AK Parti Genel Başkanvekili Numan Kurtulmuş, Osmanlı Sadrazamı Said Halim Paşa’nın güzel yetişmiş bir devlet adamı olduğunu, Osmanlı’nın sancılı çöküş periyotlarına şahitlik ettiğini, bu süreçte en kayda kıymet tespitleri ve teşhisleri ortaya koyduğunu söyledi.
Kurtulmuş, Zeytinburnu Belediyesi tarafından Zeytinburnu Kültür ve Sanat Merkezinde, Said Halim Paşa’nın vefatının 100. yılı anısına düzenlenen “Osmanlı Sadrazamı ve Düşünür Said Halim Paşa Sempozyumu”nda konuştu.
Said Halim Paşa’nın, Osmanlı’nın çöküş periyodunun devalar arayan, bu çöküşü durdurmaya çalışan, çok âlâ yetişmiş bir entelektüel ve dirayetli bir devlet adamı olduğunu söz Kurtulmuş, söylediklerinin bugün de şimdiki hayatta Türkiye’nin ve bölgenin karşılaştığı meseleler bakımından ele alındığında hala geçerliliğini koruyan birçok tarafı olduğunu söyledi.
Kurtulmuş, Said Halim Paşa’nın Osmanlı’nın sancılı çöküş devirlerine şahitlik ettiğini, bu süreçte en kayda paha tespitleri ve teşhisleri ortaya koyan şahıslardan biri olduğunu lisana getirdi.
Bu periyodun en değerli tartışma bahislerinden birisinin “Niçin kaybettik?” sorusu olduğunu aktaran Kurtulmuş, şöyle konuştu:
“Said Halim Paşa, yalnızca ‘Niçin mağlup olduk?’ sorusu değil, tıpkı vakitte ‘Ne yapmalıyız? sorusunu da gündeme getirmiş olan bir mütefekkirdir. Bu özelliğiyle o devrin en çarpıcı tartışmalarından birisi ‘İslam mani terakki midir, değil midir?’ tartışmasıydı. Mağlup oluşumuzun yanıtını kendi köklerimizden uzaklaşmakta olduğunu bulan, maalesef Türk çağdaşlaşmasını en çarpık formda ortaya koyan hem siyasetçi sınıfta hem entelektüel sınıfta kalpleri ve zihinleri kaymış olan mutlak manada Batı’yı takip eden bir mukallit zümerin olduğunu, Said Halim Paşa hayatı boyunca bunları eleştirerek ortaya koymuş birisiydi. Bu manada aslında dünkü tezler bugün de belirli halde geçerliliğini korumaktadır. Bugün de Türkiye’nin yine kendi kökleri üzerinde, ayakları üstünde yükselerek, ileriye yanlışsız gidebileceğine inanıyor ve bu çabayı vermeye uğraş ediyoruz.”
“İslamileşme kanısının kurucu teorisyenlerinden biridir”
Said Halim Paşa’nın, Osmanlı İmparatorluğunun çözülüş periyotlarında Batılılaşma, Türkleşme, İslamlaşma üzere ortaya çıkan 3 farklı akımı sentezleyerek, İslamlaşma tezlerini açık bir halde ortaya koyduğunu anlatan Kurtulmuş, şunları söyledi:
“Bu manada Said Halim Paşa 3 stili siyaseti âlâ okumuş ve bundan sonraki çıkışımızın yanlışsız bir siyaset geliştirmekte, idarede adaleti sağlamakta ve ahlaki kodları çok güçlü olan bir toplum oluşturmaktan geçtiğine inanmıştır. Ayrıyeten, Said Halim Paşa’nın Türkiye’deki İslamcılık niyetinin ya da onun tabiriyle ‘İslamileşme’ niyetinin de en değerli ögelerinden ve kurucu teorisyenlerinden birisi olduğunun da altını çizmemiz lazım. Bir taraftan artan ırkçı, kavmiyetçi fikirlere karşı bizi bir ortada tutacak en değerli tutkalın Vahdet-i İslamiye olduğu fikrinin içerisinde de değerli bir fikri ve siyasi gelişmeyi sağlamıştır. Vahdet-i İslamiye görüşü yalnızca toplumsal bir ruh değil, tıpkı vakitte da bütün farklı fikirleri bir ortada tutan bir tutkal yani bizim milletimizin tevhidinin kaynağıydı. Bu manada Vahdet-i İslam niyeti Batı etkisinde yayılmakta olan kavmiyetçi görüşlerin de panzehiriydi.”
Said Halim Paşa’nın doğuyu ve batıyı en güzel tanımış son periyot entelektüellerinden birisi olduğunu lakin fikri ve duruşu prestijiyle yalnız bırakıldığını lisana getiren Kurtulmuş, o periyotta büyük kırılmaların yaşandığı tertiplerden biri olan İttihat Terakki Partisi’nin kültürel kodları içerisindeki yanlışlara bütün gücüyle karşı çıktığını belirtti.
