Mayıs ayında yüzde 73’ü aşan enflasyonun, gelecek aylarda yükselişini sürdürmesinin beklenmesine karşın, Merkez Bankası bugünkü Para Siyaseti Kurulu toplantısında 6. defa faizi sabit tutma kararı aldı.
Merkez’in sabit siyaset kararı ve tesirlerine yönelik açıklamalarda bulunan iktisat gazetecisi Semih Güven, faizin politik sebeplerle sabit tutulduğuna değindi.
“TL’DE PAHA KAYBININ DEVAM ETMESİ MÜMKÜN”
“Dolar tüm para üniteleri karşısında bedel kazanıyor. Euro ve gelişen ülkelerin para ünitelerinin de dolar karşısında kıymet kaybettiğini görüyoruz, ama onlar bu kaybı faiz artışları ile mümkün olduğunca engellemeye çalışıyorlar. Bizde ise politik sebeplerden ötürü iktidar faiz artışına gitmiyor” diyen İtimat, TL’deki paha kaybının, sabit faiz kararı ve dış etkenlerin de el vermesiyle birlikte devam etmesinin mümkün olduğunun altını çizdi.
“TÜRKİYE’DEN DİĞER ÖRNEĞİ YOK”
Merkez bankasının bağımsız yapısını kaybetmesiyle iktisadın temel doğrularının kenara bırakılarak siyasi kararlarla iktisada ziyan verildiğini tabir eden İnanç, yanlış iktisat siyasetlerinin dolarda ve enflasyonda yükselişe sebep olduğunu ve dünyada Türkiye ile birebir durumda olan öteki bir ülke örneğinin olmadığını söyledi. Kurdaki yükselişin önünün kesilmesi için faiz artırımına gidilmesi gerektiği fakat politik ortam nedeniyle bunun mümkün gözükmediğini söyleyen İnanç, “Gelir Endeksi Senet (GES) ve Kur Muhafazalı Mevduat’ın (KKM) döviz karı olmadığı sürece son derece hudutlu ve düşük vadeli sonuç alınacak adımlar olduğunu” vurguladı.
“İKTİDAR POLİTİK TERCİHİNİ YAPTI, SEÇİM SÜRECİNE HAZIRLIK”
AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “Kimse bizden şunu beklemesin bu iktidar faiz artırmayacak, faizi düşürmeye devam edeceğiz” kelamlarının önümüzdeki seçimle temaslı olduğunu tabir eden İtimat şöyle devam etti:
“Önümüzde erken seçim olduğu için ve istihdamda bir azalma istenmediği için iktidar popülist telaffuzlarına devam edecektir. Seçime eli daha rahat girmek isteyecektir. Enflasyonu ortadan kaldırmak için işsizliği yükseltmek istemeyecektir. İktidar piyasanın doğrularını bir kenara bırakıp kendi siyasi tercihlerine nazaran karar almıştır. Faiz indirim süreci bunun bir örneğidir. İktisada çok büyük tahribat vermiştir fakat iktidar bu manada politik tercihini yapmıştır. En azından seçime kadar faiz artışı beklemek yanlışsız olmaz.“
“BİR KESİM EKONOMİK ISTIRAPTAN EPEYCE MEMNUN”
Enflasyonun arttığı bir ortamda kurun yeni doruklar görme ihtimali epeyce yüksek olduğunu ve şu anki ortamın TL’nin kıymetsizleşme sürecinin devam edeceğine işaret ettiğini söyleyen İnanç, ülkede makul bir bölümün bu ekonomik sorunlardan rahatsız olmadığını ve erken seçim istemediğini lisana getirdi.
“Kamunun kaynaklarının iktidara yakın olan kısımlara aktarıldığı bir süreç içerisindeyiz. Biz şu an ülke olarak parası kur muhafazalı mevduatta olan insanların kurdan ötürü oluşabilecek ziyanların tazmini üzerinde çalışıyoruz” diyen İnanç, tüm yükün taban fiyatlı ve sabit maaşlı çalışan bölümlerin üzerine düştüğünü söyledi.
“FAİZ ARTIRIMI İHTİMALİ BÜSBÜTÜN SİLİNDİ”
İktisatçı Enver Erkan da yaptığı açıklamada Merkez Bankasının bu adımını ve AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın birkaç gün evvel faiz indirimlerinin yine başlatılması istikametindeki değerlendirmelerini yine lisana getirmesi üzerine faiz artırımı ihtimalinin silindiğinin altını çizerek şunları söyledi:
“Küresel konjonktür, önümüzdeki aylarda ihracat performansının düşeceğini, cari istikrar tarafında zorlanan bir kompozisyon içinde olmaya devam edeceğimizi ve birebir vakitte Fed’in faiz artırımlarını düşük finansal tamponlarla karşılayacağımızı gösteriyor.”
Öte yandan, faiz artırımı konusunda zati zayıf olan evvelki beklentilerin büsbütün silinmesinin ve CDS (kredi risk primi) kompozisyonu borçlanma maliyetlerinin piyasa düzeneği içinde düşmesinin güç olduğunu belirten Erkan, “Kredi / mevduat faizleri de bundan üst taraflı olarak etkilenebilir” dedi.
Erkan, kelamlarına şöyle devam etti:
“Bu durum, finansal gevşeme perspektifine tezat oluşturacak ve bankaların fonlama kompozisyonları ile kredi çıkışları ortasında kopuk bir transfer düzeneğine işaret edecektir. Böyle bir siyaset doğrultusunda faiz oranlarının değiştirilmesi şu an için beklenen bir durum değildir…”