Hilal SÖNMEZ
DÜNYA gazetesi ile Daha Âlâ Yargı Derneği işbirliğiyle yapılan “Ekonomi ve Hukuk Buluşmaları” toplantısının sekizincisi Kayseri’de gerçekleşti. İş dünyası ve hukuk topluluğundan isimlerin iştirakiyle, Kayseri Sanayi Odası (KAYSO) Meclis Salonu’nda düzenlenen toplantıda, “Anadolu’nun Global Rekabetçiliği İçin A’dan Z’ye Türk Yargı Reformu” başlığında iş dünyasının hukuktan beklentileri konuşuldu.
“TÜRKİYE, İLERİ REFAHA HUKUKUN ÜSTÜNLÜĞÜ İLE ULAŞACAK”
MERAL TUĞÇE ÖZBİLEN – DAHA UYGUN YARGI DERNEĞİ GENEL SEKRETERİ
Daha Düzgün Yargı Derneği siyaseten tarafsız bir niyet kuruluşudur. Türkiye’nin ileri refah seviyesine hukukun üstünlüğü ve yargı vasıtasıyla ulaşacağına inanıyoruz. Hukukun üstünlüğünü Yargı’nın ilerletilmesi yoluyla gerçekleştirmek üzere çalışmalar yürütüyoruz. Yargı sistemimiz için en kritik teklifimiz yargılamalarda gerçek ve kanıtların tam ve yanlışsız ifşası ve ibrazı teklifimizdir. Bu teklif 2012 yılında yargıda güzelleştirme hareketi olarak yola çıkma sebebimizdir. Yargı Islahatı Stratejisi 2019 dokümanında Maksat 8.2’de açıkça yer almıştır. Bu öneriyi kritik olarak kıymetlendiriyoruz zira gerçekleştiği takdirde yıllar süren davaları 3-4 ayda, tek celsede bitirmenin de önü açılacaktır.
“BEKLENTİMİZ HUKUKUN EN GÜZEL FORMDA İŞLEMESİDİR”
MEHMET BÜYÜKSİMİTCİ – KAYSERİ SANAYİ ODASI (KAYSO) BAŞKANI
Beklentimiz, sürdürülebilir büyüme ve katma pahalı üretim hedefl erimizin yolunu açacak, hukukî ve başka düzenlemelerin süratle hayata geçirilmesi, hukukun en uygun biçimde işlemesidir. Ülkemizin yüksek gelirli bir ülke düzeyine çıkması lakin hukuk devleti yapımızı güçlendirmekle mümkündür. TOBB çatısı altında, Kayseri Sanayi Odası olarak üyelerimizden gelen sorun ve tahlil tekliflerini derleyerek ilgili kurumlar nezdinde gerekli teşebbüslerde bulunulmak üzere TOBB’a iletmekteyiz. Bu kapsamda son periyotta takip ettiğimiz konular ortasında; çalışanların icra takiplerinde patron sorumluluğu, şirket hesaplarına konulan blokeler, çek-senet uygulamalarında karşılaşılan sıkıntılar, işçi-işveren davalarında vakit aşımı müddeti uzunluğu, tahsilat yolları ve icra süreçleri, seramik dalı maluliyet sistemi, meslek hastalıkları konusunda sigorta poliçesi sorunu, teminat mektuplarında yaşanan meseleler, alternatif tahlil yolları tarafıyla ortaya çıkan aksaklıklar üzere mevzular var.
