ABD Merkez Bankası (Fed), mayıs ayı toplantısında 50 baz puanlık artışını açıkladıktan sonra bir çok Dünya Merkez Bankaları faizi yükseltti. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası ise faiz kararını Perşembe günü açıklayacak.
FED’DEN 28 YILIN EN SERT FAİZ ARTIŞI
ABD Merkez Bankası (Fed), siyaset faizini 75 baz puan artırdı. Fed, siyaset faizini yüzde 1,50-1,75 aralığına yükseltti. 1994 yılından beri birinci kere bu kadar yüksek bir faiz artışı gerçekleştiren Fed, yükselen enflasyon ile çaba etmek için para siyasetinde sıkılaşmaya gitti.
Öte yandan enflasyon kestirimi yükselirken büyüme beklentisi düştü.
Karar 10’a karşı 1 oyla alındı. Fed’in şahin isimlerinden biri olan Kansas City Lideri Esther George 50 baz puanlık faiz artışından yana oy kullandı.
Karar metninde Fed, yüzde 2’lik enflasyon maksadına dönme konusunda güçlü bir taahhüde sahip olduğuna vurgu yaptı.
Fed Lideri Powell, faiz artırımını enflasyonla gayret için kıymetli bir adım olarak kıymetlendirdi.
Fed, mart ayında 2018’den bu yana birinci sefer faiz artırımına gitmiş ve siyaset faizini 25 baz puan artırmıştı. Mayıs ayında ise 2000 yılından beri birinci sefer 50 baz puan faiz artışı gerçekleştirmişti.
İSVİÇRE İSE 15 YIL SONRA FAİZ ARTIRDI
İsviçre Merkez Bankası (SNB) 15 yıldır birinci kere siyaset faizini artırarak yüksek seyreden enflasyonla çaba için para siyasetini sıkılaştıran merkez bankaları ortasına katıldı.
Para siyaseti kararını açıklayan SNB, ekonomistlerin faizlerin sabit kalacağı iddialarına karşılık siyaset faizini yüzde -0.75’ten yüzde -0.25’e çıkardı. SNB böylelikle Eylül 2007’den beri birinci sefer faiz artırımına gitmiş oldu.
BREZİLYA’DA 2017’DEN BERİ EN YÜKSEK FAİZ ARTIRIMI
Brezilya Merkez Bankası siyaset faizi Selic oranını 50 baz puan artışla yüzde 13,25 düzeyine çıkardı. Ekonomistlerin beklentisi de bu istikametteydi.
Banka ağustos ayında da 50 baz puan ya da daha düşük oranda faiz artırılacağı sinyalini verdi.
Son yapılan faiz artışıyla birlikte banka mart 2021’den bu yana 11,25 puanlık faiz artışı gerçekleştirmiş oldu.
İNGİLTERE’DE FAİZİ BEŞİNCİ KERE ARTIRDI
İngiltere Merkez Bankası (BoE), siyaset faizini beklentiler doğrultusunda 25 baz puan artırarak yüzde 1,25’e yükseltti.
BoE tarafından yapılan açıklamada, siyaset faiz oranının yüzde 1 düzeyinden yüzde 1,25’e yükseltildiği ve kararın Para Siyaseti Konseyi’nin 6 üyesinin oyu ile alındığı bildirildi.
Piyasa beklentisi, siyaset faizinin 25 baz puan artırılacağı tarafındaydı.
HONG KONG’DA FED’İN AKABİNDE FAİZ ARTIRDI
Bölgenin defacto merkez bankası niteliğindeki Hong Kong Para Otoritesinden (HKMA) yapılan açıklamada, gösterge faiz oranının 75 baz puan artışla yüzde 2’ye çıkarıldığı bildirildi.
Fed, dün aldığı kararla, kısa periyotlu siyaset faizini 75 baz puan artışla yüzde 1,50-1,75 aralığına yükseltmişti. Artış 1994’ten bu yana tek seferde gerçekleştirilen en süratli faiz artışı olmuştu.
HKMA’nın baz faiz oranı, Fed ile eşzamanlı atılan adım sonrası, Kovid-19 salgının başlangıcında dünyada merkez bankalarının ekonomik toparlanmaya dayanak için daha ucuz kredi kaynağı sağlamak emeliyle faiz indirimleri uygulamaya başladığı Mart 2022’deki düzeye yine ulaştı.
HKMA, geçen ay, Fed’i faiz artırımı kararını izleyerek gösterge faiz oranını 50 baz puan artışla yüzde 1,25’e yükseltmişti.
İTALYA’DA ENFLASYON 1990’DAN BU YANA EN YÜKSEK SEVİYEDE
İtalya Ulusal İstatistik Enstitüsü (ISTAT), mayıs ayı enflasyonuna ait sonuncu dataları açıkladı.
Buna nazaran, ülkede Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), aylık bazda yüzde 0,8 arttı, yıllık bazda da yüzde 6,8’e ulaştı.
ISTAT açıklamasında, “Nisan ayındaki yavaşlamanın akabinde enflasyon yine hızlandı ve Kasım 1990’dan bu yana en yüksek düzeye ulaştı” denildi.
İtalyan basınında yer alan haberlerde, konut, şahsî bakım ve besin eseri fiyatlarında artış olduğu belirtildi.
JAPONYA MERKEZ BANKASI İSE PARA SİYASETİNİ DEĞİŞTİRMEDİ
Japonya Merkez Bankası’nın (BoJ) 16 Haizran’da başlayan ve 28 Haizran sona eren para siyaseti toplantısında alınan kararlar açıklandı. Buna nazaran, banka, siyaset faizini değiştirmeyerek yüzde eksi 0,1’de bıraktı. Kelam konusu kararı 1’e karşı 8 oyla alan BoJ, sınırsız ölçüde devlet tahvili ve yıllık 12 trilyon yen borsa yatırım fonları (ETF) ile yıllık 180 milyar yen Japon gayrimenkul yatırım fonları (J-REIT) alımına devam edeceğini duyurdu.
TCMB FAİZLERİ YÜZDE 14’TE SABİT TUTUYORDU
TCMB, 2021 yılı Eylül, Ekim, Kasım ve Aralık aylarında gösterge faizde toplam 500 baz puan indirim kararı alarak, yüzde 14 düzeyine çekmişti. Banka, ocak, şubat, mart, nisan ve mayıs aylarında beklentilere paralel olarak faizde rastgele bir değişikliğe gitmemişti.
TCMB faiz kararı 23 Haziran Perşembe günü saat 14.00’te açıklanacak. Öte yandan, geçtiğimiz hafta kabine toplantısının akabinde AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan yapmış olduğu açıklamada, “Bu ülkelerin merkez bankası bilançoları neredeyse ulusal gelirlerin yüzde 40’ına dayandı. Kimse bizden şunu beklemesin; bu iktidar faizi artırmayacaktır; tam bilakis biz faizi düşürmeye devam edeceğiz” açıklamasında bulundu.
TCMB faiz kararı Perşembe günü saat 14.00’te açıklanacak.