Manisa Soma’da 301 madencinin hayatın yitirdiği iş cinayetinde maden alanının işletmecisi Soma Kömür İşletmeleri A.Ş, 10 bin TL’lik karşı vekâlet fiyatı için katliamda ömrünü yitiren maden çalışanlarından Cengiz Ç’nin 5 kardeşinin mal varlığı ve babasının emekli maaşına haciz koydu.
BirGün’den Aycan Karadağ’ın haberine nazaran, Soma’da hayatını yitiren maden emekçilerinden Cengiz Ç’nin 5 kardeşi ve babası mevtten doğan yasal hakları kapsamında şirket ve Türkiye Kömür İşletmeleri (TKİ) hakkında tazminat davası açtı. Davada kısmen kabul kısmen ret kararı gelince iki tarafa da avukatlık karşı vekâlet fiyatı ödenmesine hükmedildi. Soma Kömür İşletmeleri A.Ş. iflas ettiği için bu şirketin ödemesi gereken tazminatlar TKİ tarafından ödense de şirket, avukatlık vekâlet fiyatının peşine düştü. Soma’da yakınlarını kaybedenlerin gerekli önlemleri almamakla suçladığı şirket, TKİ’nin ödeyeceği tazminat evrakına da haciz koydurdukları halde 10 bin TL’lik karşı vekâlet fiyatı için madeninde can veren emekçinin kardeşleri ve babasına haciz süreci başlattı.
Konu hakkında açıklama yapan avukat Seçil Ege Kıymetli, “Cengiz Ç. katliamda ölüyor, kanuna karşıtlığa karşın birebir vardiyada diğer panoda çalışan ağabeyi Fethi Ç. 9 saat sonra sağ kurtuluyor hem de arkadaşlarının ölüleri üzerinden sürünerek. Kurtulunca tekrar ocağa inmek istiyor kardeşini kurtarmak için… Fethi o günden beri ruhsal tedavi görüyor, yüzde 49 engelli hale geldi, travma sonrası gerilim bozukluğundan. İlçede gecekonduda babası ve biri engelli iki çocuğu, mesken hanımı eşiyle yaşıyor. Ancak bu da yetmezmiş üzere katliamdan birkaç ay sonra Soma A.Ş. tarafından tazminatsız işten çıkartıldı” dedi.
Soma İş Mahkemesi’nde ‘adli yardım talepli’ personellik alacağı davası açtıklarını ancak mahkemenin ‘yardıma ihtiyacı’ karşılığı verdiğini belirten avukat Kıymetli, “Talebi reddedip harç istedi, yatıramadık. Bu sefer Ankara’da açtık davayı, isimli yardım aldık. Lakin bu sefer de evrak uzadıkça uzadı. Soma A.Ş ve TKİ canhıraş her şeye itiraz, şikâyet, 3-4 sefer rapora gitmeler, uzmanların sendikal hakları görmezden gelmeleriyle bugüne geldik. Nihayet kuşa çevrilmiş personellik alacağını, belgisiz alacak davası, makul hale getirdik. TKİ alacak zamanaşımına uğradı dedi… Zamanaşımı olmaz bilinmeyen alacak dedik, hâkim kendi çözeceği mevzuyu ekspere yolladı. İki sefer şikâyet ettiğimiz eksper ‘tüm alacaklar vakit aşımına uğradı, çalışanın hiçbir alacağı yok’ diye rapor yazmış” diye konuştu.
‘SOMA DAVASI BİTMEDİ DERKEN ABARTMIYORDUK’
Avukat Pahalı şunları kaydetti:
- Soma Davası bitmedi derken abartmıyorduk. Ceza belgesi cezasızlıkla bitti, Can Gürkan ve şürekası kurtuldu fakat hala bu ülkeyi, bu halkı, personellerini, ölenleri ve ailelerini sömürmeye devam ediyorlar. Şu da unutulmasın; katliamdan 15 gün sonra birinci davalar açıldığı üzere Soma A.Ş. ocak yangından kapalı olmasına ve TKİ’den bir alacağı olmamasına karşın; TKİ’den ‘muhtemel hak ediş’lerini holding bünyesindeki öbür şirketine devretmesini istiyor. Tam tamına 182 milyon TL ve TKİ yetkilileri olmayan alacağın, hak edilmemiş paranın Soma Holdinge ilişkin Tilaga A.Ş.’ye temlikini onaylıyor. TKİ Kasasından 182 milyon TL, Yapı Kredi Gayrettepe Şubesi üzerinden Soma Holdinge geçiyor. Ailelerin tazminatlarının ödenmemesi sağlanıyor. Kurum kasası boşaltılıyor. TKİ kasasından borçlu olmadıkları holdinge para temlikini onaylayan TKİ yetkilileri hakkında hata duyurusunda bulunduk, bakanlık soruşturma müsaadesi vermedi.
NE OLMUŞTU?
Bilirkişilerce üretim zorlaması yapıldığı tespit edilen Soma Kömür İşletmeleri A.Ş’nin sahibi olduğu madende 14 Mayıs 2014 tarihinde meydana gelen iş cinayetinde 301 madenci hayatını kaybetti. Madencilerin yakınları ceza davasında adalet ararken bir yandan da şirket ve Türkiye Kömür İşletmeleri (TKİ) hakkında tazminat davası açtı. Ailelerin tazminat talepleri hakkında yargı, kısmen kabul kısmen ret kararı verdi ve böylelikle davalılara da davacılara da vekalet fiyatı ödenmesi gerekti.