2009 yılından beri Fırat Irmağı ve etrafında faaliyet gösteren Anagold altın madeninde kullanılan siyanürü taşıyan boru, 21 Haziran gecesi patladı. Argümana nazaran gece meydana gelen patlama fakat sabah 05.00 sıralarında fark edilerek kapatıldı.
Ancak vanalar kapatılana kadar yaklaşık 20 ton siyanürlü su, sülfürik asit ve kimyasal unsur evvel madenin altındaki dereye, oradan da Fırat Nehri’ne karışarak İliç Barajı’na ulaştı. Suçlamaların odağında olan Anagold Madencilik, döküntünün içerisindeki toplam siyanür ölçüsünün 8 kg olduğunu ve çabucak temizlendiğini argüman etti. Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, kirliliğin dere yatağına ulaşmadığını belirterek maden şirketine üst huduttan 16 milyon ceza verdi.
“TÜM KASABAYI YUTTULAR”
Erzincan Valiliği ise sızıntının Fırat Irmağı’na ulaşmadığını belirtti.
İliç Tabiat ve Etraf Platformu’ndan Füsun Kayra, Anagold Madencilik’in 12 yıldır bölgede faaliyet gösterdiğini ve yaşanan kazanın birinci olmadığını anlattı. Kayra, firmanın geçtiğimiz yılın sonbaharında kapasite artışı talebi için ÇED raporu aldığını ve firmaya yönelik açılan davalar nedeniyle soruşturmaya eksper heyetinin de katıldığını söyledi. Karar vericilerin kirli ilgilerinin bulunduğunu ve şirketin tüm kasabayı “yuttuğunu” söyleyen Kayra, “Bu rüşvet argümanlarını gündeme getiren kişi de genç yaşta zehirlenerek ölüyor ancak öldürüldüğü de düşünülüyor. Pasa alanları oluşturulurken 200 metre yüksekliğinde dağlar oluşturuluyor, ve bu dağlar sonucunda heyelan oluştu” dedi.
Bahsi geçen kazada 20 ton siyanürün etrafa karıştığını belirten Kayra, siyanürün bakanlığın belirttiği üzere yalnızca toprağa değil; suya da karıştığını aktardı. Olayın tüm üst Fırat Havzası’nı ilgilendirdiğini söyleyen Kayra, “Elimizde siyanürün suya karıştığını gösteren görüntüler da var. Bütün alanı madene tahsis edecekler. Ortak gayret edilmesi gerekiyor. Bunlar bir yıkım ve geri dönüşü oolmaz. Ceza kesip üstleri örtbas edilmemeli. Bütün Türkiye buraya bakmalı” dedi.
“EY AKP, KEFENİN CEBİ YOK”
CHP Tabiat Hakları ve Etraf Siyasetlerinden Sorumlu Genel Lider Yardımcısı Ali Öztunç, Cumhuriyet’e yaptığı açıklamada, yapılan siyanür havuzlarının büyük bir kusur olduğunu söyledi. Sorumluların, bu imale ve yıkıma müsaade verenler olduğunu belirten Öztunç, “Çevre bakanı fakat katliamlara sessiz kalıyor. En maharetsiz etraf bakanıdır. Bu Türkiye’nin Çernobil’idir. Keban Barajı, Sivas, Tunceli risk altındadır” dedi.
Tedbirlerin alınması için felaketlerin olmasını beklememek gerektiğini söyleyen Öztunç, 20 ton siyanürün toprağa ve suya karıştığını belirti. Hükümetin yaşanan bu felaketten sorumlu olduğunu aktaran Öztunç, “Tarım kalmayacak, gittiği yerde tarım bitecek. Canlı ömrünü bitirecek. Beşerler tarlayı ekemeyecekler. O suyun değdiği her yer ölecek. Ey AKP, kefenin cebi yok. Tek sıkıntıları para bunların” sözlerini kullandı.