İsrail’de Başbakan Yair Lapid ve Savunma Bakanı Benny Gantz’a Lübnan ile deniz sonu uyuşmazlığının çözülememesi durumunda muhtemel bir çatışmayı yönetme yetkisi verildi.
İsrail resmi yayın kuruluşu KAN’ın haberine nazaran, İsrail kabinesi Lübnan ile ortasındaki deniz sonu uyuşmazlığına ait üç saatlik toplantı gerçekleştirdi.
Toplantıda, İsrail’in kuzey hududunda tansiyonun tırmanması durumunda Başbakan Lapid ve Savunma Bakanı Gantz’a “Lübnan ile çatışmayı yönetme yetkisi” tanındı.
Buna nazaran Bakanlar Heyetinin toplanmasına gerek kalmadan, Lapid ve Gantz’ın İsrail ve Lübnan ortasındaki muhtemel bir çatışmayı yönetmesi kararlaştırıldı.
Toplantıda İsrail dış istihbarat servisi Mossad ve İsrail İç İstihbarat Servisi Şin-Bet (Şabak) liderlerinin yanı sıra öbür güvenlik yetkililerinin de yer aldığı bildirildi.
İsrail ve Lübnan ortasındaki müzakerelerde son gelişmeler
İsrail ile Lübnan ortasında deniz hududu çizilmesine ait ABD arabuluculuğunda yürütülen müzakerelerdeki olumlu hava son gelişmelerin akabinde bozulmuştu.
İsrail Başbakanı Yair Lapid muahede taslağında Beyrut’un değişiklik taleplerini reddederken, İsrail Savunma Bakanı Gantz orduya “kuzey hududunda tansiyona hazır olma” talimatı vermişti.
İsrail, “duba çizgisi” olarak isimlendirdiği sınırın mutabakata “uluslararası deniz sonunun çizilmesi” halinde geçmesini istiyor. Buna rağmen Lübnan muahedede bunun bir “uluslararası sonun çizilmesi” değil, “sınırdaki çatışmanın sona ermesi” biçiminde yer almasını istiyor.
Ayrıca mutabakatın son taslağında, Lübnan’ın Kana doğal gaz alanında Total şirketiyle çalışacağı, İsrail’in buradan elde edilecek gelirlerden alacağı hissesi Total şirketiyle müzakere etmesi öngörülüyordu. Fakat, mahallî basına konuşan İsrailli bir siyasi kaynağa nazaran, Lübnan’ın İsrail’in Total şirketiyle yapacağı müzakerelere katılmak istediği ve bu müzakerelerde onay hakkı istediği kaydedilmişti.
İsrail ile Lübnan ortasındaki deniz sonu anlaşmazlığı
İsrail ile Lübnan ortasında yaklaşık 860 kilometrekarelik deniz alanı uyuşmazlığı bulunuyor.
İki ülke de bu bölgenin kıta sahanlığında hak argüman ediyor. İsrail, Lübnan hükümetinin lisanslama sürecine başladığı 5 bloktan üçünün İsrail kıta sahanlığı hudut bölgesinde yer aldığını öne sürüyor. Lübnan tarafı ise tartışmalı bölgenin 2 bin 290 kilometrekare olduğunu savunuyor.
Lübnan Cumhurbaşkanı Mişel Avn, İsrail ile bir yıldır askıda olan dolaylı müzakerelere yine başlanması için 14 Haziran’da, arabulucu ABD’li diplomat Amos Hochstein ile bir ortaya gelmişti.
Hochstein, son olarak 9 Eylül’de Beyrut’ta kimi temaslarda bulunmuş ve mutabakata varılması konusunda optimist olduğunu tabir etmişti. Lübnan Cumhurbaşkanı da 19 Eylül’de İsrail ile müzakerelerde son evreye gelindiğini, teknik ayrıntılar üzerinde görüşmelerin yapıldığını belirtmişti.
Lübnan ve İsrail, deniz hududunun çizilmesi konusunda 2 Ekim’de ABD’den gelen “yazılı teklifi” teslim aldıklarını açıklamıştı.
Lübnan, ABD’den gelen yazılı teklife 4 Ekim’de “bazı değişikliklerin talep edildiğini” içeren bir karşılık verildiğini duyurmuştu.