Brüksel’de AB üyesi 27 ülkenin devlet yahut hükümet liderlerinin iştirakiyle yarın başlayacak AB Önderler Tepesi, 2 gün sürecek.
AB Kurulu Lideri Charles Michel’in başkanlık edeceği toplantıya, AB Komitesi Lideri Ursula von der Leyen de katılacak.
Tepenin birinci gününde “Ukrayna” oturumu yapılacak. Bu oturuma Ukrayna Devlet Lideri Vladimir Zelenski görüntü konferansla bağlanacak. Başkanlar, Ukrayna’ya sağlanacak insani ve ekonomik dayanakla ülkenin tekrar inşası üzere çeşitli bahisleri ele alacak.
Başkanlar, AB Kurulunun Ukrayna’nın kısa vadede muhtaçlık duyduğu finansmana erişimini sağlamak için 9 milyar avroya kadar yeni makro-finansal yardım teklifini kıymetlendirecek. Bu oturumda, Rusların dondurulan mal varlıklarının müsaderesi konusunun da gündeme gelmesi bekleniyor.
Rus oligarkların şimdiye kadar 30 milyar dolarlık mal varlığının AB üyesi ülkeler tarafından dondurulduğu öngörülüyor.
Rusya’ya uygulanan yaptırımlar nedeniyle Rusya Merkez Bankasının ülke dışındaki yaklaşık 300 milyar dolarlık altın ve döviz rezervi dondurulmuş durumda bulunuyor.
Kelam konusu kaynakların Ukrayna’nın yine inşasında kullanılmasının kıymetlendirilmesi gerektiği görüşünü savunanlar yer alıyor. Bu tüzel boyutu olan mevzu, başkanlarca görüşülecek.
YENİ YAPTIRIM PAKETİ
Tepenin bu oturumunda önderler, Rusya’ya yönelik uygulanması planlanan 6’ncı yaptırım paketini de kıymetlendirecek.
AB, şimdiye kadar Rusya’ya yönelik 5 yaptırım paketini uygulamaya koydu.
AB Komitesi, ay başında üye ülkelere Rusya’ya yönelik 6’ncı yaptırım paketi taslağını gönderdi.
Pakette, Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinde yer alan yüksek rütbeli subaylar ve kimi bireylerin yaptırım listesine eklenmesi, Rusya’nın en büyük bankası olan Sberbank ve öbür 2 bankanın memleketler arası ödeme sistemi SWIFT’ten çıkarılması, Rus devletine ilişkin 3 kanala yayın yasağı uygulanması, Rusya’nın danışmanlık hizmetlerine erişiminin kesilmesi, Rusya’dan ham petrol tedarikinin 6 ayda, rafine eser tedarikinin de yıl sonuna kadar kademeli olarak kaldırılması yer alıyordu.
AB Kurulu, kimi üye ülkelerin ters tavrı nedeniyle yaptırım paketi içeriğinde kimi değişiklikler yaptı.
Macaristan, Slovakya ve Çekya’ya Rusya’dan petrol ithalatında ek mühlet tanındı. Kelam konusu ödünlere karşın Macaristan hala ikna edilemedi.
En son paketin Rusya’dan tankerlerle petrol alımını kapsaması, boru çizgilerinin yaptırım dışında tutulması teklifine de Macaristan ikna olmadı.
AB önderleri, oy birliği gereken bu hususta uzlaşı sağlamaya çalışacak.
GÜÇ
AB önderleri, evvelki dorukta, Rusya’ya güçte olan bağımlılığı azaltmak gerektiği konusunda hemfikir olmuştu. Bu bağlamda Rusya’dan petrol, gaz ve kömür ithalatı düşürülmek isteniyor.
Bu çerçevede AB Komitesi, güç arz güvenliğini artırmak ve Rusya’ya bağımlılığı azaltmak için “REPowerEU” isimli planı hazırladı. Plan, Rus petrol ve gazına bağımlılığını sona erdirmek için güç alanında 300 milyar avroluk yatırım öngörüyor. Ayrıyeten yenilenebilir yatırımları artırmak, güç tasarrufu ve güç kaynak çeşitlendirmesi konusunda da adımlar içeriyor. Bu paketin ayrıntıları, AB önderlerince tartışılacak.
Başkanlar, yüksek güç fiyatlarını tartışacak, bu hususta tavan fiyat uygulaması üzere çeşitli seçenekleri kıymetlendirecek.
BESİN GÜVENLİĞİ
Tepede tartışılacak mevzular ortasında besin güvenliği de yer alıyor.
Rusya’nın Ukrayna’yı işgali, global besin tedarikini de etkiledi. Savaş nedeniyle Ukrayna limanında bulunan 20 milyon ton tahıl gönderilemiyor.
AB başkanları, Ukrayna’nın tarım eserlerini ihraç etmesini sağlananın yollarını arayacak. Tepenin bu kısmına Afrika Birliği Periyot Başkanlığını yürüten Senegal Cumhurbaşkanı Macky Sall de görüntü konferansla bağlanacak.
Tepenin son oturumunda ise savunma konusu pahalandırılacak. Rusya-Ukrayna savaşının Avrupa’da ortaya çıkardığı yeni güvenlik durumu, buna ait önlemler ve savunma yatırımları tepede başkanlarca görüşülecek.