Kovid-19 salgınında vaka rekoru kırılan Türkiye’de iki haftalık müddette virüsü kapanların ve ölenlerin sayısı ikiye katlandı. 19 Mart’ta 21 bin 30 olay ve 87 vefat gerçekleşirken, 2 Nisan’da bu sayı 42 bin 308 olay, 179 vefat olarak kayıtlara geçti.
300-350 BİN OLABİLİR
İstanbul Aile Doktorları Derneği Lider Yardımcısı Dr. Mustafa Tamur, yaşanan tabloyu, “Ülke genelinde tespit edilebilen olay sayısı 40 bine ulaştı lakin asemptomatik ve tespit edilemeyen hastaları da hesaba kattığınızda bu sayının 300-350 bin ortasında olduğunu kestirim ediyoruz” dedi. Olay sayılarının gizlenmesi üzere bir durumun olmadığını lakin asemptomatik hastaların, Kovid-19’a yakalandıklarının farkında olmadıkları için bu türlü bir tablonun oluştuğuna dikkat çeken Dr. Tamur, şöyle konuştu:
“İstatiksel olarak bir Kovid-19 olayı yakaladığınızda 8-10 ortasında hadise kaçmış olur. Bunu nedeni asemptomatik bireylerin hastalığı hayata geçirmesidir. Bu bireyler hasta olduklarını bilmezler ve test yaptırmaya gitmezler. Lakin taşıyıcı olduklarından virüs yayılmaya devam eder. Şu an için test poztif oranı yüzde 16-17’yi geçmiş durumda. Bir aile doktoruna 17-18 müspet olay oranı kelam konusu. 5 bin aile doktoru olduğunu düşünürsek, yalnızca İstanbul’da tespit edilen olay sayısı 9 bin diyebiliriz. En büyük sorun temaslıların testi olumlu çıkanlar tarafından saklanıyor olması. Filyasyonda da dertli bir devirdeyiz. 40 bin hadise, 30 bin hane demektir. 30 bin haneyi sorgulamak kolay değil” diye konuştu.
EN BÜYÜK KRİZ
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. İsmail Balık da şu tespitlerde bulundu: “Ülke genelindeki hadise sayısının 350-400 bin ortasında olduğunu varsayım ediyoruz. Varyant virüs yüzde 80 daha bulaşıcı bir özellik sergiliyor. Üçüncü dalganın tepe noktanda olay tespit edilen olay sayılarının 50-55 bin bandında olması beklenen. Ülke olarak pandeminin en büyük hadise krizini yaşıyoruz. Şu anki ağır bakım ve vefat tablosu 20 binli olayların yansıması. Son bir haftalık tablonun ağır bakım ve ölümlere tesiri ise 10 gün sonra tam olarak ortaya çıkacak. 10 Nisan’da, bugünden çok daha makûs bir tablo göreceğiz.”
‘MİLYON BANDINDAYIZ’
Mevcut hadise tablosundaki sayının test sayısına bağlı olarak tespit edilebilen bireyler olduğunu lisana getiren Enfeksiyon Hastalıkları Derneği Lideri Prof. Dr. Mehmet Ceyhan ise şunları söyledi: “Mevcut hadise tablosunu ne yazık ki 10 katı fazla düşünmemiz gerekiyor. Bu durum asemptomatik hastaların durumundan kaynaklı. Faal hadise sayısının 300 bine yakın olduğu açıklandı. Toplam olay sayısı için de ‘Bir yakalanan 10 kaçan’ kuralını hesaba katarsak, virüsü bedeninde taşıyan ve etrafa bulaştırma potansiyeli olanların milyon bandında olduğunu anlarız. Tarama testlerinin önemli olarak artırılması gerekiyor. Mevcut tablonun ağır hadise ve mevt sayılarına tesirini 10 gün sonra göreceğiz. Ne yazık ki vefat oranları ve ağır bakımlarda 10 gün sonra daha yüksek sayıları görmek kaçınılmaz.”
‘SANILDIĞINDAN DAHA KÖTÜYÜZ’
Cavit Işık Yavuz (Halk sıhhati uzmanı): “En büyük sıkıntımız ayrıntılı bilgilerin açıklanmıyor olması. Pandeminin literatür sayısı 8.9 kattır. Yani bir tespite karşı 8.9 kişi tespitten kaçmış sayılır. Tespit edilen olay sayısının sekiz katı kadar Kovid-19 bulaşan vatandaş olduğunu düşünüyoruz. Mutant virüsün yayılım ve bulaşma suratını da hesaba katarsak tablo sanıldığından daha berbat. Vatandaşlarımızın çok dikkatli hareket ederek mümkün olmadıkça kalabalık ortamlarda bulunmamaları gerekir.”
‘BAĞIŞIKLIK İÇİN 4 AYDA 130 MİLYON DOZ AŞI GEREKLİ’
Kazım Doğan (TTB Aile Hekimliği Kolu Başkanı): “Test müspet oranı yüzde 20 hududuna dayanmış durumda. Mevcut tespit edilenlerin dışında 7-8 kat daha fazla olay olduğunun bilinmesi gerekir. Test sonucu negatif olup klinik bulgusunda Kovid-19 saptanan şahıslar Kovid-19 olayı olarak kayıtlara geçmiyor. Maalesef vatandaşlar geçim sıkıntısından ötürü aile içindeki temaslı bireyleri saklamaya başladı. Toplumsal bağışıklık için 130 milyon doz aşının 4 ay içinde yapılması gerekiyordu. 15 Ocak’tan bu yana birinci doz 9 milyon, ikinci doz 6 milyon olmak üzere, aşılanan vatandaş sayısı 15-16 milyon civarında.”
MİLLİYET
