Eski CHP Küme Başkanvekili Kemal Anadol, altı parti başkanının güçlendirilmiş parlamenter sistem için bir ortaya gelmesinin umut verici olduğunu belirterek siyasi partilerdeki delege ve üyelik sistemlerini eleştirdi, “Güçlendirilmiş üyelik yoksa güçlendirilmiş parlamenter sistem oluşmaz. 6’lı masa seçmeni rahat ettirmeli” uyarısı yaptı.
Ülkedeki problemlerin tahlilinin tartışılmaz bir demokratik sistemle çözülebileceğine dikkat çeken Anadol, “Ama partilerin içinde demokrasi yoksa, parti başkanları, Siyaset Bilimci Prof. Maurice Duverger’in söylediği üzere ‘bir müddet geçtikten sonra partinin mülkiyetinin kendinde olduğunu düşünmeye başlar ona nazaran tedbirler alırlarsa’, kalemi eline alıp valiler kararnamesi üzere milletvekili kararnameleriyle seçmenin önüne çıkarlarsa o rejime demokrasi denmez. Kendimizi kandırmayalım. 6’lı masa genel liderlerden oluşuyor. Tüm genel liderler bu mevzuda açık konuşmalı, yurttaşları seçmenleri rahatlatmalı” sözlerini kullandı.
‘12 EYLÜL’DEN GERİDE’
Anadol, sorunun tahliline ait 12 Eylül öncesinden örnekler vererek, “12 Eylül’den evvel CHP de Adalet Partisi de adaylarını ön seçimle saptıyordu. 12 Eylül’den de geriye gidildi” tenkidinde bulundu. O dönemki Siyasi Partiler Yasası’nın eksiği, gediği, yanlışlarına rağmen “ön seçim” konusunda net olduğuna işaret eden Anadol, yasanın “tüm üyelerle ön seçimi” içerdiğini ve genel merkezlere yüzde 5 kontenjan verdiğini anımsattı. Anadol, merkez yoklamasının ise istisnai bir kural olduğunu mecbur kalınırsa yapıldığını belirtti. “12 Eylül’den sonra iş aksine döndü” diyen Anadol, “Göstermelik 2-3 vilayette ön seçim yapan partiler var. O da sanırım yalnızca CHP. Bütün Türkiye’de genel olarak merkez yoklaması yapılıyor. Neden merkez yoklaması yapılıyor? CHP’ye nazaran, Kemal Bey’e nazaran üye yapısı sıhhatsiz. Kendisi de dürüstçe şunu söylüyor, ‘Milletvekillerini halk değil parti liderleri seçiyor’ diyor. O vakit bunu çözmek lazım” diye konuştu.
‘DELEGELİK TERK EDİLDİ’
Delege sisteminin Avrupa’daki çağdaş partilerce terk edildiğinin altını çizen Anadol, “Çağdaş demokrasilerde partiler yalnızca genel liderlerini değil cumhurbaşkanı adaylarını da üyeleriyle belirliyor. Fransız Sosyalist Parti sandığa gitti, yüzde 56’yla François Hollande partisinin adayı oldu. Akabinde cumhurbaşkanı seçildi” örneğini verdi.
‘PARTİNİN HÜCRELERİ’
Anadol, popülist partilerin tercih ettiği anlayışın “sokaktan geçen herkesi üye yapmak” olduğunu belirterek “Sayı çok fazla olursa denetimden çıkıyor. Üyelik önemli bir şey. İnsan nasıl hücrelerden oluşuyorsa bir siyasi partinin hücreleri de üyeleridir” değerlendirmesini yaptı. Üye ile seçmenin birbirine karıştırıldığını lisana getiren Anadol, “Üye, hayatın her kademesinde parti ideolojisini savunan, fikirleri yayan kişidir. Partisine yalnızca fikir yoluyla değil madden de bağlıdır. Aidatını öder, en değerlisi ise partinin eğitiminden geçer” dedi. Anadol, güçlendirilmiş parlamenter sistem için olmazsa olmaz şartın güçlendirilmiş üyelik sistemi olduğunu vurgulayarak, “Yoksa güçlendirilmiş parlamenter sistem oluşmaz. 6’lı masa seçmeni rahat ettirmelidir” dedi.
‘YASADA MANİ YOK’
Anadol, mevcut Siyasi Partiler Yasası’nda ön seçime pürüz bir düzenleme olmadığına dikkat çekerek 6’lı masadaki önderlere şu davette bulundu: “6’lı masa güçlendirilmiş parlamenter sistem vaadiyle umut veriyor. Ekonomik, toplumsal bakımdan tıpkı şeyleri düşünmeleri istenemez onlardan, bu türlü bir şeye gerek de yok. Bu vaat toplumda heyecan uyandırdı. Ekonomik toplumsal meselelerin çözülmesi de mutlak demokrasiye bağlıdır. Bu vaadi imza altına almaları değerli bir siyasal olay. Çok olumlu bakıyorum. Fakat diyorum ki: Söylemek yetmez. Partilerin içinde demokrasi yoksa söyledikleriniz havada kalır ve gerçekleşmesi mümkün olmaz.”