Türk-İş’in, çalışanların geçim şartlarını ortaya koymak ve temel muhtaçlık hususlarındaki fiyat değişikliğinin aile bütçesine yansımalarını belirlemek gayesiyle her ay yaptığı ‘Açlık ve Yoksulluk Sonu Araştırması’nın nisan ayı sonuçları açıklandı.
Çalışanların geçim kurallarının artan fiyat artışları nedeniyle daha da bozulduğu ve toplumsal takviye ödemelerinin yetersiz kaldığı belirtilen araştırmaya nazaran;
????Ramazan ayında da besin fiyat artışı devam etti. Mutfak enflasyonu aylık yüzde 1,14, yıllık yüzde 17,99 oranında arttı.
????4 kişilik ailenin sağlıklı, istikrarlı ve kâfi beslenebilmesi için yapması gereken besin harcaması fiyatını tabir eden ‘açlık sınırı’ bu ay için 2 bin 767 lira olarak belirlendi. Bu sayı bir evvelki ay 2 bin 736 olarak hesaplanmıştı.
????Gıda ile giysi, konut, ulaşım, eğitim, sıhhat ve gibisi gereksinimler için yapılması mecburî öteki harcamaların toplam fiyatına denk gelen ‘yoksulluk sınırı’ 9 bin 13 lira (mart ayında 8 bin 912 liraydı) oldu.
????Bekar bir çalışanın ‘yaşama maliyeti’ ise aylık 3 bin 336 lira olarak hesaplandı.
AİLE BÜTÇESİ HARCAMASI AYLIK 1281 TL ARTTI
????Dört kişilik bir ailenin aylık besin harcaması (mutfak masrafı) bir yıl öncesine nazaran 393 TL ve yapılması gereken toplam harcama fiyatı (aile bütçesi) 1.281 TL artış gösterdi. Yılın yalnızca birinci dört ayı sonunda, aile bütçesine gelen ek yük 577,26 TL oldu.
Türk-İş’in dataları temel alındığında nisan ayında mutfak enflasyonundaki değişim ise şöyle:
????Ankara’da yaşayan 4 kişilik ailenin besin için yapması gereken minimum harcama meblağı, bir evvelki aya nazaran yüzde 1,14 oranında artış gösterdi.
????Yılın birinci çeyreği prestijiyle fiyatlardaki artış yüzde 6,84’ü bulurken, besin enflasyonunda son 12 ay prestijiyle artış oranı yüzde 16,56 oldu. Süt, yoğurt, peynir kümesinde değerli bir fiyat değişikliği tespit edilmedi. Kıyma ve kuşbaşı et fiyatları kilogramda 2 lira artış gösterirken, tavuk fiyatı birebir kaldı.
????Bu ay 19 zerzevat ve 6 meyve olmak üzere toplam 25 eserde fiyat değişimi izlendi. Araştırmada, Salgın nedeniyle hafta sonu uygulanan kısıtlama ve sokağa çıkma yasağının ‘tam kapanma’ halinde uygulanacak olmasının, pazar esnafı açısından külfetli bir sürece yol açacağı ihtarında bulunuldu.
SEBZE-MEYVENİN ORTALAMA KİLO FİYATI 7,74 LİRAYA ÇIKTI
????Yaş sebze-meyve ortalama kilogram fiyatı, bu ay 7,48 liradan 7,74 liraya çıktı. Ortalama zerzevat kilogram fiyatı bu ay 7,45 lira olurken, ortalama meyve fiyatı 8,67 lira olarak hesaplandı. Pirinçte yüksek fiyat artışı gerçekleşti. Margarin ve zeytinyağı fiyatı bu ay değişmezken, tereyağı ve ayçiçeği yağı fiyatları arttı.
GELİR DAĞILIMINDAKİ EŞİTSİZLİK DERİNLEŞTİ
Korona salgını ve yasakları devrinde başta fiyatlı çalışanlar olmak üzere, iktisaden dar ve sabit gelirli milyonlarca kişinin gelir ve iş garantisinin gerilediği vurgulanan raporda şu kıymetlendirme yapıldı: “Bir yanda olumsuz çalışma kaideleri öteki yandan devam eden fiyat artışları sonucu geçim düşüncesi giderek ağırlaştı. Salgın periyodunda fiyat gelirlerinin korunması ve gereksinimi olanlara gelir takviyeleri değerli bir toplumsal devlet uygulamasıdır. Bir yılı aşkın salgın devrinde, uygulanan kimi ekonomik önlemler çerçevesinde ödenen işsizlik, kısa çalışma, nakdi fiyat dayanağı üzere esirgeyici nitelikteki ödemeler -maalesef- yetersiz kaldı. Çalışanların ailesiyle birlikte ‘insan onuruna yakışır bir hayat sürdürmeleri’ mümkün olmadı. Gelir dağılımındaki eşitsizlik bir yandan yoksulluğu öte yandan zenginliği artırdı, ortadaki fark giderek açıldı.” (EKONOMİ SERVİSİ)
