CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu; Türk Demokrasi Vakfı’nın Ankara’da düzenlediği “Türk Demokrasi Vakfı; Yeniden” toplantısına katıldı. Kılıçdaroğlu; GÜZEL Parti Genel Lider Yardımcısı Cihan Paçacı, DEVA Partisi Genel Lider Yardımcısı Mustafa Yeneroğlu, Saadet Partisi Genel Lider Vekili Sabri Tekir, Gelecek Partisi Genel Lider Yardımcısı Serap Yazıcı, eski TBMM Lideri Bülent Arınç ve Demokrat Parti Genel Lideri Gültekin Uysal’ın akabinde konuşma yaptı.
Kılıçdaroğlu, şunları söyledi:
“BU ÜLKEDE YAŞAYAN HERKESİ BEN DOST OLARAK KABUL EDİYORUM: Sayın Arınç’ın söz ettiği üzere ben de tabir edeyim. Ben dostlar tabirini kullanayım. Dostlar tabirini kullandığım vakit bazen alınanlar oluyor. Lakin, bu ülkede yaşayan herkesi ben dost olarak kabul ediyorum. Beraberiz, birlikteyiz. Sonuçta birlikte uğraş etmek zorundayız.
SİYASET DÜNYASININ GELECEĞE UMUT VERMESİ LAZIM: Türk Demokrasi Vakfı, tekrar ayağa kalkmaya başladı. Bu çeşit vakıflara, sivil toplum kuruluşlarına gereksinimimiz var. Siyaset kurumunun muhtaçlığı var. Akademik dünyanın gereksinimi var. Medyanın gereksinimi var. Zira biz siyasetçiler bir bahis üzerinde istesek de gereğince derinleşemeyiz. Ancak sivil toplum örgütleri aşikâr bir mevzuyu ele alır, bütün çerçevesi ile masaya yatırır, olayı olgunlaştırır, derinleştirir ve yararlanmak isteyen siyaset kurumunun, akademik dünyanın önüne sunar. Kimi siyasal bilimciler diyorlar ki ‘Önümüzdeki 50 yıl içinde siyasi partilerin rolü, tesiri giderek azalacak ve sivil toplum örgütlerinin rolü, tesiri daha fazla olacak.’ Tarih ve akan ırmak bunu gösteriyor. Demokrasimiz gelişmedi yanlışsız, bir yüz yılı, o yüz yıl içinde büyük bedeller ödedik yanlışsız. Başbakanlar idam ettik, gencecik fidan üzere gençlerimizi idam ettik. Darbeler oldu, bildiriler oldu. Lakin geçmişten ders çıkarıp hoş bir gelecek inşa etmek zorundayız. Geçmişten ders çıkarıp hoş gelecek inşa edemezsek çocuklarımıza karşı sorumluluğumuz var demektir. Onlara hoş bir gelecek değil aslında karamsar bir gelecek hazırlıyoruz demektir. O nedenle bizlerin, sizlerin önünü açacağı siyaset dünyasının geleceğe umut vermesi lazım. Geleceği hazırlaması lazım.
TEMEL MESELEMİZ, ÖDEDİĞİMİZ VERGİLERİN HESABINI SORMUYORUZ: Bizim temel meselemiz demokrasinin dilek ettiğimiz seviyede gelişmemesinin temel noktası şu, ödediğimiz vergilerin hesabını sormuyoruz. Demokrasinin gelişmesi buradan olmuştur, Magna Carta’dan itibaren. ‘Ben vergi ödüyorum, sen bu parayı nereye harcıyorsun. Yerine harcıyor musun, gerçek harcıyor musun?’ Bu soru sorulmadığı için demokrasimiz, bizim dilek ettiğimiz süratte bir türlü gelişmiyor. İş dünyası da bunun üzerinde durmalı. Patron, sendikalar, sivil toplum örgütleri durmalı. Bütçeler görüşülür. Ancak asıl olan Kesin Hesap Kanunu’dur. Bizim Güçlendirilmiş Parlamenter Sisteme geçişle ilgili hazırladığımız metinde kıymetli bir şey var. Kesin Hesap Komitesi kurulacak ve Kesin Hesap Komisyonu’nun lideri ana muhalefet partisinden olacak. İktidar, geçmişte kabul edilen ve uygulaması yapılan bütçe hesaplarını, orada muhalefete hesap vererek rolünü ifa edecek. Bu demokrasinin gelişmesi açısından, iktidarı elinde bulunduran gücün ‘Ya ben ana muhalefete, orada gidip hesap vereceğim, daha dikkatli davranmak zorundayım, Parayı yerli yerinde harcamak zorundayım’ diye bir iç güdüyü beslemiş olacak. Bu bizim demokrasimiz açısından son derece kıymetli.
