Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterresi Rusya’nın Ukrayna’da sürdürdüğü savaşın tarım eserlerinin fiyatlarının artmasına yol açtığını hatırlattı; savaşın ve fiyatlardaki artışın devam etmesi halinde global besin krizi yaşanabileceğini söyledi.
Guterres, bilhassa az gelişmiş ülkelerde ve fakir halklarda besin güvenliğinin savaş sebebiyle daha önemli bir tehlike altına girdiğini belirtti.
Ukrayna’dan yapılan besin ihracatının savaş öncesi düzeye dönmemesi halinde dünyanın yıllarca sürecek bir kıtlıkla karşı karşıya kalabileceği konusunda ikazda bulundu.
Ukrayna’da üretilen ve dünya genelinde muhtaçlığın kıymetli bir kısmını karşılayan ayçiçek yağı ve birtakım tahıl eserleri, limanların kapalı olması nedeniyle ülkeden ihraç edilemiyor. Bu da arzı düşürürken fiyatları artırıyor.
BM bilgilerine nazaran global besin fiyatları, geçen yılın tıpkı devrine nazaran yüzde 30 arttı.
Çarşamba günü New York’ta konuşan Guterres, “Savaş on milyonlarca insanı besin güvensizliğinin sonlarına itti, bu da yetersiz beslenme, geniş kitlelerde açlık ve nihayetinde kıtlığa yol açabilir.” dedi:
“Birlikte harekete geçersek dünyada herkese yetecek kadar besin var. Fakat bu sorunu bugün çözmezsek gelecek aylarda global besin yokluğuyla karşı karşıya kalabiliriz.”
Ukrayna’nın besin üretimi konusunda bir adım atılmadığı takdirde krize tesirli bir tahlil bulunamayacağını belirten Guterres, Rusya ve Belarus’ta üretilen gübrenin de global piyasaya ulaştırılması gerektiğini söyledi.
Guterres, bu bahisle ilgili Rusya ve Belarus’la ağır bağlantı halinde olduğunu; ABD ve Avrupa Bilriği (AB) ile de görüşerek ithalatı olağan düzeylere çekmeye çalıştığını söyledi.
Guterres’in açıklamaları, Dünya Bankası’nın dünyadaki besin güvensizliği problemine tahlil için 12 milyar dolarlık daha fon ayırdığı açıklamasıyla birebir güne denk geldi.
Savaş öncesinde Rusya ve Ukrayna, dünyanın tahıl muhtaçlığının yüzde 30’unu karşılıyordu. Ukrayna dünyanın “ekmek sepeti” olarak anılırken limanlarından her ay 4,5 milyon ton tarım eseri ithal ediliyordu.
Rusya’nın 24 Şubat’ta başlayan askeri harekatından bu yana arz büyük oranda azaldı ve dünya genelinde fiyatlar uçtu. Cumartesi günü bir öbür kritik tahıl üreticisi olan Hindistan’ın da ihracatı durdurduğunu açıklamasının akabinde fiyatlar daha da yükseldi.
BM’ye nazaran şu an bir evvelki hasattan elde edilen yaklaşık 20 milyon ton tahıl, Ukrayna’dan çıkarılamıyor. Şayet global piyasaya çıkışına müsaade verilirse dünya genelinde büyük bir rahatlama yaratacak.