Anayasa Mahkemesi, Seyahat Parkı protestolarında polisin attığı gaz fişeği nedeniyle sağ gözünü kaybeden Erdal Sarıkaya’nın kişisel başvurusunu karara bağladı. AYM, eziyet yasağının ihlal edildiğine hükmederek, Sarıkaya’ya tazminat ödenmesine karar verdi. Mahkeme, ayrıyeten 8 yıldır yargılanmayan polislerin tekrar soruşturulmasına karar verdi.
Seyahat Parkı hareketlerinde yaralanarak bir gözünü kaybeden Erdal Sarıkaya, 11 Haziran 2013’te Taksim Meydanı’nda, polisin attığı gaz fişeği ile gözünden yaralandığını belirterek, tıpkı yıl 3 Ekim’de savcılığa şikâyette bulundu.
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, husus ile ilgili incelemeler sonunda 8 Ocak 2016’da tespit edilen 16 polis memuru için soruşturma müsaadesi istedi, lakin İstanbul Valiliği polisler hakkında soruşturma müsaadesi vermedi. Başsavcılık karara itiraz etmeyeceğini bildirince 16 polis hakkında soruşturma açılamayacağı katılaştı.
Bu ortada Başsavcılık, eksper raporunda kask numaraları belirlenen, lakin kimliği tespit edilemeyen gaz bombası ve tüfeği kullanan vazifeliler hakkında 26 Ağustos 2016’da soruşturma müsaadesi istedi. Bu sefer kimliği tespit edilemeyen 5 polis hakkında soruşturma müsaadesi istendiği İstanbul Valiliği’ne hatırlatıldı.
Bunun üzerine İstanbul Valisi “olur” vererek polislerin kimlik tespiti için bir komiser görevlendirdi. Ön inceleme sonucunda birtakım kask numaralarının olay tarihinde Çevik Kuvvet Şube Müdürlüğü kayıtlarında bulunmadığı, kimilerinin bulunduğu lakin olay günü göz yaşartıcı gaz kullanan işçi girişi yapılmadığı tespit edildi. Kimliği muhakkak olmayan polis memurları için de soruşturma müsaadesi verilmedi.
BAŞSAVCILIK VERİLMEYEN KARARI BİLDİRİM ETMİŞ
Sarıkaya, kimliği belirlenemeyen polislere soruşturma müsaadesi verilmemesine itiraz etti. Bu itiraz 11 Mayıs 2017’de Bölge Yönetim Mahkemesi tarafından kabul edildi. Bu sırada Başsavcılık 2 Mayıs 2017’de 16 polis hakkında kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verdi. Bu karardan haberi olmayan Sarıkaya, 1 Haziran’da Bölge Yönetim Mahkemesi kararı doğrultusunda soruşturmanın genişletilmesi için Başsavcılığa başvurdu. Lakin bu itiraz dilekçesi sehven 2 Mayıs tarihli ek karara itiraz olarak kabul etti. Kararın 15 Nisan 2017’de bildiri edildiğini belirten Başsavcılık, itirazı 15 günlük yasal müddetin dolduğu gerekçesiyle reddetti.
Bunun üzerine Sarıkaya, 2 Mayıs’ta verilen ek kararı, 15 Nisan’da bildirim almasının mümkün olmadığını, ek kararı 13 Temmuz’da öğrendiğini belirterek bu karara da itiraz etti. Fakat Başsavcılık kararının “Usul ve yasaya uygun olduğunu” söyleyerek belgeyi kapattı. Erdal Sarıkaya Anayasa Mahkemesi’nin yolunu tutarken bir yandan Emniyet ve Savcılığa müracaatlarını sürdürdü.
‘İZİN PROSEDÜRÜNÜ BEKLEMEMELİYDİ”
Anayasa Mahkemesi, Sarıkaya’nın 16 polis memuruna ait soruşturma müsaadesi verilmemesine itiraz etmemesini iç hukuk yollarının tüketilmemesi olarak yorumlanacağını lakin karara itirazın birebir vakitte savcıların da yetki ve sorumlulukları ortasında yer aldığını, bu durumun anayasal kontrolü zayıflatacak mahiyette olduğunu kıymetlendirdi.
Öte yandan Yüksek Mahkeme, Başsavcılığın isnat edilen kabahatin “zor kullanma yetkisinin sonunun aşılması” olarak nitelenebileceğinden soruşturma müsaadesi aramadan resen soruşturma başlatabilecekken müsaade prosedürünün beklenmesi, kimliği belirlenemeyen şüphelilerle ilgili daimi arama kararı verilmesi üzere nedenlerle soruşturmanın tesirli yürütülmediğini belirterek Anayasa Mahkemesi’ne yapılan müracaatlarda ‘Soruşturmanın aktifliğini kaybettiği’ kanaatine varması ile müracaatın kabul edilebileceğine karar verdi.
SORUŞTURMA TEKRAR YAPILACAK
Anayasa Mahkemesi, kararında eziyet yasağının kolluk güçlerinin gerekli olmadığı halde güç kullanması nedeniyle maddi boyutunun, faal soruşturma yürütülmemesi nedeniyle de metot boyutunun ihlal edildiğine hükmetti. AYM, Sarıkaya’ya 3.857.50 TL tazminat ödenmesine, ayrıyeten ihlalin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yine soruşturma yapılmasına karar verdi.
KARARDA İMZASI OLANLARDAN BİRİ DE DEVRİN BAŞSAVCISI İRFAN FİDAN
Soruşturmanın faal yürütülmediğini ve Başsavcılığın kusurlarının sıralandığı Anayasa Mahkemesi’nin oy birliği ile verdiği ihlal kararında imzası olanlardan biri de periyodun İstanbul Cumhuriyet Başsavcısı İrfan Fidan. Fidan, 16 Ocak 2015 ile 26 Temmuz 2016 tarihleri ortasında İstanbul Cumhuriyet Başsavcıvekili, bu tarihten sonra ise başsavcı olarak misyon yapmıştı. Fidan 2020 sonunda evvel Yargıtay üyesi oldu daha sonra Anayasa Mahkemesi üyeliğine atandı. (ANKA)
