İmam GÜNEŞ
Türkiye’nin klasik ihracat pazarları ortasında yer alan Mısır, son vakitlerde siyasi ve ekonomik çalkantılar yaşıyor. Bu durum sonucunda kimi eserlerde ithalat kısıtlamasına giden Mısır, anti damping uyguladığı plastik ve çelik eserlerinde alımlarını yavaşlatmaya başladı. Bunun yanı sıra yaşadığı ekonomik sıkıntılar nedeniyle ödeme zahmeti yaşayan Mısır, Türk ihracatçılarını da endişelendiriyor. Bölüm temsilcileri Mısır’da önemli bir alacak sorunu yaşadıklarını belirterek, ödemelerin geciktiğini bu durumun da firmaları olumsuz etkilediğini söylüyor.
Tüm meselelere karşın Mısır’da önemli bir potansiyel olduğunu, kimyevi eserler ve dokuma üzere kesimlerde yatırım fırsatlarının da bulunduğunu kaydeden ihracatçılar iki ülkenin masaya oturarak iş beşerlerine teminat vererek kolaylık sağlamaları halinde barter sisteminin de hayata geçirilmesinin yararlı olacağını düşünüyor.
İki ülkenin ticari alakalarının gelişmesi için Ticaret Bakanlığı uyumu ve Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) tertibiyle 22- 24 Ağustos tarihleri ortasında Mısır’a Fiziki Ticaret Heyeti düzenlenmişti. Edindiğimiz bilgilere nazaran, bu ziyaretin akabinde iki ülke bakanlık ve iş insanları seviyesinde karşılıklı heyetler devam edecek.
“İlişkilerin geliştirilmesi gerekiyor”
Son 5 yılda Türkiye’nin Mısır’a ihracatının arttığı görülüyor. 2017 yılında 2,5 milyar dolar ihracat yapılan ülkeye 2018’de 3,2 milyar dolar, 2019’da 3,5 milyar dolar, pandemi yılı 2020’de 3,1 milyar dolar, geçen sene ise 4,5 milyar dolarlık ihracat yapıldı. Yılın birinci 7 ayında da yapılan ihracat yaklaşık 2,6 milyar dolar oldu.
Mısır’ın yakın vakitte yeni ithalat kısıtlamalarını devreye aldığını hatırlatan TİM Başkanvekili ve İstanbul Kimyevi Unsurlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İKMİB) Lideri Adil Pelister, “Alt bölümlerimizde en fazla ihracatı plastikler ve mamullerinde gerçekleştiriyoruz. Burada da hammadde eserlerinden fazla tüketiciye yönelik en son eserlere yapılan kısıtlamaların olduğunu görüyoruz. Mısır ile ticaretimiz bizim için kıymetli. Mısır’daki Türk yatırımları kıymet arz ediyor, kimya kesimi olarak Mısır’da yapılan yatırımların artabilmesi için bilhassa döviz kurlarının orada durağan olması gerekiyor. Mısır ile aramızdaki politik ve ekonomik münasebetler kesinlikle geliştirilmeli” dedi.
Gümrükte sorun var, yatırımda fırsat!
Mısır’a yapılan ihracatta son yıllarda devir dönem ıstıraplar yaşandığını tabir eden İstanbul Dokuma ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği (İTHİB) Lideri Ahmet Öksüz de, şöyle devam etti: “Mısır iktisadı, dokumacılık bölümümüz ve Mısır’da yatırım yapan işletmelerimiz için farklı bir ehemmiyete sahip. Yakın vakitte kesimdeki firmalarımızın temsilcilerinden gümrüklerde sorun yaşadıklarına ait bilgiler alıyoruz. IMF ile kredi muahedesi yapacak olan Mısır’a dokumacılık kesimi ihracatımızın 450 –500 milyon dolar düzeylerinde olacağını öngörüyoruz. Zira IMF’den alacağı kredi sonucunda Mısır’da personellik ve öteki üretim masraflarının azalmasıyla birlikte Türkiye’den bilhassa dokumacılık üzere orta malı eserleri ithalatının çok daha artacağını öngörüyoruz.”
Para transferinde sorun var
Sektör olarak, siyaseten makûs bağların olduğu devirde bile Mısır’la ticaretlerinin devam ettiğini vurgulayan İstanbul Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İHBİR) Lideri Kazım Taycı ise, “Ancak, Mısır’a ihracat yapan ihracatçılarımızın önemli manada alacak sorunu var. Karşı taraftaki beşerler, bildikleri güvendikleri beşerler. Ama şahıslar döviz gönderemiyor. Bu bahiste üyelerimizde hayli sorun yaşayanlar var. Bununla ilgili rastgele bir gelişme yok, en son ziyaret ardından de şu ana kadar bir değişim olmadı. Hala transferlerde bir sorun var. Mısır hükümeti, uzun vakitten beri ithalatı engelleyip kendi üretimini artırmak için bir faaliyet içerisindeler” diye konuştu.
Mısır’da avantajların bulunduğunu, ABD başta olmak üzere birçok ülkeye vergi avantajının olduğunu kaydeden TİM Başkanvekili ve Güneydoğu Anadolu İhracatçı Birlikleri (GAİB) Koordinatör Lideri Ahmet Fikret Kileci, “TİM olarak birinci adımı attık. Dokuma, otomotiv, çelik, kimya, en başarılı sektörleriz ortasında. En büyük sorumuz ise paranın dönüşü. Bir akreditif 6-7 sonra açılıyor. Ödeme sorunu mevcut. Lakin ihracatımız karşılığında muhtaçlığımız olan eserleri alabiliriz. Bakanlıklar seviyesinde atılacak adımlarla yeni işbirlikleri oluşabilir. Biz eserimizi devlet teminatı ile satarız, bunun karşılığında Mısır pamuğu üzere stratejik eserin ithalatı sağlanır. Bu işbirliği vakitle oluşabilir. Münasebetleri hakikat planlarsak ticaretimiz de büyür. Nihayetinde Mısır, Afrika’ya açılan kapı” sözlerini kullandı.
İhracatçılara seçim uyarısı
Mısır’ın önemli bir döviz krizi içinde olduğuna değinen Armatür, Valf, Musluk, Tesisat Ekipmanları ve Vana Sanayicileri Derneği Lideri Gökhan Turhan, “Serbest piyasada elinde döviz bulundurmak yasak. Dövizi bulmaları da, açıktan ödemeleri de güç. İthalat için yalnızca akreditif yolu ile ödeme yapmak ve merkez bankasına da onaylatmak zorundalar. IMF ile görüşme halindeler. IMF ile mutabakatları halinde hükümetin itibar kaybederek seçimlerde hüsrana uğrayacağı konuşuluyor. Bu süreçleri ihracatçılarımızın yakından takip ederek, önlemli davranmaları güzel olacaktır. TİM ile yaptığımız heyette Mısır’ın bizim için çok değerli ve stratejik bir pazar olabileceğini gördük. Afrika’ya açılma noktasında önemli” dedi.