Baklagiller familyasından olan barbunya fasulyesi, Türk kültüründe çok fazla tüketilen ve çeşitli hallerde tanımı yapılan bir besindir. Ülkemizde daha çok Ege ve Akdeniz bölgesinde yetişen barbunya kısmen Anadolu ve Karadeniz bölgesinde de yetiştirilebilmektedir. Dünyada ise yaygın olarak Çin, Hindistan, Meksika, Brezilya, ABD ve Brezilya’da üretilir. İlkbahar aylarında ekimi yapılan barbunya yaz aylarında hasat edilir ve farklı bölgelere nakledilerek satılır. Hayli sağlıklı ve doyurucu olan barbunya, bilhassa kış mevsiminde tüketilmek üzere stok yapılır. Besin bedeli bu derece yüksek olan besinleri, Anadolu insanı kışa hazırlık maksadıyla koruma etmektedir. Böylelikle kışın, yazdan yapılan hazırlıkları rahatlıkla tüketerek gerekli besin unsurlarının doğal formda bedene alınmasını sağlamaktadır. Ülkemizin farklı bölgelerinde yetiştirilebilen barbunya, tıpkı vakitte sıhhate olan sayısız yararından ötürü da sofralarımızın vazgeçilmez öğünü haline gelmiştir.
BARBUNYA YARARLARI
Baklagiller protein açısından çok güçlü olan besinlerdir. Et tüketmeden de bedenin gereksinimi olan proteini baklagillerden almak kısmen mümkün olabilir. Toprağın verdiği en değerli mucize olan barbunya, pembe ve beyaz benekli yapısıyla sıcak ve soğuk olmak üzere yenebilir. Yüksek protein ve vitaminler içeren barbunyanın insan sıhhatine olan yararı yadsınamaz bir geçektir. Bilhassa son devirlerde gebelerin tüketmesi anne sıhhati ve bebeğin gelişmesi açısından çok yararlı olduğu tespit edilmiştir. En az haftada 2 defa tüketilmesi gereken barbunyanın genel olarak sıhhate olan yararlarını sıralayacak olursak şöyledir:
– Güçlü bir antioksidan olan barbunya ziyanlı hususların bedenden atılmasını sağlar ve zehirlenmelerin önüne geçer.
– Antioksidan özelliği kanser hücrelerinin bedende yayılmasına pürüz olur.
– Bağışıklık sistemini güçlendirerek hastalıklara karşı korur.
– Protein açısından et kadar güçlü olan barbunyayı vejetaryenlerin öğünlerinde yer vermesi kesinlikle tavsiye edilir. Etten alamadıkları proteinleri en azından barbunyadan almaları gerekmektedir.
– Kemik gelişimini dayanaklar ve güçlenmesini sağlar.
– Kas ağrılarına güzel gelmektedir.
– Romatizmal ağrıların geçmesine yardımcı olur.
– Bedene güç verir ve güç deposudur.
– Kemik ve kas yapısını güçlendirip enerji verdiğinden atletlerin öğünlerinde kesinlikle barbunyaya yer vermesi gerekir.
– Hem protein hem de lif bakımından güçlü olan barbunya fasulye, daha uzun mühlet tok hissetme ve iştahı kesmeye büyük katkı sunar. Böylece daha süratli kilo verdirir. Bel bölgesindeki yağların eritmede de barbunyanın tesiri hayli fazladır.
– Bedenin gerekli olan besin kıymetlerini karşıladığından sağlıklı beslenen ve çok ölçüde hayvansal eser tüketmeyen şahısların yemesi tavsiye edilir.
– Böbrek taşı oluşumuna mani olarak böbreklerin sağlıklı çalışmasına yardımcı olur.
– Hücre yenilenmesine yardımcı olarak hasar gören dokuları yeniler ve cilt kırışıklıklarını geciktirir.
– İçerdiği protein, karbonhidrat, magnezyum, potasyum, demir, bakır, vitamin ve minerallerle bedenin muhtaçlığı olan birçok besini doğal ve sağlıklı biçimde almasının sağlar, kesinlikle haftada en az 2 defa tüketilmesi gerekir.
BARBUNYANIN GEBELERE OLAN YARARLARI
Bebeğin anne karnındaki gelişimi ve anne sıhhatinin koruma edilmesi açısından epeyce kıymetli bir besindir. Gebe bayanlarda görülen kan bedellerinin düşmesi, hazımsızlık, baş dönmesi ve bulantıların yaşanmasına mahzur olur. İçerdiği vitamin, mineral ve proteinlerle annenin muhtaçlığı olan besinleri karşılayarak sağlıklı bir hamilelik geçirmesine vesile olur.
BARBUNYA KULLANIM ALANLARI
Anadolu’da yetişen ve hayli fazla tüketilen barbunya, soğuk ve sıcak olmak üzere farklı formlarda sofralarda yer almaktadır. Barbunya yemeği, salatası, pilakisi yaygın olarak kullanılan pişirme yollarındandır. Barbunya hazırlanırken gaz yapmaması için bir gece öncesinden suda bekletilmesi gerekir. Böylece mide ve bağırsak sorunu yaşayan bireyleri rahatsız etmeden tüketilebilir. Ayrıyeten, yemeği pişirmeye başlatınca da 1 çay kaşığı karbonat atılabilir.
100 GR BARBUNYA YEMEĞİNİN BESİN BEDELLERİ
Karbonhidrat 22.81
Protein 8.67
Yağ 0.5
Lif 6.4
Kolesterol 0
Sodyum 2
Potasyum 403
Kalsiyum 28
Vitamin A 0
Vitamin C 1.2
Demir 2.94