BİR KÜME MEDYA, YALNIZCA GÜZELLEME YAPIYORSA İKTİDARI ALEYHİNEDİR: İkinci temel meselemiz medya. Aslında medya o kadar ayrıştı ki siyaset kurumundaki ayrışmaya paralel olarak; medya da ayrıştı. İktidar sahiplerinin en çok gereksinim duyacakları şey özgür medyadır. Zira, Türkiye’nin rastgele bir yerinde olan bir olayı iktidar sahipleri en süratli medyadan öğrenirler. Haber ne kadar yanlışsız yansırsa, o kadar hoş olacak. Yanlış varsa, hızla yanlışı gidermek için müdahale imkanları olacak. Lakin bir küme medya, yalnızca güzelleme yapıyorsa; aslında iktidarın aleyhinedir. İktidar gerçekleri göremez. O vakit, siz toplumdan belirli gerçekleri kaçırıyorsunuz demektir. Medyanın özgür olması lazım. Özgür medya, demokrasi için olmazsa olmaz. Çağdaş demokrasilerde yasama, yargı, yürütme diyoruz; dördüncü güç de medyadır.
AYM’YE ÜYE MÜRACAAT STANDARTLARI MECLİS İÇTÜZÜĞÜ’NDE YAZACAK: Yargı konusunda önemli sıkıntılarımız var. Yargının bağımsız olması lazım. Parlamento Anayasa Mahkemesi’ne üye seçiyor. Müracaatlar geldi. Komitede misyon alan CHP’li arkadaşlarım geldiler, dediler ki; ‘İlgili kurumlardan Anayasa Mahkemesi’ne üye olacak şahısların listesi geldi, ne yapalım?’ Dedim ki, ‘Şunu isteyin, belgesi gelen ve Anayasa Mahkemesi’ne üye olarak seçilecek olan yargıçların evraklarına bakın. Kaçının rastgele bir bilimsel makalesi çıktı? Bir buna bakın. Kaçı yabancı lisan biliyor yahut bilmiyor? Kaçının vermiş olduğu kararlar, üst yargı tarafından onandı yahut reddedildi. Bunlara bakın. Bu çerçevede nitelikli olanları varsa gidin oyunuzu kullanın. Biz bilmeyiz ki onlar hangi görüşten yahut hangi siyasi partiye dayanak verirler yahut vermezler. Bizim aradığımız kürsüye oturduğu vakit adalet ile karar versin.’ Bu türlü bir belge nizamı yok. Lakin, Allah nasip eder iktidar olduğumuzda Meclis İçtüzüğü’nü değiştirip, Anayasa Mahkemesi’ne üye olarak başvuracakların, minimum standartlarının Meclis İçtüzüğü’nden yazılması lazım. Bu söylediğim üç standart. Diğer standartlar da olabilir. Bir kişi Anayasa Mahkemesi’ne üye olarak başvuracaksa Meclis İçtüzüğü’ndeki standartları görecek ve o standartlara uygunsa başvuracak ve parlamento da en azından seçtiği kişinin bilgisi, birikimi, verdiği kararlar, kararların tutarlılığı bunları öğrenmiş olacak.
AYKIRI KANILARA TAHAMMÜL ETMEK DEMOKRASİNİN TEMEL VAZİFESİ: Can ve mal güvenliği, demokrasi bu demek aslında. Fikrimi özgürce söz edeceğim. Can ve mal güvenliği olmazsa akademik dünya, iş dünyası, sivil toplum da olmaz. Farklı fikirlere tahammül edemiyorsak orada demokrasi yoktur esasen. Farklı kanılar kadar kıymetli bir şey yoktur. Geçen gençlerle bir toplantıdaydık. Bir genç, ‘Buradaki bütün arkadaşlar daima tıpkı görüşteyiz.’ ‘Eyvah’ dedim, ‘siz dünyayı durdurdunuz. Şayet farklı görüş yoksa ve hepimiz birebir görüşteyseniz büyütemezsiniz ülkeyi, dünyayı. Kendi zihin dünyanızı geliştiremezsiniz’ dedim. Farklı görüş kadar kıymetli bir şey yoktur. Farklı görüşlere tahammül etmemiz lazım. Hani var ya çok sık örnek veririm. Birisi çıkıyor, Orta Çağ’da diyor ki, ‘Beyler, siz dünya düz diyorsunuz fakat dünya yuvarlak.’ Bir kişi, bir ters niyetin ne kadar gerçek olduğunu bugün insanlık görüyor. O nedenle karşıt fikirlere tahammül etmek üzere demokrasinin temel bir vazifesi vardır. Bunu yapmak gerekiyor. Bugün yaşadığımız ortamda alışılmamış niyet söz edenlerin yakalandığını, hapsedildiğini, tutuklandığını görüyoruz. Bu bizim açımızdan önemli sorun.