“İŞ İNSANLARI GÜCÜNÜ MAHKEMEDE DEĞİL, TİCARETTE HARCAMALI”
ÖMER GÜLSOY – KAYSERİ TİCARET ODASI (KTO) BAŞKANI
Yeni anayasaya vurgu yapmak istiyorum. Cumhurbaşkanımızın yeni anayasa davetine katılıyoruz. Anayasanın değiştirilmesi dahi teklif edilemeyecek birinci dört unsuru hariç gerekirse tüm hususları, terör örgütünün uzantısı hariç başka partilerin oluşturacağı bir kurulda ele alınmalı ve Türkiye sivil, iştirakçi, çoğulcu bir anayasaya kavuşmalıdır. Türkiye maalesef 60 yıldır darbe anayasası ile yönetilmektedir. Silahların gölgesinde yazılmış anayasa bizim de içimize sinmiyor. Emekçi, patron alacaklarında geriye dönük hesaplamalarda, işe dönüş davaları daima patronların ve kurumların aleyhine gelmektedir. diye düşünüyorum. Onun için bu husus göz arkası edilmemelidir. Kayseri Ticaret Odası olarak hayata geçirdiğimiz KATOTAM’dan da bahsetmek istiyorum. Alternatif uyuşmazlık tahlil yollarının gelişmesine katkıda bulunmak emeliyle kısa ismi KATOTAM olan Kayseri Ticaret Odası Tahkim ve Arabuluculuk Merkezi kurduk. KATOTAM, İstanbul, Ankara ve İzmir’den sonra Anadolu’da kurulan birinci kurumsal tahkim merkezi olma özelliği taşımaktadır.
“GÜVENİLİRLİK OLURSA İÇERDEN VE DIŞARDAN YATIRIMCILAR GELECEKTİR”
İBRAHİM YILMAZ – KAYSERİ ENDÜSTRİCİ VE İŞ ADAMLARI DERNEĞİ (KAYSİAD) BAŞKANI
İş dünyasının hukuktan pek çok beklentisi var. Dolaysıyla devletin iş dünyasını ayakta tutma mecburiliği vardır. Hukuku oluşturanlar istikrarları bozmasınlar, bozulursa işletmeler de hastalanırlar. Şayet işletmeler hastalanırsa devletin de işi zorlaşır. Devlet millet el ele üzere işletmelerimizde devletle birlikte yaşayacaktır. Birlikte soluk almaya muhtaçlığımız var. Hukuka istikamet verenlerin bu hususları ciddiye alması gerekir.
“HUKUK DİSİPLİNİ İŞLETMELERİMİZE MUVAFFAKİYET, ÜLKEMİZE REKABET GÜCÜ KAZANDIRIR”
AV. MEHMET GÜN – DAHA GÜZEL YARGI DERNEĞİ BAŞKANI
Takılıp kaldığımız orta gelir tuzağından kurtulmak ve refahımızı yükseltmek için, üretim yapan işletmelerimizi güçlendirerek ekonomik alanda memleketler arası rekabet gücümüzü yükseltmemiz, dünya ticaretinden aldığımız hissesi artırmamız gerekiyor. Bunu gerçekleştirmek için iş yapma ortamını geliştirmeli, makro ekonomik kararları vaktinde ve isabetle alıp, öngörülebilir ve kestirilebilir olmasını sağlamalı, ekonomik işbirliklerini çoğaltmalı, işletmelerin serpilip gürbüzleşmesine uygun kuralları hazırlamalıyız. Tırnakla kazıyarak sıfırdan oluşturulan küçük işletmelerimizin krizlerde kaybolup gitmesini önlemeli, irili ufaklı bütün işletmelerimizi süratle kurumlaştırmalı, profesyonel yönetilmelerini, güçlenerek büyümelerini ve sürdürülebilirliklerini sağlamalıyız. Tıpkı yahut nakdi sermaye ile entelektüel sermayeyi, girişimcinin risk alma iştahı ile profesyonel idarenin inancını bir ortaya getirmeliyiz. Girişimcilerimiz işletmelerini inançla birleştirebilmeli, kolay ve inançlı