Belgesel Sinemacılar Birliği, Emniyet Genel Müdürlüğü’nün 27 Nisan’da yayınladığı “Ses ve Manzara Kaydı Alınması” başlıklı genelgesini eleştirdi. EGM genelgesine karşı, 199 kişinin imzaladığı bir basın açıklaması yapan Belgesel Sinemacılar Birliği, “Genelge ile tabir özgürlüğü engellenemez. Basın yayın araçları kabahat aleti değildir. Herkes haberleşme ve yayım araçlarından yararlanma hakkına sahiptir. Halkın haber alma ve olaylar hakkında bilgi ve kanaat sahibi olması hakkı vardır” tabirlerini kullandı
Misyonu başındaki polisin ses ve imaj kaydının alınmasının özel hayatın kapalılığını ihlal ve şahsî dataların hukuka karşıt olarak işlenmesi ve paylaşılması manasına geleceğini ileri süren EGM genelgesine karşı yapılan açıklama şöyle:
“Emniyet Genel Müdürlüğü imzalı 27 Nisan 2021 tarihli bir genelge ile misyonu başındaki polisin ses ve imaj kaydının alınmasının özel hayatın kapalılığını ihlal ve ferdî dataların hukuka muhalif olarak işlenmesi ve paylaşılması manasına geleceği ileri sürülerek; bu durumlarda ses ve manzara kaydı alanlara ‘fırsat verilmemesi, aksiyonun niteliğine nazaran kayıt alan şahısların engellenmesi ve hatta isimli süreç yapılması gerektiği’ konusunda kolluk işçisi görevlendiriliyor.
Bunun ne manaya geldiğini çok yeterli biliyoruz. Biz belgeselciler, aktivistler, gazeteciler ve belgesel fotoğrafçılar olarak her şeyden evvel belgelemek için sıklıkla kameramızı olaylara yönlendiriyoruz. Hiçbir harekette çekim yapılamaz olursa yani kameralarımız yoksa polisin şiddetinin artacağını, belgelenemediği için bu çeşit durumlardaki cezasızlığın önlenemeyeceğini öngörmek güç değil. Dünya, kolluk kuvvetlerinin şiddetini azaltmak ve denetim altında tutmak maksadıyla, caydırıcı olması umularak polis kameralarından elde edilen imajların dahi rastgele bir müsaadeye gereksinim duyulmadan kamunun erişimine açılmasını tartışırken biz aksini amaçladığı aşikar olan bu uygulamayı kabul etmiyoruz.”
‘BASIN YAYIN ARAÇLARI CÜRÜM ALETİ DEĞİLDİR’
Herkesin haberleşme ve yayım araçlarından yararlanma hakkına sahip olduğunun belirtildiği açıklamada, şunlar belirtildi:
“Her şeyden evvel ‘Kişisel dataların korunması ilkesi’, kamusal alanda kamu gücünü kullanma yetkisi olan kolluk kuvvetleri için uygulanabilir nitelikte değildir. Bu genelge bu hali ile anayasaya ve kanunlara terslik içeriyor. Anayasa bir bütün olarak ele alınır ve anayasanın 26. (Düşünceyi Açıklama ve Yayma Hürriyeti), 27. (Bilim ve Sanat Hürriyeti) ve 28. (Basın Hürriyeti) unsurları varken ‘genelge ile tabir özgürlüğü engellenemez. Basın yayın araçları kabahat aleti değildir. Herkes haberleşme ve yayım araçlarından yararlanma hakkına sahiptir. Halkın haber alma ve olaylar hakkında bilgi ve kanaat sahibi olması hakkı vardır. Kimsenin görüş edinme hakkı sonlandırılamaz. Kaldı ki üstte belirttiğimiz üzere özel hayatın saklılığı ve şahsî dataların korunması prensibi esasen kamusal alanda kamu gücünü kullananları gözetmek hedefiyle uygulanan bir unsur değildir.
Sonuç olarak bu nitelikteki bir genelge; muhtemel bir polis şiddetinin örtbas edilmesi için ve hatta bu türlü bir şiddetin teşvik edilmesine neden olabilecek (kamera kaydının engellenmesi ve imaj almak isteyen meslektaşlarımızın anayasal hakları yok sayılarak gözaltına alınmasına ortam hazırlayacak) özelliktedir ve hukuka karşıttır. Ferdî bilgilerin korunması hakkının münasebeti olarak sunulamaz. Tüm bu nedenlerle Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından paylaşılan bu genelge bizim açımızdan yok kararındadır. Buradayız ve kayıttayız.” (ANKA)