Kemal Sunal kimdir? Kemal Sunal hangi filmlerde rol aldı? Kemal Sunal nasıl hayatını kaybetti?

Yönetmen Ertem Eğilmez’in, kendisini keşfedip 1972 üretimi “Tatlı Dillim” sinemasında Tarık Akan’ın basketbolcu arkadaşı rolünü vermesiyle birlikte, Kemal Sunal için bir dönüm noktası yaşanmıştır. Birinci sinemasıyla ilgili “İlk gün en geriye gittim, oturdum. Perdede 8 kez lakin gözüküyorum. Her görünüşümde salonda kıyamet koptu. Hızımı görür görmez büyük alkış ve gülmeler. Lafları duymuyorlardı. Hızım enteresan geldi seyirciye. Sıcak ve kendinden biri buldu sanıyorum. O vakit şöyle ardıma yaslanıp, ‘Bu iş tamamdır,’ dedim.” yorumunu yapmıştır. Direktör Ertem Eğilmez bu sinemadan sonra, 1973 üretimi Canım Kardeşim sinemasında kendisine Kayseri şiveli bir yolcu rolü vermiştir. Yeniden tıpkı yıl, Oh Olsun, Güllü Geliyor Güllü, Yalancı Yarim sinemalarında rol almıştır. 1974 yılında, Kayseri şivesinin halk tarafından benimsendiğini gören Ertem Eğilmez, Salak Milyoner sinemasını çekmeye karar vermiştir. Bu sinema büyük ilgi görünce, devam sineması niteliğinde olan Köyden İndim Şehire çekilmiştir. Her iki sinemanın senaryosu Sadık Şendil’e aittir ve Kemal Sunal’ın büyük rollerde oynadığı birinci iki sinemadır. Yeniden tıpkı yıl çekilen Mavi Boncuk sinemasında kaymakamı canlandıran Sunal, Ertem Eğilmez’in herkese eşit rol vermesiyle birlikte perdede daha çok görünmeye başlamıştır. 1974 yılının bir başka gözden kaçırılmaması gereken noktası ise Kemal Sunal’a, Meral Zeren’in eşlik etmesidir. Tıpkı yıl çekilen Hasret sinemasında, direktör Zeki Ökten ile çalışan sanatçı, bu sinemadan sonra birinci başrolünü aldı.

Yine birebir yıl sanatkara başrol verildi ve bu sinemanın ismi Salako’ydu. Bu sefer direktör Atıf Yılmaz’dı. Takvimler 1975 yılını gösterdiğinde, Zeki Ökten’in iki sinemasında rol alan sanatkarın bu sinemaları, Şaşkın Damat ve Hanzo’ydu. Bu sinemalarda Meral Zeren ile bir arada olan sanatçı, artık başrollerde oynamaktadır lakin Ertem Eğilmez sinemalarındaki muvaffakiyetinden çok uzaktadır. Bu periyotta Ertem Eğilmez, bir efsaneye dönüşecek olan Rıfat Ilgaz romanı olan Hababam Sınıfı’nı sinemaya uyarlamaya karar verir. Bu sinemada herkesin rolü eşit olduğundan, Kemal Sunal perdede daha fazla görünmektedir. Sanatkarın oynadığı “İnek Şaban” rolü, sonraki yıllarda isminin “Şaban” olarak kalmasıyla hatırlarda kalacaktır. 4 Hababam Sınıfı sinemasında rol alan sanatçı, 1975 yılında, kendisiyle bir arada birçok sinemada rol alacağı Şener Şen ile tanışır. İkilinin birbirini tamamlamasıyla birlikte rol aldıkları sinemalar gerisi arkasına gelmiştir. 1976 yılına gelindiğinde, Kartal Tibet sineması olan Tosun Paşa çekilir. Bu sinemanın senaryosunu Yavuz Turgul yazmıştır. Tıpkı yıl, Süt Kardeşler sineması için Ertem Eğilmez tekrar direktör koltuğuna geçer ve Şener Şen ile Kemal Sunal’ı yine bir ortaya getirir. Tekrar birebir yıl, Ergin Orbey’in direktörlüğünde Meraklı Köfteci sineması çekilir ve akabinde Natuk Baytan’ın yönettiği Geçersiz Kabadayı sinemasında rol alır.