olarak paydaşlıklar kurabilmeli, gerektiğinde ziyan görmeden, dolandırılmadan, hasımlığa düşmeden ayrılabilmelidir. İşletmelerimizin kıymet üretimini ve sürdürebilirliğini en öne almalı, üretime dâhil olan herkesin işletmenin pahalı paydaşları olduklarını kabul etmeli, adil bir paylaşım istikrarı kurmalı, üretim yerlerimizi varlıklı işverenin yoksul emekçiyi sömürdüğü yerler olarak gören anlayışı değiştirmeliyiz. Küçük işletmelerimizin inovasyon kapasitelerini birleştirerek güçlendirmeli, yenilikler, buluşlar, know-how ve ticari sırlarını aktif olarak korumalıyız. Devlet ve iktisat idaresinin makro siyaset, kararlar ve süreçlerinde bilime tersliği, keyfiliği, misyonu ihmal ve ihlal durumlarını kesin olarak önlemeli, kurala dayalı iktisat idaresini tesis etmeli, iktisadın performansına ait sağlıklı istatistiki bilgilere vaktinde erişebilmeli, kurumlara inanç oluşturmalıyız. Türk parasının bedeli korunmalı, olabilecek kıymet kayıpları öngörülebilir, kestirilebilir olmalıdır. Para siyaseti ve iktisadın makro idaresi işletmelerimizi uzun vadeli planlar yapmaya, verimlilik artırıcı rekabet gücü kazandıracak sistemleri benimsemeye ve gerçekleştirmeye yönlendirmelidir. İdare sistemimiz ve hukukumuzla her alanda iç ve dış prestijimizi yükseltmeli, böylece işletmelerimizin memleketler arası piyasalarda finansmana, ehil insan kaynaklarına, teknolojiye ve sair imkânlara rakipleri olan yabancı işletmelerin edinebildiği yahut daha ehven kurallarla ve maliyetlerle erişebilmelerini sağlamalıyız. Hem işletmelerimiz hem de devlet yöneticilerimiz ileri hukuk disiplini altında faaliyet gösterirse bütün bunları çarçabuk gerçekleştirebiliriz. Hukuk disiplini işletmelerimizi muvaffakiyete ulaştırır, ülkemize milletlerarası rekabet gücü kazandırır.
İŞ İNSANLARININ TALEBİ BAĞIMSIZ ÇALIŞABİLEN KURUMLAR
Hakan Güldağ’ın moderatörlüğünde gerçekleştirilen toplantıda iş dünyasından iştirakçiler da beklentilerini aktardı. İş dünyası temsilcileri, iş mahkemelerinin daha kısa müddette tamamlanması, mahkeme kararlarında görülen tutarsızlıklar, çek ve senet bahislerinde yaşanan ıstıraplar, aile şirketleri için anayasaların oluşturulması ve KOBİ’leri koruyacak tüzel önlemlerin alınması mevzularına dikkat çekti.
“ŞİMDİ HUKUKA DAHA ÇOK MUHTAÇLIĞIMIZ VAR”
HAKAN GÜLDAĞ – DÜNYA GAZETESİ İDARE KONSEYİ BAŞKANI
Türkiye açısından değerli fırsatların olduğu bir periyot geliyor. Bu yüzden hukuka daha çok gereksinimimiz olacak. Kayseri iştirakler bakımından da Türkiye’ye örnek olacak bir kent. Bu noktada biz de daha fazla neler yapabiliriz diye Daha Güzel Yargı Derneği ile çalışmalarda bulunuyoruz. Bu toplantıların başarılı olması Türkiye’nin yararına olacak. Pastayı büyütmeye çalışan bir yapı var Kayseri’de. Anadolu’nun global rekabetçiliğini ilerletmek için Kayseri iş dünyasının tespit ve beklentileri kıymetlidir. Refah hukukla gelecektir.