AK Parti Genel Başkanvekili Kurtulmuş, görüşleriyle bir periyodu aydınlatmaya çalışan Said Halim Paşa’nın büyük bir çöküşe mani olmaya çalıştığına işaret ederek, “O devirde çok kolay bir halde çöküşümüzün neredeyse bütün faturasını İslami geleneğe, medeniyetimize, mefkuremize, milletin kültürel kodlarına çıkartan Batıcı mukallit aydınlara karşı kendi köklerimizin üzerinde yine yükselebileceğimizi bütün coğrafyamıza haykırdı. Bu manada her milletin yalnızca kendi kökleri üzerinde yükselebileceğinin de en değerli sözcülerinden birisidir.” dedi.
“Güçlü büyük Türkiye için uğraş edilmesi gerekir”
Güçlü büyük Türkiye için gayret edilmesi gerektiğini lisana getiren Kurtulmuş, milletin kültürel kıymetlerinin evvelden de olduğu üzere bugün de kalkınmanın, toparlanmanın ana eksenini oluşturduğunu kaydetti.
Milletin tarihi tezleri ve günün pratiğinin verdiği imkanların ülkenin ana omurgasını oluşturduğunu lisana getiren Kurtulmuş, “Türkiye, Osmanlı’nın o çöküş devrinde kendisi olmayı unuttukça, kendi köklerinden uzaklaştıkça nasıl mağlup olduysa biz bugün Allah’a çok şükür bir asır sonra şunu görüyoruz, kendimize benzedikçe daha güçlü oluyor, daha güçlü bir formda ayağa kalkıyor ve dünyaya meydan okuma gücüne ve kudretine ulaşıyoruz.” dedi.
Kurtulmuş, milletçe kökler üzerinde durarak nasıl daha ileriye gidileceği gayretleri ortaya konulursa çok daha güçlü olunacağını vurgulayarak, şöyle devam etti:
“Türkiye’deki idareler ya da siyasetin genel çerçevesi ne kadar çok millete yakınlaşırsa, yani Türkiye’de demokrasi, milletin kelamının hakim olması ne kadar güçlü bir biçimde tecelli ederse Türkiye’nin ekonomik ve öteki alanlardaki kalkınması o kadar güçlü olmuştur. Örnek merhum Menderes’in, merhum Özal’ın periyodudur. Örnek, şu gün içinde yaşadığımız olan Cumhurbaşkanımızın öncülüğündeki bu devirdir. Türkiye şayet bir taraftan ulusal savunma endüstrisinde güçlü bir biçimde adımlarını atıyorsa, bir taraftan uzay endüstrisiyle ilgili adımlarını, çalışmalarını yapıyorsa, Türkiye her alanda kendi yerli, ulusal üretimini artırabilme mefkuresi etrafında yeni bir kalkınma kıssası yazmaya çaba ediyorsa, hiç kuşkumuz yoktur ki bundaki en temel aktör kendi kökleriz, kendi medeniyetimiz üzerinde yükselebilme şuurudur.”
Kurtulmuş, Türkiye’nin ulusal savunma endüstrisinde güçlenmesiyle Ayasofya’nın ibadete açılması ortasında birebir bağ olduğunu belirterek, “bize ne derler” diye kaygı eden bir zihniyete sahip olunsaydı ülkenin ulusal savunma endüstrisinde de bu noktalara gelebilmesinin mümkün olamayacağını kaydetti.
Siyasetin tıpkı vakitte fikir, mefkure ve paradigma işi olduğunu belirten Kurtulmuş, en güçlü siyasal fikir bile şayet siyasi pratikten uzaksa onun topluma millete bir yararı olmadığını lisana getirdi.
Kurtulmuş, çarpık çağdaşlaşmaya dikkati çekerek, şöyle konuştu:
“Bu çağdaşlaşmayı tam manasıyla mukallit, batıcı, batıda ne varsa onu alır taklit eder yükseliriz, yüceliriz zanneden anlayışın bugün de kimi versiyonlarının hem Türkiye’de hem bizim coğrafyamızda var olduğunu biliyoruz. Buna karşı bizim vereceğimiz en pratik karşılıklardan birisi de Said Halim Paşa’nın İslamlaşmak dediği, İslamcılık dediği, ismine ne derseniz deyin kendi kökleri üzerinden bu milletin, bu medeniyet coğrafyasının yine yükselmesi şuuru önümüzdeki on yıllara damgasını vuracak eskimeyen bir siyasi istikamet eskimeyen bir siyasi manifestodur.”