Natuk Baytan’ın farklı mizah anlayışıyla birlikte, “Şaban” karakterine “kahraman” özelliği de eklenmiştir. Sunal “saf ve halkın kahramanı”nı canlandırdığı üretimlerde kötülerle çaba etmiş ve mizahi bir sunuşla haksızlıklarla karşı durmuştur. Suavi Sualp’in kaleminden olan Geçersiz Kabadayı sinemasında bu durum daha barizdir. 1976 yılında tam altı sinema çeken sanatkarın bir sonraki sineması, Hababam Sınıfı Uyanıyor’dur ve direktör koltuğunda yine Ertem Eğilmez vardır. Bu Hababam Sınıfı sinemasının afişinde Kemal Sunal ismi en üstte yer alır. Bu yılın son sineması kendisine daha sonra “En Düzgün Erkek Oyuncu” mükafatını getirecek olan Kapıcılar Hükümdarı sinemasıdır. Umur Bugay’ın kaleminden olan bu sineması Zeki Ökten çekmiştir. Şaban karakterinden büsbütün bağımsız olan bu sinemadaki “Seyit” rolü; zeki, kurnaz, paragöz ve işgüzar bir karakterdir ve değişik bir Kemal Sunal’ın gözüktüğü birinci sinemasıdır. 1977 yılında toplam beş sinema çeken sanatkarın bu sinemaları, son Hababam Sınıfı sinemasında rol aldığı, Ertem Eğilmez direktörlüğünde Hababam Sınıfı Tatilde, Natuk Baytan imzalı, Sakar Şakir, Umur Bugay’ın yazdığı ve Zeki Ökten’in yönettiği Çöpçüler Hükümdarı ve son olarak bir Atıf Yılmaz sineması olan İbo ile Güllüşah’tır. Sanatçı bu yıl, Antalya Sinema Şenliği’nde En Güzel Erkek Oyuncu mükafatını Kapıcılar Hükümdarı sinemasında almıştır. Tıpkı sinemayla, Sinema Müellifleri Derneği’nce “En Güzel Erkek Oyuncu” seçilmiştir. Bu mükafatları sanatçı şöyle yorumlamaktadır:
“Antalya Sinema Festivali’nde Kapıcılar Hükümdarı sinemasıyla, En Yeterli Erkek Oyuncu mükafatını aldım. Antalya’da ve Türk sinema tarihinde bu türlü bir şey yok. Komedyene değil, bu ödül daima jönlere verilmiş. Birinci sefer ben yıktım o sistemi. Sonra Sinema Müellifleri Derneği’nin birinci mükafatını, yeniden birebir sinemayla ben aldım. Ondan sonra da başarılı sinemalar yapmadım değil lakin şenliklere göndermedik. O nedenle öteki ödül çıkartamadık.”

1978 yılında Fatma Girik ile hisseleri ortak bir şirket kurulmuştur. Bu sinema şirketi “Can Film”dir. Yapımcılığını Fatma Girik ve Kemal Sunal’ın yaptığı Yüz Numaralı Adam sinemasıyla, şirket birinci sinemasını o yıl çekmiştir. Bu sinemanın senaryosu ve direktörlüğü Osman F. Seden’e aittir.

Reklamların aldatıcı tarafını ele alan bu sinema Sunal sineması için kıymetli bir noktadır. Meral Zeren’den sonra bu sinemada Sunal’a Oya Aydoğan eşlik etmektedir. Birebir yıl, Atıf Yılmaz ile Müjdat Gezen yapıtı olan Köşeyi Dönen Adam, senaristi ve direktörü Osman F. Seden olan Güzel Aile Çocuğu, İnek Şaban, direktörlüğü Natuk Baytan’a ilişkin olan Avanak Apti ve periyodun en ses getiren sineması Kibar Feyzo çekilir. Yeterli Aile Çocuğu sinemasında, Sunal’a bu kere Kusursuz Avcı eşlik etmektedir. Kibar Feyzo sineması, yapımcılığını Ertem Eğilmez’in yaptığı, politik bir sinemadır. İstek Sinema’ya ilişkin olan bu sinema, politik duruşu sebebiyle birçok sahnesinde sansüre uğramış olsa da, Türk sinemasında değerli bir yeri vardır. Bu sinemada Sunal’a Şener Şen’in yanı sıra Müjde Ar, İlyas Salman, Adile Naşit üzere isimler eşlik etmektedir. Senaryosu İhsan Ulu’ya ilişkin olan bu sinemanın direktörü Atıf Yılmaz’dır. Töre, geçim kederi, ağalık üzere kavramlar sıkça sinemada işlenmektedir.