“KAYSERİ’DE GÜÇLÜ AİLE YAPILARI OLUŞMUŞ LAKİN DEVAM EDECEĞİNİN GARANTİSİ YOK”
ABİDİN ÖZKAYA – KAYSO MECLİS BAŞKANI
1990’lardan sonra kalkınma atılımına başladık, aşağı üst 30 yıldır çeşitli badireler atlatmamıza karşın bu kalkınma devam ediyor. Bu yıllarda kurulan KOBİ’lerin burada büyük kıymeti var. KOBİ’lerimizin yarısı ikinci kuşağa fire vererek devam ediyor. Kayseri’de güçlü aile yapıları oluşmuş olabilir lakin bunun devam edeceğinin garantisi yok. Bunun için hemen şirket anayasaları oluşturmalıyız. Bir şirket anayasası yazılmalı. Nasıl kollayıcı hekimlik sistemi varsa şirketlerdeki sorunları tahlili için de hukuk danışmanlarını üçüncü bir göz olarak şirketlerimizde çalıştırmamız ve gelecek tehlikeleri evvelden görerek önlem almamız gerekiyor. Başka bir bahiste artık şirketlerimizin milletlerarası hukuku yeterli bilen hukukçulara muhtaçlığının olması. İştirak kültürünü belirli standartlara oturtabilirsek elli yıllık, 100-200 yıllık şirketlerimiz olabilir.
İş dünyasının hukuktan beklentilerine yönelik öteki bahis başlıklarımız ise şunlar: İş mahkemeleri çok uzun sürüyor, bu durum yıpratıcı oluyor. İşletmemizde çok fazla icralık evrakı olan çalışan olabiliyor. Bunun takip edilmesi yalnızca şirketlerimize bırakılmamalıdır. Başka bir mevzu ise bankalar nezdinde firmalarımızın nasıl bir reyting notu varsa, bankalarda olduğu üzere adliye koridorlarında ve vergi dairelerinde de firmalarımızla ilgili karar veren şahısların firmaların reytingine bakmalarını istiyoruz.
“ÇEK SENET DAVALARINDA ÇOK GÜÇ ŞEYLER YAŞIYORUZ”
ALİ BAKTIR – İNCESU OSB BAŞKANI
İş dünyası olarak; dava süreçlerinin uzun olmamasını ve iş davalarında daha donanımlı yargıçların olmasını istiyoruz. Dürüstlük prensibi rafa kalkmamalı. Çek senet davalarında çok güç şeyler yaşıyoruz. Personel patron davaları da süreçlerde olsun, davaların görülmesi anında olsun çok problemli ve uzun geçiyor.
Hâkimler ‘işveren güçlüdür ve ben bunu haksız göreyim’ bakış açısıyla hareket ediyor. Bu önyargıyı geçemiyoruz. Sorun hukukun üstünlüğü ve yargının bağımsızlığıdır. Şayet güçlü toplum olmak istiyorsak lakin hukukun üstünlüğü ve tam bağımsız yargı ile bu mümkün olacak. E-duruşma sisteminin yaygınlaşması, arabulucunun aktifleştirilmesi ve iş davalarında mühletin kısaltılmasını istiyoruz.
“İŞ İNSANLARI BAĞIMSIZ ÇALIŞABİLEN KURUMLAR İSTİYOR”
AV. AHSEN HAMURCU SÜMER KAYSERİ BAROSU ÜYESİ
Yatırımcının itimat eksiliğinin nedeninin bu tecrübeye neden olan datalardan yola çıkarak iş dünyasının beklenti ve şikâyetlerinden şunları derledim: İdari uygulamalardaki tutarsızlık, tüzel güvensizlik ortamı, yargı birliğinin olmaması, makul müddette yargılamanın olmaması, memleketler arası standarda uygun olmayan faaliyetler. İş insanları bağımsız çalışabilen kurumlar istiyorlar. Bunların olmaması da yalnızca yabancı yatırımcı için değil yerli yatırımcı için de problem oluşturuyor. Ekonomik taraftan gelişmişlik düzeyi için devletlerin katma pahalı üretimi desteklemesi ve alt yapıyı buna nazaran oluşturması gerekiyor. Bunun için memleketler arası bağlamda alt yapıyı oluşturmalıdır. Tüm dünyadaki gelişmelerin takip edilmesi gerekmektedir.