11. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, 25. Avrasya İktisat Zirvesi’nde “Covid-19 ve Rusya-Ukrayna Savaşı Sonrası Barışı Engelleyen Sıkıntılar, Tedarik Zinciri, İklim Değişikliği, Gönülsüz Göç” bahisli bir konuşma gerçekleştirdi.
Sözlerine dünya olarak içerisinden geçtiğimiz vaktin ileride altın harflerle yazılacak bir vakit dilimi olmadığını söyleyerek başlayan Abdullah Gül, 3 aydır Ukrayna-Rusya savaşının devam ettiğini ve birebir anda dünyanın aslında çok kıymetli sorunlar yaşadığını belirtti.
“SİLAHLANMAYA HARCANAN PARA ARTTI”
Gül, savaş devam ederken tüm ülkelerin karşılaştığı ekonomik problemler olduğunu söz ederek, “Enflasyon artık dünyada herkesin hissettiği ve herkesi rahatsız eden bir ekonomik gerçek olarak yaşanmaya başlandı. Herkesin hayret edeceği şey, silahlanmaya çok daha fazla paranın harcanmaya başlanması. Bir taraftan daha çok eğitim, kalkınma ve sıhhate para harcanması gerekirken bütçelerde savunmanın ve silahlanmaya harcanan paranın arttığını gördük” dedi.
“SIKINTILARA KÜLFETLER EKLENMEYE BAŞLANDI”
Gül, “Neticede gelinen nokta, nüfusu 45 milyon olan ülkenin 6,5 milyonu göç etti. Binlerce sivil, on binlerce asker hayatını kaybetti. Ukrayna topraklarının yüzde 20’si de işgal edilmiş vaziyette. Bütün bunlar olurken de problemlere kahırlar eklenmeye başlandı. Besin kahrı varken dünyanın ekmek sepeti olarak bilinen bu ülkelerde tahıllar neredeyse çürümeye sevk edildi” halinde konuştu.
“ÜLKELERİNİN BAHTINI KENDİLERİ TAYİN EDECEKLER”
Diplomasinin, savaşın önlenebilmesi için en tesirli araç olduğunu söyleyen Gül şöyle devam etti:
“Esasen savaşı başlatmak kolay, bitirmek çok zordur. Önleyebilmek için ise harikulâde diplomatik uğraş göstermek ve büyük bir uzlaşma için sabır ve kararlılıkla uğraşmak gerekir. Aslında Ukrayna- Rusya savaşı derken birden teğe Türkiye’nin güneyindeki Suriye’de yaşananlar, dram, göçler, açlık, sefalet gündemden çıkmış üzere. Bunlardan ders alınmadığını bu savaşta görüyoruz. Yemen’de, Afganistan’da, Suriye’de gördüğümüz olaylar artık Avrupa’da yaşanıyor. Benim kanaatim Ukrayna’nın Finlandiya üzere AB’ye üye olup Avrupa güvenlik şemsiyesine girip NATO’ya girmemesiydi. Zira Sovyetler’in dağılmasından sonra travma geçiren Rusya’ya da fırsat vermemek gerekirdi. Rusya bunu fırsat olarak kıymetlendirdi. Savaş olurken bir öteki şaşırtan şey de Ukrayna halkının bu kadar savaşması oldu. Bu da bize Ukrayna halkının demokrasiyi tercih ettiğini gösterdi. Ülkelerinin mukadderatını kendileri tayin edecekler. Savaş başladıktan sonra dünyada çok büyük değişiklikler oldu. Avrupa’nın Rusya’ya karşı kesin karar alması 2. Dünya Harbi’ndeki anılarını hatırlamasından dolayıdır. Burada en değerli şey Almanya’nın konumu. Almanya’nın kesin taraf alacağını kimse iddia etmedi.
Odessa’yı koruyamazsa Ukrayna’nın Karadeniz’le irtibatının kesileceğine işaret eden Gül, “Rusya tarafına baktığımızda Ukrayna’nın NATO üyeliğinden korkarken Finlandiya, İsveç üzere ülkeler NATO’ya üye olma kararı aldılar. AB birinci kez askeri yardım yapma kararı aldı. Birinci kere iki milyar avro askeri yardımda bulunuyor. Rusya kendi açıklamasında savaşa günde 300 milyon dolar harcadıklarını deklare etti. Bugünkü insanlık bu büyük paraları savaş için ayırıyor. Açlık, sefalet içerisindeki ülkelere yardım yapalım diye bir ortaya geldiğimizde herkesin taahhüt ettiği ölçüler çok küçük kalır” diye konuştu.