN ‘KÖTÜ KALPLİLER’ DİYEMEYİZ
Bu şahıslara ‘kötü insanlar’ denilemeyeceğinin altını çizen Bhais, “‘Bu kişi makûs kalpli ve bana bunu yapmaya çalışıyor’ diyemeyiz. Yalnızca hayatta öğrendikleriyle, aldıkları topladıkları bilgilerle bu türlü baş edebildikleri için kişi bunu yansıtıyor. Mesela, birebir şeyleri onlara yapmaya başlarsanız bunu olağan karşılarlar. Onlar zati münasebetin tabiatının bu olduğunu düşünüyor. O yüzden de siz ona birebir halde davrandığınızda o kendini gerçekleştiren kehanet üzere düşünüyor. ‘Böyle olacağı belirliydi, esasen bu türlü olmasını bekliyordum’ diye düşünürler.” kelamlarıyla açıkladı.
TOKSİK KIŞILIĞIN FARKINA VARILMASI ÇOK ZOR
Bu durumun farkında varılmasının çok güç olduğunu söyleyen Uzman Klinik Psikolog Dr. Aslı Başabak Bhais, “Bireyler lakin, hayatlarında değer verdiği şahıslarla sorun yaşadığında, bağlarında ya da hayatı yaşama biçiminde sorun olduğunu fark ettiklerinde terapiye başvuruyor. Diyor ki, ‘ben memnun değilim, ben hayatımdan mutlu değilim, yani ortada bir şey yok fakat ben mutlu değilim.’ Ya da ‘Ben herkesle tartışıyorum, herkesle arbede ediyorum. Herkes benden uzaklaşıyor, yalnız hissediyorum.’ Lakin bu şikayetlerle, dolaylı yollardan fark ederek geliyorlar.” açıklamasında bulundu.
DAVRANIŞLARI ÇOKLUKLA KİŞİLİK BOZUKLUĞU KAYNAKLI
Toksik insanların davranışlarının altında yatan nedenin aslında bir hastalık olduğunu lisana getiren Bhais, “Altta yatan neden, telaş, depresif bir durum, kişilik bozuklukları olabilir. Ekseriyetle kişilik bozuklukları daha sık gördüğümüz bir neden oluyor. Bu nedenle uygun insan yahut makus insan olarak değerlendirmemek, bunun bir hastalık olduğunu bilmek gerekiyor.” uyarısında bulundu.
SAĞLIKLI BİR ALAKADA ALDIĞINIZ KADAR VEREBİLİYOR OLMAK ÖNEMLİ
Memnuniyetsiz, depresif yahut korkulu herkese toksik denilemeyeceğine dikkat çeken Bhais kelamlarını şöyle tamamladı:
“Bir alakanın başından sonuna siz bu durumları hissediyorsanız o toksik bir kişidir. Lakin bazen arkadaşlarımızın dosta muhtaçlığı vardır, bir şeyleri anlatmaya muhtaçlığı vardır. Kimi insanların çok keyifli olmadığı için sessiz kalmaya muhtaçlığı vardır. Bu devirleri de arkadaşlarla birlikte geçirmek gerekebilir. Sağlıklı bir alakada aldığınız kadar verebiliyor olmak değerlidir. Ben şayet kıymetli hissetmek ya da itimat hissi verebiliyorsam, o da bana sevgi ve şefkati verebiliyor mu? Benim gereksinimim olanı alıp ben ona gereksinimi olanı verebiliyor muyum? Bir taraf daha fazla veriyorsa, bir taraf daima daha fazla alıyorsa o vakit orada istikrarsız ve sağlıklı olmayan bir münasebet vardır.”