Emre KARTALOĞLU / TÜRMOB Genel Başkanı
Yetki ve sorumlulukların sonlarının ülkemizde tam olarak belirlenmemesi ve gri alanların fazlalığı birçok ihtilafın hayatın her alanında yaşanmasına neden oluyor. Yetki ve sorumlulukların daima tartışıldığı ülkemizde Hür Muhasebeci Mali Müşavirler (SMMM) ve Yeminli Mali Müşavirler (YMM) sorumluluk konusunda en büyük badireyi yaşayanların başında geliyor.
Yetkileri sonlu, sorumlulukları geniş olan Hür Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik mesleğinin yetki ve sorumluluklarının istikrarlı bir yapıya kavuşturulması gerekiyordu. YMM’lerin tasdikten doğan, SMMM’lerin beyanname ve finansal tablo imzalamaktan doğan sorumluluklarının tekrar düzenlenmesi için yılardır sürdürülen çalışmalarda değerli bir noktaya gelindi.
Hazine ve Maliye Bakanlığı Vergi Kontrol Şurası Başkanlığı’nın 03.08.2022 tarihli ve E-55935724- 010.07-10120 sayılı Genel Yazısında SMMM ve YMM’lerin Sorumluluğuna ait Rapor Yazılabilmesine yönelik temel noktalarda uygulamada yaşanan meseleleri çözümlemek için açıklama yapıldı. Bu kapsamda vergi müfettişlerine, Özgür Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Hakkında Vergi Müfettişleri Tarafından Sorumluluk Raporu Düzenlenmesinde Uyulacak Adap ve Temellere Ait Yönerge’nin uygulanması hakkında açıklayıcı bilgiler verildi.
Vergi beyannamelerini ilgili mevzuat kararlarına nazaran imzalayan Hür Muhasebeci Mali Müşavirlerin, imzaladıkları beyannamelerde yer alan bilgilerin defter kayıtlarına ve bu kayıtların desteğini teşkil eden dokümanlara uygun olmaması halinde mali sorumlulukları doğacak.
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir tarafından tutulan defter kayıtları ve verilen beyannameler ile bunların desteğini oluşturan evraklar ortasındaki uyumsuzluğun tek başına vergi kaybına neden olmadığı durumlarda mali sorumluluk kelam konusu olmayacak.
İlgili mevzuat kararlarına uygun bir biçimde tasdik raporunu düzenleyen Yeminli Mali Müşavirler yaptıkları tasdikin doğruluğundan sorumlu olacaklar. Yaptıkları tasdikin gerçek olmaması halinde, tasdikin kapsamı ile sonlu olmak üzere, ziyaa uğratılan vergilerden ve kesilecek cezalardan mükellefle birlikte ortaklaşa ve müteselsilen sorumlu olacaklar. Yeminli Mali Müşavirler yaptıkları tasdikin kapsamını düzenleyecekleri raporda açıkça belirtecekler.
SMMM ve YMM’lerin sorumluluğu, mükellefler tarafından kendilerine sunulan yahut sunulması gereken dokümanlarla sonlu olacak.
Vergi Müfettişlerince düzenlenecek Görüş ve Teklif Raporlarında, SMMM ve YMM’lerin sorumluluk doğuran icrai ya da ihmali fiilinin ne olduğu, bu fiilin mevzuatın hangi kararını ihlal ettiği ve fiilin icrası sonucunda ortaya çıkan sonucun ne olduğunun açıkça belirtilmesi gerekiyor. Düzenlenen sorumluluk raporlarında, tespit edilen fiil ile bu fiil sonucunda ortaya çıkan vergi ziyaı ortasında kurulan illiyet bağına, ilgili meslek mensubunun bilgisine de başvurmak suretiyle, somut kanıtlarla birlikte açık bir biçimde yer verilmesi gerekmekte. Somut olaylar kanıtları ile birlikte ortaya konulmadan, genel ibareler kullanılmak suretiyle rapor tanzim edilemeyecek.
Vergi Müfettişlerince, SMMM ve YMM’lerin disiplin sorumluluklarının tespit edildiği Görüş ve Teklif Raporlarında ceza önerisi getirilmeyecek. SMMM ve YMM’lerin disiplin sorumluluğu doğuran fiilleri ile bu fiiller sebebiyle ihlal edilen 3568 sayılı Kanunun ve Disiplin Yönetmeliğinin ilgili kararlarının hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek biçimde, neden sonuç bağı gözetilerek raporda ortaya konulması ile yetinilecek olup ceza önerisi tarafında rastgele bir görüş belirtilmeyecek.
SMMM ve YMM’lerin sorumlulukları noktasında çok büyük meşakkatler yaşanmasına neden olan uygulamaların bu yeni düzenleme ile son bulmasını bekliyoruz.