1979 yılında, Sunal beş sinemada rol almıştır. Bunlar; Umudumuz Şaban, Şark Bülbülü, Korkusuz Korkak, Dokunmayın Şabanıma ve Bekçiler Hükümdarı filmleridir. Bu sinemalarda sırasıyla, Kartal Tibet, (Umudumuz Şaban, Şark Bülbülü), Natuk Baytan ve Osman F. Seden (Dokunmayın Şabanıma, Bekçiler Kralı) ile çalışmıştır. Sunal, Dokunmayın Şabanıma ve Bekçiler Hükümdarı sinemalarının yapımcılığını Fatma Girik ile birlikte üstlenmiştir. İki üretimci bu sinemaları, kendi sinema şirketleri olan Can Sinema’ya değil, Uğur Sinema’ya yapmıştır. Şark Bülbülü sinemasında, kısa müddette şöhret olan ünlülere göndermeler vardır. Yeniden Umudumuz Şaban sinemasında yer eden toplumsal yaralar, güldürü ögesi içerisinde izleyiciye aktarılmaktadır. 1980’de dört sinemada rol alan Sunal’ın bu sinemaları, bir romandan uyarlanan Zübük, Gol Hükümdarı, Gerzek Şaban ve Devlet Kuşu’dur. Sunal bu sinemalarda Kartal Tibet, (Zübük, Gol Kralı) Natuk Baytan ve Memduh Ün ile çalışmıştır. Zübük sineması, politik tenkitlere sahiptir ve “İbrahim Zübükzade” karakteriyle akıllarda yer etmiştir. 1980 askerî darbesiyle birlikte o devir çekilen sinemaların büyük çoğunluğu sansüre uğramış, değerli oyuncuların kimileri da yurt dışına çıkmıştır. Sunal, vakit zaman politik sinemalarda rol alsa da, kutuplaşmalardan her vakit uzak kalmıştır.

1981 ve 1985 yılları ortasında birçok “Şaban” sineması çekilmiştir. Bu sinemalar, Sunal sineması ismine kaliteden mahrum olsalar da, izleyiciyi güldürmeyi başarmış imaller olarak tarihe geçmiştir. 1981 yılında, Üçkağıtçı sinemasında Natuk Baytan, Kanlı Nigâr sinemasında Memduh Ün ve Davaro sinemasında yine Kartal Tibet’le çalışan sanatçı, üç sinemada rol almıştır. 1982 yılında iki sinemada rol alan Sunal’ın bu sinemaları, Yedi Bela Hüsnü (Natuk Baytan) ve Tabip Civanım’dır (Kartal Tibet). Yedi Bela Hüsnü sinemasında, sanatkara Oya Aydoğan eşlik etmiştir. 1983 yılında Tokatçı (Natuk Baytan), Kılıbık (Uğur İnan), En Büyük Şaban (Kartal Tibet) ve Çarıklı Milyoner (Kartal Tibet) sinemalarında rol almıştır. Kılıbık sinemasında Nevra Serezli eşlik etmiştir. 1983 yılında olduğu üzere, 1984 ve 1985 yılında da yüklü olarak Kartal Tibet’le çalışan sanatçı, bu periyotta birçok “Şaban” sinemasında rol almıştır. 1984’te Şabaniye (Kartal Tibet), Postacı (Memduh Ün), Ortadirek Şaban (Kartal Tibet) ve Atla Gel Şaban (Natuk Baytan) sinemaları çekilmiştir. Postacı sinemasında Sunal’a, Fatma Girik eşlik etmiştir. 1985 yılı, “Şaban” sinemalarının sonuncusu olan Gurbetçi Şaban sinemasının çekildiği yıldır ve sanatçı toplam altı sinemada rol almıştır. Bu sinemaların tamamında rejisör Kartal Tibet’tir. Bu periyot, Perihan Savaş, Nevra Serezli ve Müge Akyamaç sanatkara eşlik eden isimler olmuştur.

