Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) datalarından derlenen bilgilere nazaran, Türkiye’nin ihracatı ocak-mayıs periyodunda geçen yılın tıpkı devrine kıyasla yüzde 20.4 artarak 102 milyar 504 milyon dolara yükseldi.
Artan jeopolitik riskler ve bilhassa tarım emtialarında sert dalgalanmaların görülmesiyle tarım kümesi global çapta besine erişimin zorlaştığı ve ülkelerin ihracat kısıtlamalarına gittiği bir ortamda Türkiye’nin tarım ihracatı arttı.
Tarım kümesinin ihracatı yılın 5 ayında geçen yılın tıpkı periyoduna nazaran yüzde 22.3 artarken, Türkiye’nin gerçekleştirdiği toplam ihracatın içindeki hissesi da yüzde 13.2 oldu.
ZEYTİN İHARACTINDA YÜZDE 50’YE YAKIN ARTIŞ
Tarım dalı ocak-mayıs periyodunda 6 bölümle rekora koştu.
Bu devirde, hububat bakliyat yağlı tohumlar ve mamulleri 4 milyar 469 milyon dolar, meyve ve zerzevat mamulleri 970 milyon 739 bin dolar, kuru meyve ve mamulleri 637 milyon 75 bin dolar, süs bitkileri ve mamulleri 75 milyon 668 bin dolar, su eserleri ve hayvansal mamuller 1 milyar 683 milyon dolar, mobilya kağıt ve orman eserleri 3 milyar 322 milyon dolarla tüm vakitlerin en yüksek ocak-mayıs dış satımını yaptı.
Madenciliğe açılmak istenen zeytinliklerin Türkiye için değerinin vurgulandığı devirde zeytin ve zeytinyağı kesiminin dış satımı yüzde 48 artarak 167 milyon 317 bin dolara, tütün dalının dış satımı da yüzde 2,9 artışla 280 milyon 57 bin dolara yükseldi.
YAŞ MEYVE ZERZEVAT VE FINDIKTA DÜŞÜŞ KAYDEDİLDİ
Yaş meyve ve zerzevat ile fındık ve mamulleri dallarının ihracatı ise azalış kaydetti.
Ocak-mayıs periyodunda yaş meyve ve zerzevat dalının ihracatı yüzde 1 azalarak 1 milyar 164 milyon dolara, fındık ve mamulleri kesiminin dış satımı ise yüzde 18,5 azalışla 723 milyon 576 bin dolara geriledi.
SEKTÖRLERE EN FAZLA TALEP IRAKTAN GELDİ
Tarım kümesine bağlı 10 dalın 4 tanesi en fazla ihracatı Irak’a yaptı.
Irak’a hububat bakliyat yağlı tohumlar ve mamullerinden 888 milyon 781 bin dolar, tütün bölümünden 38 milyon 17 bin dolar, su eserleri ve hayvansal mamullerden 312 milyon 309 bin dolar, mobilya Kağıt ve orman eserlerinden 394 milyon 763 bin dolarlık dış satım yapıldı.
Almanya’ya kuru meyve ve mamullerinden 87 milyon 486 bin dolarlık, fındık ve mamullerinden 186 milyon 379 bin dolarlık, ABD’ye meyve zerzevat mamullerinden 156 milyon 470 bin dolarlık, fındık ve mamullerinden 186 milyon 379 bin dolarlık ihracat gerçekleşti.
Yaş meyve ve zerzevat dalı Rusya’ya 289 milyon 161 bin dolar, süs bitkileri ve mamulleri Hollanda’ya 23 milyon 714 bin dolarlık dış satım yaptı.
