TÜBİTAK Bilişim ve Bilgi Güvenliği İleri Teknolojiler Araştırma Merkezi (BİLGEM) ile SAMM Teknoloji iş birliğinde fiber optik tabanlı etraf güvenliği sistemi geliştirildi.
Türk mühendisler tarafından hayata geçirilen Fiber Optik Tabanlı Akustik Algılayıcı Sistem (FOTAS) ile bilgi transferi sağlayan fiber optik kablolar kritik tesislerin etraf güvenliğinde kullanılabiliyor.
Geliştirilen yerli sistem kapsamında yer altına gömülen fiber optik kablolar, akustik sensörlere dönüştürülüyor. Bu sensörler çizgi üzerindeki rastgele bir noktada meydana gelen mekanik hareketlerin akustik olarak algılanmasını sağlıyor.
YAPAY ZEKA VE MAKİNE ÖĞRENMEYLE KENDİNİ GELİŞTİRİYOR
Sistem derin öğrenmeli yapay zekası sayesinde meydana gelen hareketleri tırmanma, koşma, kazma vurma üzere sınıflandırılmış 150 bin etiket ortasından ayırt edebiliyor. Böylelikle tehdidin yerini, 10 metrelik pozisyon doğruluğuyla tespit etme imkanı sunuyor.
CCTV (Kapalı Devre Televizyon) kameralarıyla entegre olan sistem, alarm durumunda ilgili bölgedeki kameraya süratlice bağlanabiliyor.
Dağıtılmış fiber optik sensörler, havaalanları, demir yolları, güç tesisleri, petrol rafinerileri, gömülü petrol ve gaz boru çizgisi sistemleri üzere birçok alanda güvenlik odaklı kullanılabiliyor.
Çamlıca Televizyon ve Radyo Kulesi ile Bilişim Vadisi’ne kurulan güvenlik sistemi, bulunduğu sınırın güzergahı boyunca oluşan müsaadesiz geçiş teşebbüsleri ve yetkisiz hafriyat üzere her türlü üçüncü taraf müdahalesini tespit ediyor.
AKUSTİK ETKİYİ ALGILAYABİLİYOR
SAMM Teknoloji Genel Müdürü Mustafa Akşit, FOTAS Projesi’ne 2017’de TÜBİTAK BİLGEM ile başladıklarını ve eser halinde getirdikleri sistemin 2020’de piyasaya çıktığını söyledi.
Geliştirdikleri eserin bir akustik algılama sistemi olduğunu belirten Akşit, fiber optik kabloların, geçtiği yerin etrafındaki fizikî hareketlerin oluşturduğu akustik etkiyi algılayarak alarm verdiğini kaydetti.
Akşit, bu sistemin genelde endüstriyel ve nükleer tesisler ile havalimanlarında kullanıldığını anlatarak, “Buraların etrafına fiber optik kablo döşeniyor. Birisi çite tırmandığında, hafriyat yapıldığında yahut araç geçtiğinde sistem bunu tespit ederek alarm veriyor.” dedi.
BİRİNCİ UYGULAMA ÇAMLICA KULESİ’NE KURULDU
Sistemin çok farklı kullanım alanları olduğuna işaret eden Akşit, “Türkiye, Avrupa ile Asya ortasında bir geçiş noktasında ve çok fazla boru sınırımız var. Bu boru sınırlarında çok değişik etkenler olabilir. Bir terör saldırısı olabilir yahut bilmeden bir hafriyat yapılabilir. Bunların hepsinin vaktinde haber verilmesi gerekiyor.” tabirlerini kullandı.
Akşit, birinci uygulamalarını Çamlıca Kulesi’nin etrafındaki çitlere yaptıklarını aktararak, “Kulenin çok yeterli korunması gerekiyor. Bunu da kamera sistemiyle entegre ettik. Böylelikle kamera sinyalin geldiği istikamete hareket ettirilebiliyor. Şu anda Bilişim Vadisi’nde heyetim çalışmamız devam ediyor. Orada daha büyük bir alanda kurulmuş durumda. Yakın vakitte demir yolları ve İGDAŞ üzere kritik yerlerde kurulumlar yapacağız.” diye konuştu.
YANGIN ALGILAMA SİSTEMİ YOLDA
Şu anda 10 ve 50 kilometreye kadar algılama yapabilen iki farklı model geliştirdikleri bilgisini veren Akşit, eserin yüzde 100 yerli olduğunu, bütün komponentlerinin burada tasarlanıp üretildiğini anlattı.
Akşit, eserin büyük bir ihracat potansiyeli bulunduğunu vurgulayarak, “Yangın algılama ve akustik tesirle birlikte dünyadaki pazar büyüklüğü 2,8 milyar dolar düzeyinde. Biz bu yıl yangın algılama sistemini de yapacağız.” dedi.
Sinyal etiketleme için bir takım kurarak alandan bilgi topladıklarına lisana getiren Akşit, şu ana kadar yürüme, hafriyat çalışması, araç geçişi üzere alandan 150 bin datayı toplayarak etiketlediklerini kelamlarına ekledi.