GELDİĞİ ÜZERE GİDERSE: Şu soruyu kendimize sormamız lazım: Neden demokratik ömrümüzde büyük zikzaklarımız oldu. Bunun tek sorumlusu da siyaset kurumudur. Evvel iğneyi kendimize batıracağız. Ondan sonra çuvaldızı diğerine batıracağız. Siyasetçi iktidar olduğu vakit, nasıl iktidar olduysa; yani gelmesini nasıl biliyorsa, gitmesini de bilmek zorundadır. Geldiği üzere giderse, yani halkın oylarıyla giderse, gittiği vakit da ardında güzel bir sada bırakırsa o demokrasi hızla gelişir. Aksi halde gelirsiniz, iktidar olursunuz; iktidardan gitmemek için seçim kanunu başta olmak üzere; medyayı denetim edeceğim, yargıyı denetim edeceğim, sivil toplum örgütlerini denetim edeceğim ve ben kesinlikle yerimde kalacağım dediğiniz andan itibaren demokrasi kan kaybetmeye başlıyor ve otoriter rejime gerçek daima birlikte gidiyoruz.
O bahiste merhum İsmet İnönü’nün söylediği hoş bir kelam var: ‘Demokratik rejimin pek kolay bir tılsımı vardır. İktidarı bırakabilmek. İktidarda bulunanlar bunu yapabildikleri taktirde, rejim yaşar, aksi halde soysuzlaşır. Rejimi yaşatmak için; nasıl geliyorsak, gitmesini de bilmek zorundayız, bilmeliyiz.’ Ve diğerlerinin da bu ülkeyi yönetebileceklerinin kabulünü kendi zihin dünyamızda en azından var edebilmeliyiz. Siyaset kurumu, yanlışlardan ders çıkarırsa, zati tarih tekerrür etmez ki… Tekerrür, yapılan yanlışlardan ders çıkarmamak, ancak demokrasiyi rayından çıkarıp ülkeyi öteki bir yere götürmek demektir. Tarihi, tekerrür ettirmemek de siyaset kurumunun temel misyonlarından birisidir.
TÜRKİYE SIKINTISI HALİNE GELDİ: Hoş bir konuşma yaptı, Sayın Arınç. ‘Keşke öteki partiler de buraya gelse’ dedi. Gerçek. Demokrasi Vakfı. Demokrasiyi savunuyorsak bir ortada olalım. 1970’lerde, 80’lerde siyasi partilerin genel liderleri otururlardı, televizyonlarda tartışırlardı. Beşerler izliyorlardı. Ona nazaran sarfiyat sandıktan oylarını kullanırlardı. Bu devrin bittiğini görüyoruz. Herkesin televizyonu var, orada yalnızca muhakkak hususlar tartışılıyor. Toplumu ayrıştırdık. Tehlikeli bir mecraya yanlışsız, Türkiye gidiyor. Biz ‘altılı masa’ diyoruz bazen, Türkiye masası, demokrasi masası, milletin masası. Bizi birleştiren tek bir husus var. Türkiye’ye demokrasiyi getirmek. Her birimiz farklı partiyiz. Her birimizin programları farklı. Ancak ülke bu haldeyken sıkıntıyı bir parti sorunu olmanın ötesinde, artık sıkıntı Türkiye problemi haline gelmiştir. Türkiye’ye demokrasiyi birlikte, bir arada getirmek zorundayız. Ondan sonra, kurallar oturur, taşlar yerine oturur; her parti kendi niyetini söz edecektir. Halk kime teveccüh ederse elbette o da iktidar olacaktır.
BÜTÜN O DAVALARI KAZANACAĞIZ: Tazminatlardan kelam ettiniz Sayın Arınç, dünya kadar tazminat davası açıldı. Fakat hiçbirisi beni yıldıramaz. Hiçbirisi. Bütün o davalar hangi münasebetlerle açıldığını da pek yeterli biliyorum. Bütün o davaları kazanacağız ve bu ülkeye gerçek manada demokrasiyi ya getireceğiz ya getireceğiz. Bunu sağlamak zorundayız.”