TİM bilgilerine nazaran, ocak-mayıs devrinde tarım ve tarıma bağlı eserlerin ihracatı (bin dolar) şöyle:
| 1 OCAK – 31 MAYıS | ||||
| SEKTÖRLER | 2021 | 2022 | Değişim (’22/’21) | Pay(22) (%) |
| I. TARIM | 11.032.947 | 13.495.024 | 22,3 | 13,2 |
| A. BİTKİSEL ÜRÜNLER | 7.217.922 | 8.488.654 | 17,6 | 8,3 |
| Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri | 3.378.019 | 4.469.886 | 32,3 | 4,4 |
| Yaş Meyve ve Sebze | 1.176.357 | 1.164.336 | -1,0 | 1,1 |
| Meyve Zerzevat Mamulleri | 741.527 | 970.739 | 30,9 | 0,9 |
| Kuru Meyve ve Mamulleri | 573.065 | 637.075 | 11,2 | 0,6 |
| Fındık ve Mamulleri | 888.142 | 723.576 | -18,5 | 0,7 |
| Zeytin ve Zeytinyağı | 113.048 | 167.317 | 48,0 | 0,2 |
| Tütün | 272.103 | 280.057 | 2,9 | 0,3 |
| Süs Bitkileri ve Mamulleri | 75.662 | 75.668 | 0,0 | 0,1 |
| B. HAYVANSAL ÜRÜNLER | 1.219.841 | 1.683.762 | 38,0 | 1,6 |
| Su Eserleri ve Hayvansal Mamuller | 1.219.841 | 1.683.762 | 38,0 | 1,6 |
| C. AĞAÇ VE ORMAN ÜRÜNLERİ | 2.595.185 | 3.322.608 | 28,0 | 3,2 |
| Mobilya, Kağıt ve Orman Ürünleri | 2.595.185 | 3.322.608 | 28,0 | 3,2 |
| II. SANAYİ | 63.873.835 | 76.947.536 | 20,5 | 75,1 |
| A. TARIMA DAYALI İŞLENMİŞ ÜRÜNLER | 5.922.727 | 6.346.339 | 7,2 | 6,2 |
| Tekstil ve Hammaddeleri | 3.964.112 | 4.409.456 | 11,2 | 4,3 |
| Deri ve Deri Mamulleri | 639.479 | 806.663 | 26,1 | 0,8 |
| Halı | 1.319.136 | 1.130.219 | -14,3 | 1,1 |
| B. KİMYEVİ HUSUSLAR VE MAM. | 9.609.604 | 13.606.574 | 41,6 | 13,3 |
| Kimyevi Hususlar ve Mamulleri | 9.609.604 | 13.606.574 | 41,6 | 13,3 |
| C. SANAYİ MAMULLERİ | 48.341.503 | 56.994.623 | 17,9 | 55,6 |
| Hazırgiyim ve Konfeksiyon | 7.623.234 | 8.827.353 | 15,8 | 8,6 |
| Otomotiv Endüstrisi | 12.029.399 | 12.491.358 | 3,8 | 12,2 |
| Gemi, Yat ve Hizmetleri | 456.989 | 577.086 | 26,3 | 0,6 |
| Elektrik ve Elektronik | 5.563.452 | 5.991.200 | 7,7 | 5,8 |
| Makine ve Aksamları | 3.674.392 | 4.067.447 | 10,7 | 4,0 |
| Demir ve Demir Dışı Metaller | 4.556.688 | 6.472.886 | 42,1 | 6,3 |
| Çelik | 7.145.521 | 9.615.123 | 34,6 | 9,4 |
| Çimento Cam Seramik ve Toprak Ürünleri | 1.797.088 | 2.309.368 | 28,5 | 2,3 |
| Mücevher | 1.881.696 | 2.163.938 | 15,0 | 2,1 |
| Savunma ve Havacılık Sanayii | 1.119.583 | 1.680.747 | 50,1 | 1,6 |
| İklimlendirme Sanayii | 2.438.902 | 2.743.542 | 12,5 | 2,7 |
| Diğer Sanayi Ürünleri | 54.560 | 54.574 | 0,0 | 0,1 |
| III. MADENCİLİK | 2.318.716 | 2.765.509 | 19,3 | 2,7 |
| Madencilik Ürünleri | 2.318.716 | 2.765.509 | 19,3 | 2,7 |
| T O P L A M (TİM*) | 77.225.498 | 93.208.069 | 20,7 | 90,9 |
| İhracatçı Birlikleri Kaydından Muaf İhracat ile Antrepo ve Özgür Bölgeler Farkı | 7.912.884 | 9.296.065 | 17,5 | 9,1 |
| GENEL İHRACAT TOPLAMI | 85.138.382 | 102.504.133 | 20,4 | 100,0 |