Sanatçı “Şaban” sinemaları ile ilgili görüşlerini şöyle aktarmıştır:

“Bundan sonra sinemalarda Şaban ismini koymasak bile, değişen bir şey olacağını zannetmiyorum. Millet Şaban olarak biliyor. Bu yıl, firma yanlışlık yaptı. Sinema adım Niyazi. İsminin Atla Gel Niyazi olması lazım. Afişler, lobiler hepsinde Atla Gel Şaban oldu. Seyircilerden bir kişi çıkıp da, sinemadaki ismin Niyazi, afişte Şaban, demedi. Farkına bile varmadı. Kemal Sunal’ın ismi, Niyazi olsa ne olur, Şaban olsa ne olur?”

Sunal sinemasında artık “Şaban” sineması yoktur ve sineması ismine değişik bir sayfa açılmıştır. 1986 yılında Fakir ve Davacı’da Zeki Ökten’le, Tarzan Rıfkı’da Natuk Baytan’la, Garip sinemasında Memduh Ün’le, Mecnun Deli Küpeli sinemasında Kartal Tibet’le çalışmıştır. Fakir sineması duru anlatımıyla öne çıkarken Davacı ve Meczup Mecnun Küpeli sinemaları “siyasi taşlama” olarak ön plana çıkmaktadır. Ayrıyeten Garip sineması dram tarafıyla ön plana çıkmaktadır. Sunal bu periyot, halkın içinden öykülerle izleyici karşına çıkmıştır. 1987 yılında üç sinemada rol alan sanatkarın bu sinemaları, Güzel, Kiracı (Orhan Aksoy) ve Japon İşi (Kartal Tibet) filmleridir. Kiracı sinemasında, o devrin konut sıkıntısına göndermeler bulunmaktadır. 1988 yılı, Sunal sineması için değerli olan sinemaların çekildiği yıldır ve Sunal’a yeni bir ödül getirecektir. Uyanık Gazeteci, Sempatik Hırsız, İnatçı, Öğretmen (Kartal Tibet), Polizei (Şerif Gören), Düttürü Dünya (Zeki Ökten) ve Bıçkın (Orhan Aksoy) bu periyot rol aldığı filmlerdir. Polizei, Öğretmen ve Düttürü Dünya sinemaları başka sinemalardan ayrılmaktadır. Polizei sinemasında gurbetçilerin yaşadığı meşakkatlere değinilirken, Öğretmen sinemasında geçim düşüncesi, ulaşım ve konut sorunları üzere meselelere değinilmiş ve Düttürü Dünya sinemasında küçük insanların büyük hayallerine yer verilmiştir. Sanatçı bu sinemasıyla, Ankara Memleketler arası Sinema Şenliği’nde “En Âlâ Erkek Oyuncu” mükafatını almıştır. Bu sinemanın senaristi Umur Bugay’dır.

1989 yılında Sunal, üç sinemada yer almıştır, bunlar Zehir Hafiye (Orhan Aksoy), Talih Kuşu ve Gülen Adam’dır (Kartal Tibet). 1990 yılında Sunal üç sinemada rol almıştır. Bunlar, Koltuk Belası (Kartal Tibet), Abuk Sabuk Bir Sinema (Şerif Gören) ve Boynu Bükük Küheylan’dır (Erdoğan Tokatlı). 1991 yılında tek bir sinemada rol alan sanatkarın bu sineması Varyemez’dir ve rejisör Orhan Aksoy’dur. 1999 yılı, sanatkarın son rol aldığı sinema sineması olan Propaganda’nın çekildiği yıldır ve bu sinemada kendisine Metin Akpınar eşlik etmektedir. Sinan Çetin sineması olan Propaganda, Sunal’ın sinema mesleğinde yeri değişik olan bir üretimdir. Çünkü sanatçı, “gümrük memuru Mehdi” rolünü, tıpkı öbür tüm mesleksel rollerinde olduğu üzere benimsemiştir ve izleyici karşısına dram tarafı ağır basan bir Kemal Sunal koymuştur. 2000 yılında Balalayka sinemasında rol almayı kabul etmiştir. Uçakla Azerbaycan’a giderken kalp krizi sonucu ölmüştür.

Kemal Sunal, 3 Temmuz 2000 tarihinde Balalayka isimli sinemanın Trabzon’daki çekimlerine gitmek için bindiği uçakta kalp krizi geçirerek 55 yaşında öldü. Mezarı Zincirlikuyu Mezarlığı’nda bulunmaktadır.