Konut Kira artışlarını yüzde 25 ile sınırlayan yasa, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Yayımlanan karara nazaran, 11 Haziran 2022 ile 1 Temmuz 2023 tarihleri ortasında yenilenecek konut kira kontratlarındaki artış, bir evvelki kiranın yüzde 25’ini geçemeyecek.
1 yıl müddetle TÜFE 12 ay ortalaması yerine sabit oran uygulanacak.
Konuyla ilgili Resmi Gazete’de yayımlanan değişiklikte şu tabirler yer aldı: “Konut kiraları bakımından bu hususun yürürlüğe girdiği tarih ilâ 1/7/2023 (bu tarih dâhil) tarihleri ortasında yenilenen kira devirlerinde uygulanacak kira bedeline ait mutabakatlar, bir evvelki kira yılına ilişkin kira bedelinin yüzde yirmi beşini geçmemek şartıyla geçerlidir. Bir evvelki kira yılının tüketici fiyat endeksindeki on iki aylık ortalamalara nazaran değişim oranının yüzde yirmi beşin altında kalması halinde değişim oranı geçerlidir. Bu kural, bir yıldan daha uzun periyodik kira mukavelelerinde de uygulanır. Bu oranları geçecek halde yapılan kontratlar, fazla ölçü tarafından geçersizdir. Bu fıkra kararı, 344’üncü hususun ikinci fıkrası uyarınca hâkim tarafından verilecek kararlar bakımından da uygulanır.”
Kira düzenlemesinde öne çıkan detaylar şöyle:
YENİ KİRA VE İŞYERİ KAPSAM DIŞI: ESNAF TEKRAR GÜÇ DURUMDA KALACAK
Hürriyet’ten Gülistan Alagöz’ün haberine nazaran, kira artışına sınırlama getiren düzenleme yalnızca mevcut konut kiracıları için geçerli olacak. Yeni kiraya verilecek meskenler ve işyerleri için bir sınırlama bulunmuyor.
Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten evvel yenilenen kontratlarda artış sınırlaması uygulanamayacak.
5 yılı dolduran kiracılar için kira tespit davalarının açılmasının önünde bir mahzur yok. Kira bedelinin düşük kaldığını düşünen mülk sahipleri tespit davası açabilir. Bu durumda bölge rayicine bakılır ve kiracıya indirim yapılarak yeni kira bedeli belirlenir. Dava sonucunda konut sahibinin beklediği sayı motamot geçerli olmaz, kiracılar korunur. Gayrimenkul hukuku uzmanları, bu davaların 2-2.5 yıl sürmesi nedeniyle mutabakat yolunun seçilmesini tavsiye ediyor.
Gündemdeki öteki bir bahis da tahliyeler. Konut sahipleri mevcut düzenleme nedeniyle kiracıyı tahliye edemez. Mülk sahipleri kendisinin ya da bakmakla yükümlü olduğu kişinin muhtaçlığı durumunda tahliye isteyebilir. Bu durumda da meskeni üçüncü şahıslara 3 yıl mühletle kiraya veremez. Konutu daha yüksek fiyatla diğerine kiraya vermek için gereksinimim var palavrasını söyleyenler de tazminat ödemek zorunda kalır. Yalnızca 10 yıl uzama müddeti dolan kira için rastgele bir münasebet göstermeden tahliye istenebilir.
EV SAHİPLERİNİN DAVA HAKKI YOK
Ev sahiplerinin sınırlama için dava açma hakkı olmadığını belirten Hukuk Fakültesi Öğr. Üyesi Doç. Dr. Umut Yeniocak, “Her ne kadar konut sahipleri bakımından adil olmayan sonuçlara sebep olacak bir değişiklik olsa da, kira artışına yüzde 25’lik artış hududu getiren bu kanunun Anayasa’ya karşıtlığı tez edilip Anayasa Mahkemesi’ne başvurulması ve mahkemenin de kanunun iptaline karar vermesi ihtimali dışında, mesken sahiplerinin bu kanun değişikliği ya da sonuçlarıyla ilgili yararlanabilecekleri bir dava hakları bulunmamaktadır” değerlendirmesini yaptı.